Jagten

   Μπορούμε να εμπιστευόμαστε απόλυτα τα παιδιά; Υπάρχει, άραγε, στην πράξη το τεκμήριο της αθωότητος; Αθωώνεται πραγματικά στα μάτια ακόμα και μιας προηγμένης κοινωνίας ένας άνθρωπος, που κατηγορήθηκε για σεξουαλικής φύσεως έγκλημα σε βάρος ενός ανηλίκου;

   Ο Δανός σκηνοθέτης Τόμας Βίντερμπεργκ δίνει τις δικές του απαντήσεις στο συγκλονιστικό «JAGTEN» (ελληνικός τίτλος «ΤΟ ΚΥΝΗΓΙ»), όπου ένας δημοφιλής και αξιαγάπητος νηπιαγωγός κατηγορείται, ότι «έκανε πράγματα» σε ένα κοριτσάκι προσχολικής ηλικίας. Προτού καν εξεταστεί από τις αρχές, η τοπική κοινωνία έχει βγάλει την ετυμηγορία της. Ένοχος χωρίς ελαφρυντικά και ποινή η περιθωριοποίησή του και ο κατατρεγμός του! Ο ίδιος υπομένει στωικά τα χτυπήματα, διεκδικώντας την αθώωσή του.

 Η δανέζικη κοινωνία δεν είναι κάποια κοινωνία αμόρφωτων αγροίκων. Αγκαλιάζει τους μετανάστες της (δείτε τους τρυφερούς εναγκαλισμούς στο τέλος της ταινίας με την αλλοδαπή φιλενάδα του πρωταγωνιστή σε σύγκριση με την ψυχρή υποδοχή, που επιφυλάσσουν σε αυτόν αλλά και τα παιδιά των αλλοδαπών, που συμμετέχουν κανονικά στις εκδηλώσεις της τοπικής κοινωνίας), είναι προοδευτική και ταυτόχρονα διατηρεί τις παραδόσεις της (εκκλησιάζεται την Παραμονή των Χριστουγέννων αλλά πετάει στον κάλαθο των αχρήστων το «αγαπάτε αλλήλλους») και καυχιέται, ότι σέβεται τα δικαιώματα των άλλων. Όμως, ο κατηγορούμενος για ένα σεξουαλικής φύσεως έγκλημα σε βάρος ανηλίκου παραμένει ένοχος στα μάτια της σε κάθε περίπτωση. Η τελευταία σκηνή το αποδεικνύει και δίνει ένα ισχυρό χτύπημα στην εικόνα της ιδανικής δανέζικης κοινωνίας, με τον ίδιο τρόπο που πριν από αρκετά χρόνια ο ίδιος σκηνοθέτης διέλυσε το μύθο της αρμονικής και ευτυχισμένης οικογένειας στο εκπληκτικό “FESTEN” (ελληνικός τίτλος «ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΓΙΟΡΤΗ»). Οι προκαταλήψεις παραμένουν. Τα παιδιά δεν λένε ποτέ ψέμματα. Η είδηση γεννά φήμες και οι φήμες γεννούν τερατολογίες, που εξορίζουν τη λογική. Το όνομα του κατηγορουμένου για ένα τέτοιο αδίκημα δεν καθαρίζει ποτέ. Ο κατηγορούμενος αποβάλλεται από την κοινωνία, για να διατηρήσει αυτή την αγνότητά της και η τελευταία δεν θα διστάσει να καταφύγει στη βία, προκειμένου να τη διατηρήσει. Ούτε ο γιος του πρωταγωνιστή δεν γλυτώνει από την καταδίκη της κοινωνίας. Η μικρή κοινωνία είναι παντού σκληρή και ανάλγητη.

  Ο ήρωας μοιάζει βγαλμένος από κάποιο χριστιανικό μαρτυρολόγιο. Μόνος ενάντια σε μια εχθρική κοινωνία, η οποία πατάει σε φήμες, για να τον αποβάλει από τους κόλπους της και να του επιτεθεί, βλέπει τη ζωή του να συντρίβεται αλλά αποφασίζει να αντιμετωπίσει τους ανθρώπους, που μέχρι πρόσφατα τον αγαπούσαν, και να διαλαλήσει την αθωότητά του. Αρνείται την περιθωριοποίησή του, αν και υπάρχουν στιγμές μέσα στο έργο, που αμφιταλαντεύεται, κοιτάζει κατάματα τους τιμωρούς του, διεκδικεί την αγάπη του γιου του και υπομένει στωικά τα χτυπήματα της κοινωνίας, χωρίς να αντιδρά (με μια μόνο εξαίρεση). Όταν κάποια στιγμή δικαιωθεί, δεν πανηγυρίζει αλλά επιδιώκει να επανενταχθεί στην κοινωνία και ας ξέρει μέσα του, ότι δεν πρόκειται να επανέλθουν οι σχέσεις του στο επίπεδο προ του διωγμού του.

  Για τη σκηνοθεσία τί να πει κανείς; Βγαλμένη από την παράδοση του Ντράγιερ αποτελεί υπόδειγμα λιτότητας, όπου τίποτα δεν είναι περιττό και τίποτα δεν μπορεί να αφαιρεθεί. Ο δε πρωταγωνιστής, κ. Μάντς Μικκελσεν, ερμηνεύει εξαιρετικά τον άνθρωπο, που αρνείται να μετατραπεί σε αποδιοπομπαίο τράγο της κοινωνίας και επιλέγει να διεκδικήσει την αθωότητά του.

  Απλά ταινιάρα! Κανένας σινεφίλ δεν πρέπει να τη χάσει.