Και, όμως, ξέραμε

Μαθητές του δημοτικού ήμαστε οι περισσότεροι από τους συνομήλικούς μου, όταν αρχίσαμε να καταλαβαίνουμε κάποια πράγματα. Ως "πρωτάκια", οι μανάδες μας έπαψαν να μας ντύνουν με εκείνη τη σκούρα μπλέ στολή, που φορούσαμε στο νηπιαγωγείο. Στη δευτέρα δημοτικού σταματήσαμε να χρησιμοποιούμε εκείνες τις καλλικαντζούρες, που τις έλεγαν πνεύματα, διότι καταργήθηκε το πολυτονικό αλλά εμείς ήμαστε πολύ μικροί για να το καταλάβουμε, ενώ, όσο περνούσε ο καιρός, τόσο λιγότερο ξύλο τρώγαμε από τους δασκάλους μας. Στην τηλεόραση βλέπαμε κάτι τύπους να μιλάνε για κάποια αλλαγή και μερικοί συγγενείς μας, κυρίως τρίτης ηλικίας, φασκέλωναν ή μουρμούριζαν κάτι λέξεις, που πρέπει να μην ήταν καλές, διότι θυμόμαστε τους γονείς μας να τους αγριοκοιτάζουν. Αλλά ήμαστε μικροί και δεν καταλαβαίναμε. Αργότερα, στο Γυμνάσιο αρχίσαμε να αλλάζουμε. Μας άρεσε να απομονωνόμαστε και νοιώθαμε κάποια περίεργη έλξη για κάποιες συμμαθήτριές μας. Οι μεγάλοι μας έλεγαν, ότι μπήκαμε στην εφηβεία και οι καθηγητές μας εξηγούσαν για το χάσμα των γενεών, που δικαιολογούσε τη διάσταση απόψεων, που είχαμε αρχίσει να έχουμε με τους δικούς μας. Μακρυά από το σχολείο μας, κάποιοι ενήλικες απέκλειαν δημόσιες επιχειρήσεις, φωνάζοντας "απεργία" και η λέξη "λιτότητα" είχε αρχίσει να ακούγεται ολοένα και περισσότερο. Αλλά εμείς εξακολουθούσαμε να είμαστε μικροί και να μας απασχολούν άλλα πράγματα, όπως το πως θα ανταπεξέλθουμε στο σύστημα βαθμολόγησης της απόδοσής μας ανά τρίμηνο και τα πρώτα μας ερωτικά σκιρτήματα, που μας οδηγούσαν σε ανομολόγητους τρόπους αυτοϊκανοποίησης πίσω από κλειδαμπαρωμένες πόρτες. Φτάσαμε στο Λύκειο και γευτήκαμε την αίσθηση των πρώτων καταλήψεων. Υπουργός Παιδείας ο κ. Βασίλης Κοντογιαννόπουλος και στο στόχαστρο ο νόμος του για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Σωρεία οι καταλήψεις στην ελληνική επικράτεια και δεκάδες γονείς να βρίσκονται έξω από τα σχολεία, άλλοι για να υπερασπιστούν το δίκαιο των βλασταριών τους και άλλοι για να βρίσουν τους "εγκάθετους" και τους "πρασινοφρουρούς", που προέτρεπαν τα παιδιά τους να καταλάβουν τα σχολεία τους! Το μυαλό μας παραμένει παιδικό αλλά αρχίζουμε να βλέπουμε ορισμένα πράγματα από το σκληρό κόσμο των ενηλίκων. Όπως, για παράδειγμα, ότι το σχολείο μας δεν είχε την απόλυτη πλειοψηφία, ώστε να αποφασίσει κατάληψη και, όμως, έκλεισε, επειδή το συστεγαζόμενο με μας λύκειο είχε αποφασίσει να κάνει κατάληψη και να μην μας αφήσει να κάνουμε μάθημα, πράγμα που δεν φάνηκε να μας ενοχλεί. Μέσα στο υπό κατάληψη σχολικό συγκρότημα δεκάδες 16χρονα και 17χρονα πασοκολογούσαν και ονειρεύονταν να εκπληρώσουν τα βάρβαρα ερωτικά τους όνειρα πάνω στα πτώματα νεοδημοκρατών. Και εμείς, που βλέπαμε όλη αυτή τη φανατίλα μαζί με τα σπασμένα θρανία και τους βαμμένους με συνθήματα τοίχους, δεν μιλούσαμε. Φτάσαμε στο πανεπιστήμιο, όσοι από εμάς, τέλος πάντων, μπήκαμε σε αυτό και την πρώτη κιόλας μέρα μας υποδέχθηκαν εντελώς ψάρακες κάτι τεταρτοετείς φοιτητές με κονκάρδες των φοιτητικών νεολαιών και άρχισαν να μας κάνουν κατήχηση. Κάποιο "τσίμπησαν" και προσχώρησαν εκεί, κάποιοι άλλοι είπαν, ότι θα κρατήσουν ουδέτερη στάση. Είδαμε φοιτητές επί πτυχίω να ξεκινούν το καλοκαίρι τους με 20 χρωστούμενα μαθήματα και να παίρνουν πτυχίο το Νοέμβριο, αφού πρώτα είχαν περάσει ένα καλοκαίρι στις χρυσές αμμουδιές της Ελλάδος. Όλως τυχαίως ήταν βαμμένοι κομματικά. Είδαμε φοιτητές να περνούν μαθήματα για την πλάκα τους, αφού πρώτα κάποιοι μεταπτυχιακοί τους είχαν δώσει κάτι φυλλάδια, πριν οι πρώτοι μπουν στο αμφιθέατρο για τις γραπτές εξετάσεις.Είδαμε καθηγητές να τρέμουν από τις φωνές φοιτητοπατέρων, που τους διέτασσαν να κόψουν συμφοιτητές τους, επειδή τους είχαν διαγράψει από την παράταξή τους και οι τελευταίοι είχαν συστήσει δική τους παράταξη, η οποία είχε τσιμπήσει μια έδρα στις φοιτητικές εκλογές, με αποτέλεσμα η πρώτη σε ψήφους παράταξη να μην έχει αυτοδυναμία. Είδαμε καθηγητές εγνωσμένης αξίας να παραμένουν στη βαθμίδα του λέκτορα, επειδή αποφασίστηκε για λόγους εσωτερικών ισορροπιών να προαχθούν άλλοι συνάδελφοί τους, εγνωσμένης αναξιότητας. Είχαμε πάρει χαμπάρι, ότι τα δύο μεγάλα κόμματα μας δούλευαν ψιλό γαζί και, όμως, η πλειονότητα όσων συμφοιτητών μας καταδεχόταν να ψηφίσει, ψήφιζε τις φοιτητικές νεολαίες τους χαλαρά. Οι υπόλοιποι απείχαμε, αφήνοντας τη σχολή μας σε μαύρο χάλι. Και από μαθήματα; Συναλλαγματική και κόντρα συναλλαγματική και η επιταγή σε δύο παραδόσεις, μάθημα επιλογής τα ασφαλιστικά μέτρα και στα πεταχτά οι σύγχρονες μορφές συμβάσεων (λήζινγκ, χρονομεριστικές μισθώσεις κ.λπ.). Ακολούθησε ο στρατός για τους άρρενες. Στην αεροπορία ή το ναυτικό και σε προνομιούχες μονάδες κοντά στα σπίτια μας οι βυσματίες, στο στρατό ξηράς και στα σύνορα οι λοιποί! Φύλλα πορείας με κάλυψη εξόδων για 4 ημέρες για αποστάσεις των 100 χιλιομέτρων, προκειμένου να παραδοθούν κάποια σαραβαλιασμένα Στάγιερ για τη μεταφορά των ωνίων, επιτροπές για την αγορά ανταλλακτικών, τα οποία αγοράζονταν σε τριπλάσια τιμή από την κανονική, εγκατάσταση μονάδος επιμεταλλώσεων, προκειμένου να διαπιστωθεί η λειτουργικότητά της, και μετά ξήλωμα αυτής, για να εγκατασταθεί σε άλλο στρατόπεδο 350 χλμ. μακρυά, με την ανάλογη οικονομική επιβάρυνση, στρατιωτικοί που σήκωναν τα υλικά από στρατιωτικές αποθήκες και τα πουλούσαν έξω και θησαύριζαν και όλοι μα όλοι να ξέρουν αυτό το μπ....λο και κανένας να μην ανοίγει το στόμα του! Κανένας! Μετά μπήκαμε ως τα μπούνια στη δουλειά και αρχίσαμε να βλέπουμε ακόμα περισσότερα πράγματα. Επαγγελματίες να φοροδιαφεύγουν κάτι χιλιάδες ευρώ και να τους χαρίζονται με σκανδαλώδεις ρυθμίσεις τα περισσότερα χρέη, δημόσιες υπηρεσίες να στεγάζονται σε ετοιμόρροπα κτίρια, διορισμούς από το παράθυρο ή με διαγωνισμούς-φωτογραφίες, ηγεσίες δημοσίων οργανισμών, οι οποίες επιλέγονταν με αμιγώς κομματικά κριτήρια και ας μην ήξεραν να μοιράσουν δύο γαϊδουριών άχυρα, διασπάθιση δημοσίου χρήματος από πολιτικούς, οι οποίοι, μάλιστα, κόμπαζαν για το "κατόρθωμά" τους κ.λπ. Αλλά εμείς, αν και, πλέον, ξέραμε και αντιλαμβανόμαστε, δεν δίναμε ιδιαίτερη σημασία. Απλά κουνούσαμε το κεφάλι μας και σπεύδαμε είτε να κλειστούμε στο προσωπικό και επαγγελματικό καβούκι μας είτε να τηλεφωνήσουμε στον τοπικό κομματάρχη, μήπως και είχε τίποτα νεότερο για εκείνο το ρουσφετάκι. Με αυτά και με αυτά, εμείς φτάσαμε στο σήμερα. Χιλιάδες Έλληνες ξεσπαθώνουν στις κάμερες, στα έντυπα, στο Διαδίκτυο και τους δρόμους, πλημμυρίζουν τους δρόμους και τις πλατείες, καταλαμβάνουν δημόσια κτίρια, απεργούν και ζητάνε να φύγουν όλοι οι πολιτικοί, προπηλακίζουν ακόμα και βουλευτές του ΚΚΕ και του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. και ας μην συμμετείχαν αυτοί στη νομή της εξουσίας, επειδή "όλοι οι πολιτικοί είναι ίδιοι". Ανάμεσά τους και πολλοί, με τους οποίους βιώσαμε όλες τις παραπάνω καταστάσεις. Ο Χ, που μπήκε στην ΠΑΣΠ από φοιτητής, υπηρέτησε στο Πεντάγωνο όλη του τη θητεία, τάχαμου πάσχων από σπάνια ασθένεια, χώθηκε στην ΑΤΕ, οργανώθηκε συνδικαλιστικά, έπεισε τους συναδέλφους του να δεχθούν τις περικοπές του ασφαλιστικού τους φορέα και τώρα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή των αγανακτισμένων και δηλώνει μεταμελημένος, επειδή ξεγέλασε τους συναδέλφους του και ξεγελάστηκε και αυτός από τις φανφάρες της εξουσίας. Η Κ., που καμάρωνε για τον εργατοπατέρα μπαμπάκα της, που τη βόλεψε με το καλημέρα στην Εφορία της πόλης της, και ας τελείωσε το Λύκειο με τα χίλια βάσανα, και πέρασε το μισό καλοκαίρι της στο Σύνταγμα να φασκελώνει τη Βουλή. Ο Α., που υπηρέτησε στις ένοπλες δυνάμεις 30 χρόνια, μπήκε σε επιτροπές και υποεπιτροπές για την αγορά πολεμοφοδίων, αγόρασε σε τριπλάσια τιμή σκάρτο υλικό, τσέπωσε τα κέρατά του και την ημέρα, που κάτι συνάδελφοί του απόστρατοι μπουκάρισαν σε κάποιο κτίριο, πανηγύριζε και φώναζε "επί χούντας δεν υπήρχε διαφθορά". Και η Ν., χήρα κομματάρχη της περιοχής μας, που απειλούσε τους καθηγητές του γιου της να μην τολμήσουν να τον αφήσουν μετεξεταστέο, αλλιώς την επόμενη χρονιά θα δίδασκαν τα κατσίκια στη Δονούσα, και έδιωξε τις καταθέσεις του μακαρίτη στην Ελβετία μέσα σε βαλίτσες και τώρα ωρύεται για τους "άχρηστους, που βούλιαξαν τη χώρα". Αλλά έτσι είναι, φίλοι και φίλες μου, όταν υποδυόμαστε τους μουγκούς και ανήξερους τόσα χρόνια αλλά, στην πραγματικότητα, και βλέπαμε και γνωρίζαμε αλλά είτε προσδοκούσαμε και μεις σε κανένα ρουσφετάκι είτε περιμέναμε να βγάλουν άλλοι το φίδι από την τρύπα, ήταν μαθηματικά βέβαιο, ότι θα βλέπαμε τη σημερινή κατάσταση να απειλεί τη βολή μας. Όλες οι παραπάνω ιστορίες πέρασαν μπροστά από τα μάτια μας και εμείς απλά παρακολουθούσαμε, προτού στραφούμε ξανά στο μικρόκοσμό μας. Δεν βάζω μέσα αυτές, που ήμαστε ανήλικοι, αν και προς το λύκειο δείξαμε, ότι είμαστε σαρξ εκ της σαρκός μιας κοινωνίας, που λαχταράει να αυθαιρετήσει στο όνομα της, δήθεν, επανάστασης. Αλλά όλ' αυτά τα χρόνια μπορούσαμε, διότι είχαμε νιονιό, να αλλάξουμε τόσα στραβά και ανάποδα και, όμως, κοιτούσαμε τη δουλίτσα μας και τη βολή μας.

.-Έλεος πια με τους καταστροφολόγους σε αυτή τη χώρα! ΟΚ, είμαστε στο χείλος του γκρεμού και αρκετός κόσμος αντιμετωπίζει πρόβλημα επιβίωσης αλλά, που να πάρει και να σηκώσει, ΔΕΝ ΠΤΩΧΕΥΕΙ η Ελλάδα, ρε παιδιά, διότι με αυτό τον τρόπο απλά θα χάσουν οι όποιοι δανειστές μας τα χρήματά τους. Ηλίθιοι είναι εκεί στην Ε.Κ.Τ. να δανείσουν χρήματα, τα οποία θα χάσουν; Βλαμμένοι είναι οι της Ε.Ε. να αφήσουν ένα εταίρο τους να πτωχεύσει και να συμπαρασύρει και 2-3 άλλες χώρες; .- Έλεος πια με τα αρρωστημένα σενάρια περί σκοτεινών δυνάμεων, που θέλουν να αφανίσουν την Ελλάδα και τον πολιτισμό της! Κανένας, ειδικά αυτή τη στιγμή, δεν ζηλεύει την τύχη μιας χώρας, η οποία διεθνώς αναφέρεται ως παράδειγμα προς αποφυγή. Και, στην τελική, πρέπει κάποια στιγμή να πάψουμε να αποδίδουμε σε αόρατους εχθρούς την κακοδαιμονία μας. Μόνοι μας βγάλαμε τα ματάκια μας. .- Έλεος πια με τους επαγγελματίες του "ΟΧΙ" σε αυτή τη χώρα! Θεμιτό και κατοχυρωμένο το δικαίωμα της ελευθερίας της άποψης και, συνεπώς, της απόλυτης άρνησης αλλά, ρε γαμώτο, περιμένω να ακούσω μια αντιπρόταση της προκοπής, ώστε να πειστώ, ότι το δικαίωμα αυτό δεν έχει εκφυλιστεί σε μια στείρα άρνηση. .- Έλεος πια με την αναζήτηση προδοτών! Από καταβολής νεοελληνικού κράτους μπουχτίσαμε από "προδότες" και "πατριώτες", που ρήμαξαν τον τόπο και δεν τον άφησαν να ανασάνει. Υποτίθεται, ότι είχαμε διδαχθεί από τα παθήματα του σχετικά πρόσφατου παρελθόντος και θα σταματούσαμε αυτή την ανοησία. Αλλά το τελευταίο πράγμα, από το οποίο θα στερέψει η Ελλάδα, είναι η ανοησία. .- Έλεος πια με την υστερία περί παραιτήσεως της κυβέρνησης! Δεν τρέφω αυταπάτες, ότι δεν έπραξε τα δέοντα, ώστε να σωθεί η χώρα, αλλά θα περίμενα να ακούσω μια κάποια εναλλακτική λύση για τη διακυβέρνηση της Ελλάδος. Και τέτοια λύση δεν ακούω. Συν τοις άλλοις, κάποια στιγμή πρέπει να αποδεχθούμε, ότι οι εκλογές πρέπει να γίνονται κάθε 4 χρόνια και όλες οι υπόλοιπες δικαιολογίες περί συντομοτέρων εκλογών απλά δεν στέκουν. .- Έλεος πια με τις εξυπνάδες περί σοσιαληστρικής κυβέρνησης, δημοκρατικής χούντας, κρυφής χούντας κ.λπ. Αφού έχουμε χούντα, γιατί, που να πάρει και να σηκώσει, δεν έχει συλληφθεί το 70% των Ελλήνων, που βριζει την κυβέρνηση και της ασκεί κριτική παντοιοτρόπως; Γιατί έχουμε εκλογές σε εθνικό και τοπικό επίπεδο και οχι απευθειας διορισμένους αξιωματούχους; Αν αυτό το λέτε χούντα, τότε είτε δεν είχατε γεννηθεί, όταν υπήρχε η πραγματική χούντα στην Ελλάδα, είτε απλά έχει ξεθωριάσει η μνήμη σας. Εκτός αν θεωρείτε πραγματική δημοκρατία το δικαίωμα να κατεβάζει ο κάθε Φωτόπουλος το γενικό διακόπτη του ρεύματος, για να εκβιάσει καταστάσεις, να κλείνετε όποιο δρόμο σας κατεβεί, εμποδίζοντας την ελεύθερη κυκλοφορία, να σπάτε βιτρίνες και πλακάκια και να τα πετάτε στους αστυνομικούς και να μπορείτε να σπάσετε στο ξύλο πολιτικούς ανεμπόδιστοι. .- Έλεος πια με τις μεγαλοστομίες περί επανάστασης, πολέμου κ.λπ. Η πραγματική επανάσταση θέλει κάτι, που οι περισσότεροι δεν το έχουν μετά από δεκαετίες βολής και εφησυχασμού. Επανάσταση δεν σημαίνει να τρέχεις τα πρωινά σε διαδηλώσεις και πετροπόλεμο με την αστυνομία και τα βράδια να κουρνιάζεις στη θαλπωρή του σπιτικού σου ούτε η επανάσταση διακόπτεται ενόψει Αυγούστου για διακοπές. Χώρις που, για να κάνεις επανάσταση, χρειάζονται περισσότερα πράγματα από μερικές κοτρώνες και μολότωφ στους αστυνομικούς ή την εκστομιση της λέξης "μπάτσος". .- Έλεος πια με τους όψιμους αγανακτισμένους, που θυμήθηκαν την επανάσταση, όταν έπαψε το βόλεμα και περιορίστηκαν οι διορισμοί στο δημόσιο! Το κράτος συνταξιοδοτούσε κόσμο στα 40 του και με 15ετίες, διόριζε υπεράριθμους από το πάράθυρο και συντηρούσε άρχηστες υπηρεσίεςκαι εσείς δεν αντιδρούσατε, διότι προσδοκούσατε στην περαιτέρω βολή σας. Και μην τολμήσετε να ισχυριστείτε, ότι δεν ξέρατε και δεν μπορούσατε να αντιδράσετε, διότι, αν σας ενδιέφερε το γενικότερο συμφέρον, θα είχατε διαχωρίσει τη θέση σας από τις ψηφοθηρικές πρακτικές όλων των κυβερνήσεων και θα τις είχατε καταψηφίσει. Αφού, όμως, δεν το κάνατε, είστε συνένοχοι και η αγανάκτησή σας δεν πείθει, ειδικά επειδή συνέπεσε με τη διακοπή της βολής σας.

Ήμουν μαθητής, όταν οι καθηγητές μας έλεγαν, όχι όλοι αλλά οι περισσότεροι, ότι πρέπει να είμαστε περήφανοι, διότι ζούμε στην ωραιότερη χώρα του κόσμου, στην οποία κυριαρχεί η δημοκρατία και οι πρόγονοί μας δημιούργησαν ένα σπουδαίο πολιτισμό.

Μαθητής ακόμα θυμάμαι αρκετούς συμμαθητές μου, μαζί και μένα, μετά τη λήξη της σχολικής περιόδου να παίζουμε τα γνωστά μπουγέλα και, ταυτόχρονα, να σκίζουμε τα σχολικά μας βιβλία, ειδικά εκείνα, που απεχθανόμαστε περισσότερο. Όσοι συμμαθητές μας δεν συμμετείχαν ειδικά στο δεύτερο έθιμο, τους κολλούσαμε τη στάμπα του "βούτυρου" και τους κοροϊδεύαμε. Και, όταν κάποια στιγμή με ρώτησαν οι γονείς μου, γιατί δεν σκέφτομαστε να παραδώσουμε αυτά τα βιβλία στο διευθυντή μας, ώστε αυτός να τα δώσει στα παιδιά, που θα φοιτήσουν στη δική μας τάξη του χρόνου, θυμάμαι, ότι απάντησα "αφού θα τυπώσουν καινούργια του χρόνου".

Η απόφαση του Υπουργείου Παιδείας να τυπώνονται κάθε χρόνο καινούργια βιβλία, ώστε κάθε παιδία να έχει το δικό του βιβλίο σε κάθε γνωστικό αντικείμενο υπήρξε επαναστατική σε μια εποχή, που το βιβλίο ήταν δυσπρόσιτο στους πολλούς. Ήταν μια κίνηση με στόχο τη δυνατότητα των παιδιών να μαθαίνουν καλύτερα κάθε μάθημα αλλά και υλοποιούσε την πανθομολογούμενη επιθυμία για πραγματικά δωρεάν δημόσια παιδεία για όλους. Ήταν, επίσης, μια εποχή, που το ύψος των δημοσίων δαπανών δεν φαινόταν να απασχολεί πολύ κόσμο.

Σε μια εποχή, που τα οικονομικά του κράτους και, κατ' επέκταση, τα δικά μας είναι περιορισμένα, η εμμονή στην εκτύπωση σχολικών βιβλίων κάθε χρόνο αποτελεί μια σπατάλη, η οποία, συν τοις άλλοις ουδόλως βοηθάει στη διαπαιδαγώγηση των μαθητών μας, αφού

Στις δύσκολες στιγμές μιας χώρας, ο εκάστοτε πρωθυπουργός καλείται να βγάλει τα κάστανα από τη φωτιά. Αυτός είναι ο ανώτατος πολιτικός ηγέτης της χώρας, αυτός είναι ο πρώτος πολίτης και σε αυτόν πέφτει ο κλήρος να αναγγείλει δημοσίως τη λήψη των σκληρών μέτρων, εάν θέλει να λέγεται πρωθυπουργός.

Όση συμπάθεια και αν τρέφω για το νυν πρωθυπουργό μας, εντούτοις δεν μπορώ να αφήσω ασχολίαστο το γεγονός, ότι στη δυσκολότερη ίσως περίοδο της πρωθυπουργίας του, με την τρόικα να έχει εκφράσει τη σαφή δυσφορία της για την απροθυμία της ελληνικής κυβέρνησης να λάβει σκληρά μέτρα για την ανόρθωση της εθνικής οικονομίας προτίμησε να αφήσει στον κ. Βενιζέλο το άχαρο καθήκον της ανακοίνωσης των μέτρων αυτών

Ο Μητροπολίτης Πειραιώς Σεραφείμ δε χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις. Ο εμπρηστικός λόγος του σε βάρος συγκεκριμένων προσώπων (Έλτον Τζων, Στήβεν Χώκινγκ και εσχάτως Λεωνίδα Κύρκο) ή κοινωνικών ομάδων (ομοφυλοφίλων) ελάχιστη σχέση έχει με το "αγαπάτε αλλήλλους". Αλλά αυτό δεν χρειάζεται ιδιαίτερες θεολογικές γνώσεις, ώστε να γίνει αντιληπτό.

Ούτε μου προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση η απάθεια της κυβέρνησης απέναντι στο συγκεκριμένο θρησκευτικό λειτουργό. Άλλωστε, η σπουδή του κ. Βενιζέλου να συναντηθεί με τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών, προκειμένου να διευκρινιστεί, ότι οι περικοπές στους μισθούς των δημοσίων λειτουργών δεν θα αγγίξουν τον κλήρο, όπως και η απουσία πάσης φροντίδος, ώστε να λάβει χώρα, επιτέλους, ο διαχωρισμός Εκκλησίας και Κράτους, λαμβανομένης υπόψη της συνεχιζόμενης απουσίας διδασκαλίας της Θεωρίας της Εξέλιξης στη Μέση Εκπαίδευση και της διατήρησης των θρησκευτικών συμβόλων των Ορθοδόξων στις δημόσιες υπηρεσίες, αποδεικνύει, ότι η κυβέρνηση, αυτή ή οι προηγούμενες δεν έχει σημασία, δεν επιθυμούν να διαρρήξουν τις σχέσεις τους με ένα οργανισμό, ο οποίος είναι ο πιστότερος σύμμαχός τους.

Γεννάται η απορία, γιατί η κοινωνία μας δεν αντιδρά στο φαινόμενο Σεραφείμ. Πέρα από τους συνήθεις υπόπτους (οργανώσεις αθέων, σωματεία για τα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων, ακτιβιστές κ.λπ.) η υπόλοιπη κοινωνία μας μοιάζει να αντιμετωπίζει με περισσή απάθεια ρατσιστικό λόγο του εν λόγω ιεράρχη. Για την ακρίβεια, οι περισσότεροι προσπερνούν το λόγο του, ως εάν ο Άγιος Πειραιώς να εμοίραζε φιλοφρονήσεις αριστερά και (κυρίως) δεξιά.

Στην πραγματικότητα, η στάση της κοινωνίας μας απέναντι στο εμπρηστικό φαινόμενο Σεραφείμ δεν θα έπρεπε να ξενίζει κανέναν απολύτως, διότι ο εν λόγω ιεράρχης αποτελεί το πρότυπο του κληρικού, που το μεγαλύτερο μέρος του χριστεπώνυμο πλήθους αποδέχεται για πνευματικό του ποιμένα. Στα βήματα του δημοφιλούς Χριστόδουλου, ο Πειραιώς Σεραφείμ εκτοξεύει μύδρους εναντίον όσων δεν συμμορφώνονται με τη δική του ηθική και εκφράζεται ρατσιστικά, χωρίς κανένας να αντιδρά, ακριβώς επειδή η κοινωνία μας παραμένει βαθύτατα ρατσιστική και φοβική. Εχθρευόμαστε το διαφορετικό, ακιβώς επειδή μεγαλώσαμε σε μια κοινωνία, όπου η απόκλιση από τις κοινωνικές νόρμες ισοδυναμούσε με ανεπίτρεπτη επανάσταση και οδηγούσε σε περιθωριοποίηση. Και επειδή η διεθνής πραγματικότητα δεν επιτρέπει την περιθωριοποίηση, τουλάχιστον στο βαθμό, που εμείς την επιθυμούμε, η κοινωνία μας βρίσκει στο πρόσωπο του Αγίου Πειραιώς αλλά και άλλων ακραίων τον τέλειο εκφραστή των φοβιών της, τον άνθρωπο που δεν θα "κολλώσει" να τα πει χύμα και τσουβαλάτα για όσους δεν ταιριάζουν στο πρότυπο ηθικής, που τόσο ο Μητροπολίτης Πειραιώς όσο και ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας μας έχουν διαμορφώσει.

Καμμία αόρατη δύναμη δεν μας φταίει

Αν κάθε σενάριο περί σχεδίων σε βάρος της Ελλάδος από τους ξένους φορολογούνταν με 10 ευρώ, σήμερα η χώρα μας δεν θα είχε ανάγκη ούτε το Δ.Ν.Τ. ούτε την Ε.Κ.Τ. ούτε κανένα απολύτως δανειστή, διότι θα είχε γεμίσει το σεντούκι της. Αφού άλλες χώρες επενδύουν στις εναλλακτικές πηγές ενέργειας, προκειμένου να τονώσουν τα οικονομικά τους, όπως η Ισλανδία, ή στην υψηλή τεχνολογία τους, όπως η Ιαπωνία, ιδού πεδίον δόξης λαμπρόν για τη χώρα μας, η φορολόγηση των θεωριών περί σχεδίων υποδούλωσής της! Σίγουρο χρήμα, παραδάκι με ουρά!

Πέρα από την πλάκα, αυτά τα σενάρια μπορεί να διακινούνται ευρέως στη χώρα μας, συχνά σε περισσότερες παραλλαγές, και να γίνονται αποδεκτά από ένα μεγάλο τμήμα της κοινωνίας μας, αλλά δύσκολα μπορούν να σταθούν ως πραγματικά περιστατικά, αν μπει κανείς στον κόπο να ψάξει λίγο καλύτερα και πιο εμπεριστατωμένα τα πράγματα. Με άλλα λόγια, κανένα καταχθόνιο σχέδιο δεν έχει εκπονηθεί σε βάρος της Ελλάδος, διότι πολύ απλά οι κυβερνώντες αυτής τη χώρας εδώ και δεκαετίες φρόντισαν με τις ενέργειες και τις παραλείψεις τους να την οδηγήσουν στο σημερινό χάλι. Καμμία σκοτεινή δύναμη και κανένας κακόβουλος ξένος δεν υποχρέωσε τις ελληνικές κυβερνήσεις να προσλάβουν και μονιμοποιήσουν χιλιάδες πρόσωπα στο Ελληνικό Δημόσιο. Ουδείς πίεσε το μέσο Έλληνα να ψηφίσει κόμματα, τα οποία απέτυχαν παταγωδώς στη διαχείριση των οικονομικών της χώρας μας. Καμμία σκοτεινή δύναμη δεν μας ψέκασε με μυστηριώδη χημικά όπλα, ώστε να γράψουμε στα παλαιότερα των υποδημάτων μας το κοινό συμφέρον έναντι της μονάκριβης πάρτης μας. Και, βέβαια, κανένας δεν έβαλε το πιστόλι του στον κρόταφο του Έλληνα, ώστε ο τελευταίος να καταληφθεί από υπερκαταναλωτικό πυρετό και να καταλήξει να αγοράζει ακόμα και εισαγόμενη ..... φακή, με αποτέλεσμα να εισάγονται περισσότερα αγαθά απ' όσα παράγονται, με την ανάλογη οικονομική επιβάρυνση, στη χώρα, που καυχιέται, ότι γέννησε τον πολιτισμό αλλά ούτε αυτόν δεν δύναται, πλέον να προωθήσει.

Η αποχώρηση της τρόικας από τις διαπραγματεύσεις με την ελληνική κυβέρνηση δεν πρέπει να ερμηνεύεται με ανυπόστατες θεωρίες. Υπάρχουν πολύ πιο χειροπιαστές αποδείξεις, ότι η κυβέρνηση απλά δεν ακολούθησε στο ελάχιστο τις προτροπές της Ε.Κ.Τ. και του Δ.Ν.Τ. για δραστικό περιορισμό των δημοσίων δαπανών παρά προτίμησε να μειώσει μισθούς και συντάξεις και να αυξήσει τη φορολογία (Φ.Π.Α.), με αποτέλεσμα όχι μόνο να μην ελέγξει το δημόσιο χρέος αλλά και να εξαντλήσει οικονομικά την πλειονότητα των φορολογουμένων, τη βασικότερη, δηλαδή πηγή άντλησης εσόδων. Το αποτέλεσμα ήταν να εξαντληθούν οι βασικοί αιμοδότες του ελληνικού φορολογικού μηχανισμού, ήτοι οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι, ενώ την ίδια στιγμή το κράτος εξακολουθεί να βολεύει, έστω και σε μικρότερο βαθμό, ημέτερους, να ανανεώνει τον κρατικό στόλο με καινούργια και πανάκριβα αυτοκίνητα να χρηματοδοτεί συνδικαλιστικές οργανώσεις με τεράστια ποσά και να ξοδεύει αλόγιστα για οπλικά συστήματα και συντήρηση αχρήστων στρατοπέδων. Για τη φορολόγηση της Εκκλησίας της Ελλάδος ή το διαχωρισμό Κράτους και Εκκλησίας, ώστε το πρώτο να πάψει να επιβαρύνεται με τη μισθοδοσία των λειτουργών της δεύτερης, ούτε λόγος!

Συνεπώς, η αναζήτηση ξένου δακτύλου ή αόρατων δυνάμεων, προς εξήγηση της οικονομικής δυσπραγίας της χώρας μας, μπορεί να παρέχει ελαφρυντικά σε μας τους ίδιους, που στηρίξαμε άλλως ανεχθήκαμε τις κυβερνήσεις, οι οποίες οδήγησαν την Ελλάδα στη σημερινή κατάσταση, αλλά ουδόλως ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Όσο πιο γρήγορα το κατανοήσουμε, τόσο πιο εύκολα θα μπορέσουμε να κάνουμε την αυτοκριτική μας και, συνεπώς, να απομακρυνθούμε από την αρρωστημένη λογική να αποδίδουμε σε αόρατους εχθρούς τα προβλήματα αυτής της χώρας και όχι στους ίδιους μας τους εαυτούς.

Οι εθισμένοι στο "όχι"

Προ ημερών συζητούσα σε κάποιο ιστότοπο με άγνωστά μου πρόσωπα για το νόμο, που ετοιμάζει το Υπουργείο Παιδείας για την ανώτατη εκπαίδευση. Συνειδητοποίησα, ότι η πλειοψηφία των συνομιλητών μου ήταν κατά του εν λόγω νομοσχεδίου όχι επειδή το είχε διαβάσει και κρίνει αλλά επειδή θεωρούσε αόριστα, ότι διακυβεύονται η ελευθερία της σκέψης και κινδυνεύει με εμπορευματοποίηση η δημόσια παιδεία. Με λίγο κουράγιο διεπίστωσα, ότι σχεδόν κανένας εκ των αρνητών του νομοσχεδίου αυτού δεν το είχε διαβάσει αλλά το είχε απορρίψει. Όταν, όμως, επισημάνθηκε αυτή η παρατυπία, αρκετοί εκ των συνομιλητών μου ήταν αρκετά ερειστικοί, σε βαθμό ώστε όχι απλά να μη δέχονται αμφισβητήσεις αλλά και να επιτίθενται με προσβλητικούς χαρακτηρισμούς εναντίον όσων διαφωνούσαν μαζί τους.

Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με την πλειοψηφία των διαφωνούντων σε αυτή τη χώρα με οτιδήποτε. Απορρίπτει ο πολύς κόσμος το Μνημόνιο αλλά αγνοεί, τι στην ευχή προβλέπει αυτό το ρημάδι το Μνημόνιο. Αρνείται πολύς κόσμος το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων αλλά δεν έχει την παραμικρή ιδέα, τι προβλέπει ακριβώς αυτό το άνοιγμα. Εν ολίγοις, αρνούμαστε οτιδήποτε, ακόμα και αν δεν γνωρίζουμε το περιεχόμενό του, εφόσον τρέφουμε ακόμα και την παραμικρή υπόνοια, ότι κινδυνεύουν τα δικαιώματά μας.

Δεν περιμένω ξαφνικά να αποκτήσει ο μέσος Έλληνας την τάση να ψάχνεται, ώστε να γνωρίζει, τι ακριβώς προβλέπουν τα πάσης φύσεως νομοσχέδια, και να αποκτήσει μια γνώση αυτών, που αμφισβητεί. Όταν έχουμε ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά αλλεργίας στο διάβασμα πανευρωπαϊκώς, θα ήταν παράδοξο να γνωρίζουμε, με τι διαφωνούμε, ή να πάψουμε να διατυπώνουμε την άποψή μας για θέματα, που δεν γνωρίζουμε. Αυτό μάλλον είναι ψιλά γράμματα για τους επαγγελματίες της άρνησης.
Η τάση αυτή, όμως, αποκαλύπτει κάτι πολύ βασικό, ότι η πλειοψηφία των Ελλήνων προτιμά να συνεχίσει να ζει σε μια αρρωστημένα παράλογη κατάσταση, εφόσον αυτό εξασφαλίζει τη βολή τους, και να μην αλλάξει απολύτως τίποτα από το σημερινό χάλι. Εάν το σημερινό πανεπιστήμιο, για παράδειγμα, παράγει χιλιάδες στουρνάρια, που αγνοούν και τα βασικά της επιστήμης τους, ή επιτρέπει στα στελέχη των κομματικών νεολαιών να περνούν τα μαθήματά τους χωρίς κόπο, αφού πρώτα προσφέρουν τη στήριξή τους στον τάδε κομματικό καθηγητή, ο οποίος σε οποιαδήποτε άλλο πανεπιστήμιο του κόσμου δεν θα προσλαμβανόταν ούτε για να βγάζει φωτοτυπίες, αυτό δεν ενοχλεί, εφόσον όλοι βολεύονται από αυτό ή έχουν τη δυνατότητα να βολευτούν, αποκτώντας ένα πτυχίο άκοπα και χωρίς να κατέχουν το αντικείμενο των σπουδών τους. Αν ένα κλειστό επάγγελμα εξασφαλίζει σε όσους έχουν την άδεια ασκήσεώς του, ότι κάποια στιγμή το παιδί τους θα κληρονομήσει την άδειά τους ή θα την πουλήσουν έναντι αδρού και "μαύρου" τιμήματος σε κάποιο τρίτο, αρκεί, ώστε να εναντιωθούν σε οποιοδήποτε νόμο μιλάει για "απελευθέρωση" του επαγγέλματός τους, ακόμα και αν δεν γνωρίζουν, τι ακριβώς προβλέπεται με αυτή την απελευθέρωση.

Δεν περιμένω, ότι ένας λαός θα αλλάξει συνήθειες και θα αποφασίσει, επιτέλους, ώστε να αλλάξουν 2-3 πράγματα στον τόπο μας προς το καλύτερο. Σίγουρα, πάντως, δεν με πείθουν οι εθισμένοι στο "όχι", ότι παλεύουν για ένα καλύτερο αύριο. Για τη διατήρηση μιας αρρωστημένης κατάστασης παλεύουν, ώστε να μη χαθεί η βολή τους.

Όσοι δεν έχουν δικά τους προσόντα, καταφεύγουν στους ενδόξους προγόνους και παππούδες τους, με άλλα λόγια, σε τάφους και μνήματα.Μένανδρος, 4ος αιων π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

Βιβλία : Ο ΙΕΡΟΣΥΛΟΣ" του Γουίλιαμ Ράιαν

Όταν παίρνεις στα χέρια σου το πρωτόλειο του Γουίλιαμ Ράιαν με τίτλο "Ο ΙΕΡΟΣΥΛΟΣ" (Εκδόσεις "ΔΙΟΠΤΡΑ"), συνειδητοποιείς, ότι έχεις μπροστά σου μια συναρπαστική ιστορία, η οποία διαδραματίζεται στη σταλινική Ε.Σ.Σ.Δ. την παραμονή των μεγάλων διωγμών και αποτυπώνει με πειστικότητα την ατμόσφαιρα της εποχής εκείνης.

Πρωταγωνιστής εδώ είναι ο Αλεξέι Κόρολεφ, λοχαγός της Μιλίτσια (πολιτοφυλακής, που εκτελούσε χρέη αστυνομίας στην Ε.Σ.Σ.Δ.) και αφοσιωμένος στην εξουσία, ο οποίος έρχεται αντιμέτωπος με ένα αποτρόπαιο έγκλημα. Μια γυναίκα έχει δολοφονηθεί μέσα σε μια εγκαταλελειμμένη εκκλησία, αφού πρώτα βασανίστηκε φρικτά. Η απουσία επαρκών στοιχείων εμποδίζει την πρόοδο των ερευνών του Κόρολεφ, ενώ η αποκάλυψη της ταυτότητας του θύματος κινεί το ενδιαφέρον της ΝιΚαΒεΝτε - προδρόμου της ΚαΓκεΜπε - για την υπόθεση αυτή. Καθώς, όμως, τα πτώματα πληθαίνουν, η υπόθεση αποδεικνύεται, ότι αφορά και πρόσωπα εκτός του υποκόσμου, θέτοντας, έτσι, σε αμφιβολία την πίστη του Κόρολεφ στην εξουσία.

Αναφέρθηκα παραπάνω στην πιστή αναπαράσταση της σταλινικής Ε.Σ.Σ.Δ. του 1936, όταν και εκτυλίσσεται η υπόθεση. Οι σταλινικές διώξεις έχουν ήδη ξεκινήσει, ο τρόμος, που κατέλαβε στη συνέχεια τους Σοβιετικούς υπηκόους, δεν έχει, ακόμα, ξεσπάσει αλλά σταδιακά τους καταλαμβάνει. Ο συγγραφέας μελέτησε πολλά πονήματα, που αναφέρονται στην εποχή εκείνη, αρκετά εκ των οποίων έχουν μεταφραστεί και στα ελληνικά, ώστε να μας μεταφέρει στο κλίμα της εποχής εκείνης. Ο πρωταγωνιστής Αλεξέι Κόρολεφ είναι ένας άριστος αστυνομικός, ο οποίος καταφέρνει να επιλύσει το σύνολο, σχεδόν, των υποθέσεων, που αναλαμβάνει. Πιστεύει στη νέα εξουσία και είναι αφοσιωμένος σε αυτή, έστω και αν δεν είναι, ακόμα, μέλος του Κόμματος. Ωστόσο, διατηρεί αρκετές αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα του νέου καθεστώτος, ενώ προσπαθεί να διατηρήσει και τη θρησκευτική του πίστη σε ένα περιβάλλον, που την εχθρεύεται σφόδρα. Πολύ έξυπνα ο συγγραφέας πατάει πάνω στο μύθο ενός παλαιού κειμηλίου, που εξαφανίστηκε, όταν επεκράτησαν οι Μπολσεβίκοι, και το αναζητούν περισσότερα πρόσωπα, το καθένα για τους δικούς του λόγους, ώστε να κεντρίσει το ενδιαφέρον του αναγνώστη.

Βρήκα την ιστορία με το παραπάνω κειμήλιο ιδιαίτερα ελκυστική, ειδικά αν σκεφτεί κανείς την τάση του αναγνωστικού κοινού να αναζητεί βιβλία, που ασχολούνται με χαμένα αντικείμενα ή θρύλους (θυμηθείτε "ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΟΥ ΡΟΔΟΥ" αλλά και τον "ΚΩΔΙΚΑ ΝΤΑ ΒΙΝΤΣΙ"), ενώ και η αναπαράσταση της εποχής είναι πειστική με το συγγραφέα να έχει αφομοιώσει τις επιρροές του από τα σχετικά με την εποχή εκείνη πονήματα - σε αντίθεση, λόγου χάρη, με τον κ. Τομ Ρομπ Σμιθ, ο οποίος στο "ΠΑΙΔΙ 44" μετέφερε αχώνευτα ολόκληρα κομμάτια από το "ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ ΓΚΟΥΛΑΓΚ" του Σολζενίτσιν. Οι κεντρικοί ήρωες ταιριάζουν στους τύπους των ανθρώπων εκείνης της εποχής - ο αφοσιωμένος στη νέα εξουσία αξιωματικός, ο αδίστακτος βαθμοφόρος, το πρόθυμο να βάψει τα χέρια του με αίμα όργανο, ο αμόρφωτος φανατικός πιστός του Κόμματος, ο οποίος γυρεύει αφορμή, για να καταγγείλει τους πάντες - και το αίσθημα του φόβου, που αρχίζει να καλλιεργείται μέσα τους, είναι αυτό ακριβώς που εκείνη την εποχή είχε αρχίσει να εμφανίζεται στην Ε.Σ.Σ.Δ. Βέβαια, ο πρωταγωνιστής ξεφεύγει λίγο από το πρότυπο της εποχής αλλά αυτό επιβάλλεται, εφόσον θέλουμε ένα πρόσωπο ξεχωριστό, το οποίο ξεπερνάει, χάρη στην αντίληψή του, τις αγκυλώσεις της εποχής του και φτάνει μέχρι το τέλος. Επίσης, ο συγγραφέας επέλεξε να διαχειριστεί με φειδώ αλλά και προσοχή τις ιστορικές πληροφορίες του και όχι να καταπλακώσει τον αναγνώστη με τεράστιο όγκο πληροφοριών, που θα θύμιζαν περισσότερο ρεπορτάζ και λιγότερο μυθιστόρημα.

Διεκδικεί λογοτεχνικές δάφνες το εν λόγω βιβλίο; Η απάντηση είναι αρνητική αλλά κάτι τέτοιο δεν το περιμένω από ένα αστυνομικό μυθιστόρημα. Έχει δράση; Σίγουρα όχι αυτή, που περιμένει κανείς από ένα βιβλίο αυτού του είδους αλλά ας μην ξεχνάμε τα στενά περιθώρια, που αφήνουν οι ιστορικές συνθήκες της εποχής εκείνης. Πείθει τον αναγνώστη; Εδώ ίσως βρίσκεται ένα ελάττωμα, αφού ο συγγραφέας εμμένει να παρουσιάζει το δράστη να παραδέχεται την ενοχή του λίγο πριν αποπειραθεί να σκοτώσει τον πρωταγωνιστή, ο οποίος, όπως συνηθίζεται στα βιβλία, τη γλυτώνει. Προσωπικά, έχω βαρεθεί να διαβάζω βιβλία, όπου ο εγκληματίας ομολογεί στους διώκτες του, ότι αυτός διέπραξε το τάδε έγκλημα, παραθέτει λεπτομέρειες του σχεδίου, που κατέστρωσε, και, στη συνέχεια, λίγο πριν σκοτώσει τους διώκτες του, κάτι συμβαίνει και όχι μόνο τη γλυτώνουν οι διώκτες αλλά αποδίδεται και δικαιοσύνη. Φυσικά, δεν θέλω να βλέπω τον πρωταγωνιστή να σκοτώνεται αλλά κάποια στιγμή αυτή η συνήθεια του ευτυχισμένου τέλους πρέπει να σταματήσει, διότι απλά δεν είναι αληθοφανές.

Αυτό, που απομένει, είναι η αναγνωστική απόλαυση της ιστορίας μέσα από την πιστή απόδοση της σταλινικής εποχής, πράγμα το οποίο αποτελεί τη σπουδαιότερη αρετή του συγκεκριμένου βιβλίου. Οι λάτρεις του αστυνομικού μυθιστορήματος θα το αγαπήσουν και ίσως φωνάξουν "θέλουμε και άλλο Κόρολεφ". Κάτι μου λέει, ότι θα τον δούμε σύντομα.

Η σχετικότητα της ελευθερίας της έκφρασης : η περίπτωση του Δήμου Πατρέων

Αρχικά, ο Δήμος Πατρέων αποφάσισε να εντάξει τη θεατρική παράσταση "ΤΑ ΚΟΡΙΤΣΙΑ ΜΕ ΤΑ ΜΑΥΡΑ", των κ.κ. Ρήγα και Αποστόλου στο πρόγραμμα εκδηλώσεων του καλλιτεχνικού φεστιβάλ του. Δεν γνωρίζω το περιεχόμενο ή την υπόθεση του συγκεκριμένου έργου και, συνεπώς, δεν μπορώ να εκφέρω κάποια άποψη επ' αυτού.

Δεν γνωρίζω, αν κάποιος στην Ιερά Μητρόπολη Πατρών είδε αυτό το έργο, όταν ανέβηκε σε κάποια άλλη πόλη. Προφανώς κάποιος, όμως, την ενημέρωσε, ότι το έργο αυτό έθιγε την Εκκλησία της Ελλάδος εξού και το σχετικό διάβημα προς το Δήμο Πατρέων, με το οποίο ζητούνταν η ματαίωση της παράστασης. Ο παραλήπτης του σχετικού διαβήματος συνεμορφώθη με τας υποδείξεις της Ι.Μ. Πατρών και απέσυρε την παράσταση αυτή από το πρόγραμμα των παραπάνω εκδηλώσεων.

Δεν έχει νόημα να επαναλάβω, ότι η Εκκλησία της Ελλάδος, όπως και οποιοσδήποτε θρησκευτικός οργανισμός, δεν νομιμοποιείται να αξιώνει τη ματαίωση θεατρικών παραστάσεων με το πρόσχημα της προσβολής του θρησκευτικού συναισθήματος των δημοτών των Πατρών. Άλλωστε, στην πόλη μας ζουν και εργάζονται πολλοί άνθρωποι αλλόδοξοι ή αλλόθρησκοι ή απλά μη διακατεχόμενοι από πάσης φύσεως μεταφυσικές ανησυχίες, ενώ υπάρχουν και πάρα πολλοί χριστιανοί ορθόδοξοι, που δεν επιθυμούν κανένα τρίτο να παρεμβαίνει για λογαριασμό τους και να ματαιώνει καλλιτεχνικά δρώμενα επικαλούμενος την προστασία των θρησκευτικών ηθών τους.

Προσωπικά ενοχλήθηκα αφάνταστα, που ένας δήμος, στην πόλη του οποίου κατοίκησαν και δημιούργησαν για δεκάδες χρόνια και σε αγαστή συνεργασία με τους χριστιανούς ορθοδόξους κατοίκους του χριστιανοί καθολικοί, χριστιανοί διαμαρτυρόμενοι, Εβραίοι κ.λπ., χωρίς ποτέ να γνωρίσουν διωγμούς και διακρίσεις, λόγω των θρησκευτικών τους πεποιθήσεων, αποφάσισε να καταστήσει συνομιλητή του σε ένα θέμα άσχετο με τη θρησκευτική ελευθερία, την Ι.Μ. Πατρών, αποδεικνύοντας με τον πιο άσχημο τρόπο αφενός ότι δεν σέβεται μια θεατρική παράσταση, που ανεξαρτήτως περιεχομένου ή καλλιτεχνικής αξίας αποτελεί μια έκφανση του δικαιώματος στην ελευθερία της έκφρασης, αφετέρου ότι κάποια πρόσωπα είναι υπεράνω των υπολοίπων, επειδή τυγχάνει να είναι λειτουργοί της "επικρατούσας θρησκείας" και, ως εκ τούτου, δύνανται να επιβάλλουν την άποψή τους σε ένα Ο.Τ.Α., που υποτίθεται, ότι εκπροσωπεί όλους τους δημότες αυτής της πόλης ανεξαρτήτως θρησκευτικών απόψεων. Ακόμα χειρότερα, ο Δήμος Πατρέων νομιμοποίησε την Ι.Μ. Πατρών να έχει λόγο σε θέματα εντελώς άσχετα με τη λειτουργία και τις αρμοδιότητές της, ανοίγοντας, έτσι, το δρόμο, ώστε μελλοντικά είτε αυτή είτε κάποιος άλλος θρησκευτικός οργανισμός, ανεξαρτήτως δόγματος ή θρησκείας, να παρεμβαίνει και να αξιώνει τη ματαίωση παραστάσεων, που θεωρεί, ότι θίγουν τους πιστούς του.

Πίστευα, ότι ζούσα σε μια πόλη, όπου οι θρησκευτικές πεποιθήσεις του καθενός είναι σεβαστές, όπως, επίσης, και το δικαίωμά του να κρίνει μια θρησκεία ή ένα δόγμα ακόμα και μέσα από το πρίσμα της σάτιρας. Ο Δήμος Πατρέων, δυστυχώς, φρόντισε, ώστε να καταρριφθεί αυτή η πεποίθησή μου. Κρίμα, πραγματικά κρίμα!

Βιβλία : "Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΠΟΥ ΠΕΘΑΝΕ ΔΥΟ ΦΟΡΕΣ", του Μάνου Ελευθερίου.

Η συγγραφή ενός ιστορικού μυθιστορήματος περιέχει αρκετούς κινδύνους. Αφενός ο συγγραφέας πρέπει να συλλέξει το ιστορικό υλικό για το θέμα, που θα πραγματευτεί, να το ξεσκαρτάρει και να κρατήσει εκείνο, που ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα και τη δική του οπτική, αν λάβουμε υπόψη, ότι υπάρχουν ιστορικά ζητήματα με περισσότερες της μιας ερμημείες. Αφετέρου, οφείλει να εντάξει τον ήρωά του ή τους ήρωές του στην ιστορία αυτή, διατηρώντας τις ιστορικές ισορροπίες. Φυσικά, υπάρχει και η δυνατότητα να παρακάμψει αυτές τις υποχρεώσεις και να διαπραγματευτεί ελεύθερα το θέμα του, χωρίς να δεσμεύεται από τα ιστορικά δεδομένα.
Ο κ. Μάνος Ελευθερίου επέλεξε να μείνει πιστός στα ιστορικά δεδομένα και, μάλιστα, από τη σκοπιά του ανθρώπου, που θεωρεί, ότι η εκτέλεση της ηθοποιού Ελένης Παπαδάκη κατά τα Δεκεμβριανά (1944) υπαγορεύτηκε από ταπεινά ελατήρια συναδέλφων της, οι οποίοι πρόθυμα την κατέδωσαν στο Ε.Α.Μ. Συνέλεξε, λοιπόν, ένα τεράστιο όγκο πληροφοριών και επέλεξε ως πρωταγωνιστή ένα νεαρό σχετικά πρόσωπο, το οποίο αναζητεί την αλήθεια για το θάνατο της σπουδαίας αυτής ηθοποιού. Παράλληλα με την αναζήτησή του αυτή, εξελίσσεται η ιστορία της ηθοποιού, η οποία υποτίθεται, ότι επέζησε από το εκτελεστικό απόσπασμα, επειδή ως πτώμα της αναγνωρίστηκε αυτό μιας άλλης γυναίκας. Το αποτέλεσμα ήταν το βιβλίο "Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΠΟΥ ΠΕΘΑΝΕ ΔΥΟ ΦΟΡΕΣ" (Εκδόσεις "ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ"), το οποίο, αν δεν απατώμαι, έλαβε κάποιο κρατικό βραβείο και πούλησε πάνω από 40.000 αντίτυπα, αριθμός διόλου ευκαταφρόνητος για τα ελληνικά δεδομένα.
Περίμενα, ότι ο εν λόγω συγγραφέας, ο οποίος και πολύ καλός γνώστης της ιστορίας του νεοελληνικού θεάτρου είναι και συγγραφικό ταλέντο διαθέτει, θα έδινε μια συναρπαστική ιστορία. Αντ' αυτού, όμως, διάβασα δύο παράλληλες ιστορίες, αυτή του πρωταγωνιστή, που αναζητεί την αλήθεια γύρω από το θάνατο της ηθοποιού, και της ηθοποιού, η οποία παρατηρεί τις εξελίξεις. Ενδιάμεσα παρεμβάλλονται κάποιοι μονόλογοι, οι οποίοι απλά κουράζουν με τη μονοτονία τους. Και, δυστυχώς, δεν είναι μόνο το υποκειμενικό θέμα της βαρεμάρας, η οποία με κατέλαβε από τις πρώτες κιόλας σελίδες. Το όλο εγχείρημα φαίνεται, ότι πλακώθηκε από τον όγκο των ιστορικών δεδομένων, σε βαθμό ώστε οι χαρακτήρες και η πλοκή του βιβλίου να περνούν σε δεύτερη μοίρα. Οι ιστορικές πληροφορίες είναι τόσες, που πνίγουν τον αναγνώστη και υπερτερούν δραματικά έναντι του στοιχείου της μυθοπλασίας, σε βαθμό που κουράζει. Οι διάλογοι μεταξύ των πρωταγωνιστών είναι εντελώς μονότονοι και στο τέλος δεν οδηγούν πουθενά και αφήνουν τον αναγνώστη αμήχανο.
Τί ήθελε να πει ο συγγραφέας με το μέτριο αυτό βιβλίο; Ακόμα αναζητώ μια απάντηση, όπως και αναρωτιέμαι, αν ήταν, πράγματι, τόσο χειρότερα τα βιβλία, που δεν βραβεύτηκαν έναντι του συγκεκριμένου. Πέρα από αυτά, όμως, αν το βιβλίο οδηγεί σε αδιέξοδο και, επιπλέον, δεν διεκδικεί δάφνες για τη λογοτεχνική του αξία, τότε πολύ απλά μάλλον πρέπει να το προσπεράσουμε. Και δεν είμαι ο μόνος, που το πιστεύει αυτό.

Η συγγραφή ενός ιστορικού μυθιστορήματος περιέχει αρκετούς κινδύνους. Αφενός ο συγγραφέας πρέπει να συλλέξει το ιστορικό υλικό για το θέμα, που θα πραγματευτεί, να το ξεσκαρτάρει και να κρατήσει εκείνο, που ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα και τη δική του οπτική, αν λάβουμε υπόψη, ότι υπάρχουν ιστορικά ζητήματα με περισσότερες της μιας ερμημείες. Αφετέρου, οφείλει να εντάξει τον ήρωά του ή τους ήρωές του στην ιστορία αυτή, διατηρώντας τις ιστορικές ισορροπίες. Φυσικά, υπάρχει και η δυνατότητα να παρακάμψει αυτές τις υποχρεώσεις και να διαπραγματευτεί ελεύθερα το θέμα του, χωρίς να δεσμεύεται από τα ιστορικά δεδομένα.

Ο κ. Μάνος Ελευθερίου επέλεξε να μείνει πιστός στα ιστορικά δεδομένα και, μάλιστα, από τη σκοπιά του ανθρώπου, που θεωρεί, ότι η εκτέλεση της ηθοποιού Ελένης Παπαδάκη κατά τα Δεκεμβριανά (1944) υπαγορεύτηκε από ταπεινά ελατήρια συναδέλφων της, οι οποίοι πρόθυμα την κατέδωσαν στο Ε.Α.Μ. Συνέλεξε, λοιπόν, ένα τεράστιο όγκο πληροφοριών και επέλεξε ως πρωταγωνιστή ένα νεαρό σχετικά πρόσωπο, το οποίο αναζητεί την αλήθεια για το θάνατο της σπουδαίας αυτής ηθοποιού. Παράλληλα με την αναζήτησή του αυτή, εξελίσσεται η ιστορία της ηθοποιού, η οποία υποτίθεται, ότι επέζησε από το εκτελεστικό απόσπασμα, επειδή ως πτώμα της αναγνωρίστηκε αυτό μιας άλλης γυναίκας. Το αποτέλεσμα ήταν το βιβλίο "Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΠΟΥ ΠΕΘΑΝΕ ΔΥΟ ΦΟΡΕΣ" (Εκδόσεις "ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ"), το οποίο, αν δεν απατώμαι, έλαβε κάποιο κρατικό βραβείο και πούλησε πάνω από 40.000 αντίτυπα, αριθμός διόλου ευκαταφρόνητος για τα ελληνικά δεδομένα.

Περίμενα, ότι ο εν λόγω συγγραφέας, ο οποίος και πολύ καλός γνώστης της ιστορίας του νεοελληνικού θεάτρου είναι και συγγραφικό ταλέντο διαθέτει, θα έδινε μια συναρπαστική ιστορία. Αντ' αυτού, όμως, διάβασα δύο παράλληλες ιστορίες, αυτή του πρωταγωνιστή, που αναζητεί την αλήθεια γύρω από το θάνατο της ηθοποιού, και της ηθοποιού, η οποία παρατηρεί τις εξελίξεις. Ενδιάμεσα παρεμβάλλονται κάποιοι μονόλογοι, οι οποίοι απλά κουράζουν με τη μονοτονία τους. Και, δυστυχώς, δεν είναι μόνο το υποκειμενικό θέμα της βαρεμάρας, η οποία με κατέλαβε από τις πρώτες κιόλας σελίδες. Το όλο εγχείρημα φαίνεται, ότι πλακώθηκε από τον όγκο των ιστορικών δεδομένων, σε βαθμό ώστε οι χαρακτήρες και η πλοκή του βιβλίου να περνούν σε δεύτερη μοίρα. Οι ιστορικές πληροφορίες είναι τόσες, που πνίγουν τον αναγνώστη και υπερτερούν δραματικά έναντι του στοιχείου της μυθοπλασίας, σε βαθμό που κουράζει. Οι διάλογοι μεταξύ των πρωταγωνιστών είναι εντελώς μονότονοι και στο τέλος δεν οδηγούν πουθενά και αφήνουν τον αναγνώστη αμήχανο.

Τί ήθελε να πει ο συγγραφέας με το μέτριο αυτό βιβλίο, αναρωτιόμουν. Ακόμα αναζητώ μια απάντηση, όπως και αναρωτιέμαι, αν ήταν, πράγματι, τόσο χειρότερα τα βιβλία, που δεν βραβεύτηκαν έναντι του συγκεκριμένου. Πέρα από αυτά, όμως, αν το βιβλίο οδηγεί σε αδιέξοδο και, επιπλέον, δεν διεκδικεί δάφνες για τη λογοτεχνική του αξία, τότε πολύ απλά μάλλον πρέπει να το προσπεράσουμε.

Στο Δήμο Πατρέων ζουν χιλιάδες πρόσωπα, που δηλώνουν χριστιανοί ορθόδοξοι. Ζουν, όμως, και καθολικοί, απόγονοι των Ιταλών, που είχαν έλθει στην Πάτρα στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, αλλά και πιστοί άλλων δογμάτων και θρησκειών ως και άθεοι. Οι περισσότεροι από αυτούς ψηφίζουν στην Πάτρα και πολλοί εξ αυτών αδιαφορούν για τις θρησκευτικές πεποιθήσεις των συμπολιτών τους.

Ο Δήμος Πατρέων αποφάσισε να θέσει υπό την αιγίδα του τη θεατρική παράσταση "Τα κορίτσια με τα μαύρα", του διδύμου Ρέππα-Παπαθανασίου, το οποίο θα παρουσιαζόταν στα πλαίσια του καλλιτεχνικού φεστιβάλ του Δήμου. Ακούγεται, ότι η εν λόγω παράσταση σατιρίζει την Εκκλησία της Ελλάδος. Δεν έχω προσωπική άποψη, διότι δεν έχω παρακολουθήσει το εν λόγω έργο ούτε προτίθεμαι να το πράξω, αφού τα γούστα μου διαφέρουν αρκετά από αυτά των συγγραφέων του.

Προφανώς ούτε κάποιος από την Ιερά Μητρόπολη Πατρών έχει παρακολουθήσει το έργο αυτό. Κάποιος, όμως, που το έχει παρακολουθήσει, ανέλαβε να ενημερώσει τη Μητρόπολη, ότι το έργο αυτό προσβάλλει την Εκκλησία, και η Μητρόπολη προέβη σε διαμαρτυρία στο Δήμο Πατρέων, ζητώντας να ματαιωθεί η παράσταση. Προσοχή, η Ιερά Μητρόπολη δεν ζήτησε ακρόαση από τον κ. Δήμαρχο, προκειμένου να βοηθήσει στην αποκατάσταση των οικονομικών προβλημάτων, που ταλανίζουν πολλά ιδρύματα της πόλης μας, ούτε θέλησε να μιλήσει μαζί του για την απουσία ευκτηρίου οίκου των εκατοντάδων μουσουλμάνων, που ζουν στην πόλη, υλοποιώντας, έτσι, την παραπάνω ρήση. Απλά ζήτησε να ματαιωθεί η παράσταση.

Το κακό δεν είναι μόνο το γεγονός, ότι ο Δήμος Πατρέων αποφάσισε να αποσύρει την αιγίδα του από την παράσταση αυτή και να την θέσει εκτός των εκδηλώσεων του παραπάνω φεστιβάλ, αλλά ότι κατέστησε συνομιλητή του για ένα αμιγώς καλλιτεχνικό ζήτημα ένα οργανισμό, ο οποίος δικαιούται να φέρει αντιρρήσεις σε όσα τον δυσαρεστούν αλλά επ' ουδενί λόγω νομιμοποιούνταν να αξιώσει τη ματαίωση μιας θεατρικής παράστασης. Έτσι, ο Δήμος νομιμοποίησε στα μάτι των δημοτών του ένα οργανισμό, ο οποίος στο όνομα, δήθεν, της προστασίας των ηθών του ποιμνίου του, το οποίο, φυσικά, δεν ρωτήθηκε για την πρωτοβουλία αυτή, επέβαλε τη ματαίωση μιας θεατρικής παράστασης.

Η απώλεια ενός ευπατρίδη

Για το Λεωνίδα Κύρκο έχουν ακουστεί πολλά αντικρουόμενα λόγια. Για κάποιους υπήρξε ένας από τους Νέστορες της μεταπολιτευτικής πολιτικής ζωής, ένας πολιτικός με μακροχρόνιους αγώνες για την Αριστερά και την ελευθερία σε μια εποχή, που και οι δύο έννοιες αποτελούσαν το κόκκινο πανί για την καθεστώσα τάξη, με ανοικτούς ορίζοντες και έτοιμος να επισημάνει τις δυσκαμψίες της παράταξής του και να συγκρουστεί με ό,τι έκρινε, ότι την έβλαπτε. Για τους επικριτές του ήταν ένας κακός παίκτης φυσαρμόνικας και σίγουρα ένας κάκιστος πολιτικός, επί των ημερών του οποίου το ΚΚΕ εσωτερικού έμεινε εκτός Βουλής και απέτυχε να διαχειριστεί προς όφελος της Ανανεωτικής Αριστεράς τον όγκο των φίλων της, που απαλλαγμένοι από τις έως τη Μεταπολίτευση διώξεις είχαν από το 1974 και μετά τη δυνατότητα να την υποστηρίξουν ανοικτά και χωρίς το φόβο του χωροφύλακα.
Στην πραγματικότητα, ο Λεωνίδας Κύρκος υπήρξε ένας πολιτικός με τις αρετές και τα λάθη του, όπως και κάθε πολιτικός, που πέρασε από την πολιτική ζωή του τόπου μας. Υπήρξε ένας από τους πρώτους αριστερούς, που διέγνωσε την ανάγκη να απαλλαγεί η Αριστερά από τα κομμουνιστικά βαρίδια, τα οποία την εμπόδιζαν να αντιμετωπίσει με λιγότερη προκατάληψη τις εξελίξεις ανά τον κόσμο. Ήταν ένας από τους στυλοβάτες της ελληνικής Αριστεράς σε μια εποχή, που η ένταξη κάποιου στο συγκεκριμένο πολιτικό χώρο συνεπαγόταν διωγμούς και ταλαιπωρίες, τα οποία και βίωσε ο Λεωνίδας Κύρκος. Μεταπολιτευτικά προσπάθησε να προσελκύσει τους συμπαθούντες την Αριστερά στο Κ.Κ.Ε. εσωτερικού. Απέτυχε παταγωδώς για τρεις λόγους :

.- Η ιδιοσυγκρασία του δεν του επέτρεψε να κάνει δημαγωγία, προκειμένου να κερδισει ψήφους. Ανέκαθεν προτιμούσε τη σύνεση από τα εμπρηστικά λόγια και απέφευγε τις προκλητικές δηλώσεις αλλά και την αλαζονεία, που διακρίνει σήμερα ένα κομμάτι της λεγόμενης Ανανεωτικής Αριστεράς.

.- Έπεσε πάνω στο φαινόμενο του ΠΑ.ΣΟ.Κ., το οποίο καθοδηγούμενο από τον Ανδρέα Παπανδρέου έτρεχε με σπασμένα φρένα προς την εξουσία. Το σύνθημα του Ανδρέα Παπανδρέου "καμμία ψήφος στη Δεξιά" έστρεψε τότε πολλούς φίλα προσκείμενους στην Αριστερά ψηφοφόρους στο ΠΑ.ΣΟ.Κ., ίσως επειδή αυτό παρείχε περισσότερα εχέγγυα, για την κατάληψη της .

.- Το Κ.Κ.Ε. εσωτερικού υπήρξε ένα κόμμα, του οποίου τα στελέχη φημίζονταν για την καλλιέργειά τους αλλά και το ήθος τους, ό,τι πρέπει, δηλαδή, για να γίνουν αντιπαθείς από το σύνολο ενός λαού, που ποτέ δεν είχε αγαστές σχέσεις με τη μόρφωση. Ένα κόμμα τέτοιου τύπου, το οποίο δεν υποσχόταν διορισμούς και ρουσφέτια, δεν έταζε λαγούς με πετραχήλια και δεν χάιδευε τα αυτιά κανενός ακραίου, ήταν καταδικασμένο σε αποτυχία.

Προς το τέλος της ζωής του, ο Λεωνίδας Κύρκος έκανε κάτι το ασυνήθιστο για Έλληνα αριστερό. Μέσα από το βιβλίο του με τίτλο "ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΚΥΡΚΟΣ : ΕΚ ΒΑΘΕΩΝ", ο εν λόγω πολιτικός αναγνώρισε λάθη στις επιλογές του και προέβη σε μια εν γένει αυτοκριτική. Στις πρώτες κιόλας μέρες κυκλοφορίας του εν λόγω βιβλίου οι βολές από τους πρώην συντρόφους του έπεφταν με ρυθμούς οπλοπολυβόλου. Και εκεί έγκειται ίσως η αξία του βιβλίου αυτού, ότι απέδειξε την απουσία γνήσιας αυτοκριτικής από ένα ένδοξο κομμάτι του ελληνικού πολιτικού κόσμου.

Κρίνοντας εκ του αποτελέσματος, ο Λεωνίδας Κύρκος δεν υπήρξε επιτυχημένος πολιτικός. Ούτε υπήρξε αναμάρτητος. Αλλά η αναζήτηση αναμάρτητων πολιτικών με θητεία στα κοινοβούλια όλου του κόσμου είναι το ίδιο μάταιη με την αναζήτηση οξυγόνου στο φεγγάρι. Στο σκληρό κόσμο της πολιτικής κάθε πρόσωπο πιστώνεται με κάποιες εσφαλμένες επιλογές. Ο Λεωνίδας Κύρκος, όμως, υπήρξε ένας πολιτικός, ο οποίος απέφυγε τα σοβαρά λάθη και τόλμησε να κάνει μια δημόσια αυτοκριτική, αναγνωρίζοντας τα οποία σφάλματά του, χωρίς να λησμονούμε ήθος του, το οποίο δεν του επέτρεψε να υιοθετήσει τακτικές ευκολίας, καταστάσεις, που μόνο αυτονόητες δεν λογίζονται στη χώρα μας. Και αυτά υπεραρκούν για να του χαρίσουν τον τίτλο του ευπατρίδη.

Για το Λεωνίδα Κύρκο έχουν ακουστεί πολλά αντικρουόμενα λόγια. Για κάποιους υπήρξε ένας από τους Νέστορες της μεταπολιτευτικής πολιτικής ζωής, ένας πολιτικός με μακροχρόνιους αγώνες για την Αριστερά και την ελευθερία σε μια εποχή, που και οι δύο έννοιες αποτελούσαν το κόκκινο πανί για την καθεστώσα τάξη, με ανοικτούς ορίζοντες και έτοιμος να επισημάνει τις δυσκαμψίες της παράταξής του και να συγκρουστεί με ό,τι έκρινε, ότι την έβλαπτε. Για τους επικριτές του ήταν από ένας κακός παίκτης φυσαρμόνικας έως ένας κάκιστος πολιτικός, επί των ημερών του οποίου το ΚΚΕ εσωτερικού έμεινε εκτός Βουλής και απέτυχε να διαχειριστεί προς όφελος της Ανανεωτικής Αριστεράς τον όγκο των φίλων της, που απαλλαγμένοι από τις έως τη Μεταπολίτευση διώξεις είχαν από το 1974 και μετά τη δυνατότητα να την υποστηρίξουν ανοικτά και χωρίς το φόβο του χωροφύλακα.

Η αλήθεια είναι, ότι στη χώρα μας η ένταση, υπό το πρίσμα της οποίας κρίνουμε πρόσωπα και καταστάσεις, παραμένει σε ό,τι αφορά το Λεωνίδα Κύρκο. Οι πολιτικές του επιλογές αλλά και η ίδια η παρουσία του στον πολιτικό στίβο πυροδοτούσε αντιδράσεις. Κατ' αρχάς, μιλάμε για ένα πολιτικό, ο οποίος αρχικά φλερτάρισε με το Κ.Κ.Ε., για να αποχωρήσει αργότερα, κερδίζοντας εχθρούς και στα δύο στρατόπεδα, τους μεν οπαδούς του Κ.Κ.Ε., που τον κατηγόρησαν για οπορτουνισμό, τους δε οπαδούς της Δεξιάς να τον μέμφονται για κρυπτοκομμουνισμό, μια ιδιαίτερα προσφιλή κατηγορία για τους βουλευτές και ψηφοφόρους της Ε.Δ.Α. Οι πρώτοι, βέβαια, δεν του συγχώρησαν, ότι ηγήθηκε ενός κόμματος, του Κ.Κ.Ε. εσωτερικού, το οποίο προέκυψε από τη διαβόητη διάσπαση του 1968. Περαιτέρω, η απόφαση του Λεωνίδα Κύρκου να συνεργαστεί στις εκλογές του 1977 με την ΕΔΑ (η γνωστή Συμμαχία Προοδευτικών και Αριστερών Δυνάμεων) πυροδότησε κύμα αντιδράσεων, αφού κρίθηκε, ότι έτσι διασπάστηκε το ενιαίο αριστερό μέτωπο, που είχε κατέλθει στις προηγούμενες εκλογές.

Στην πραγματικότητα, ο Λεωνίδας Κύρκος υπήρξε ένας πολιτικός με τις αρετές και τα λάθη του, όπως και κάθε πολιτικός, που πέρασε από την πολιτική ζωή του τόπου μας. Υπήρξε ένας από τους πρώτους αριστερούς, που διέγνωσε την ανάγκη να απαλλαγεί η Αριστερά από τα κομμουνιστικά βαρίδια, τα οποία την εμπόδιζαν να αντιμετωπίσει με λιγότερη προκατάληψη τις εξελίξεις ανά τον κόσμο. Ήταν ένας από τους στυλοβάτες της ελληνικής Αριστεράς σε μια εποχή, που η ένταξη κάποιου στο συγκεκριμένο πολιτικό χώρο συνεπαγόταν διωγμούς και ταλαιπωρίες, τα οποία και βίωσε ο Λεωνίδας Κύρκος.

Μία ληστεία σε τράπεζα και η δολοφονία μιας υπαλλήλου απασχολούν την αστυνομία του Όσλο. Ο ληστής δεν έχει αφήσει κανένα ίχνος και δεν υπάρχει κανένας μάρτυρας, που να τον είδε να φεύγει. Μια εικαστικός βρίσκεται νεκρή στο διαμέρισμά της. Ο αστυνόμος Χάρι Χόλε καλείται να επιλύσει την πρώτη υπόθεση αλλά τον ενδιαφέρει και η δεύτερη. Σύντομα, όμως, διαπιστώνει, ότι και οι δύο υποθέσεις κρύβουν πολλά μυστικά, όπως και ότι στην αστυνομία κυκλοφορούν φήμες, ότι αυτός ευθύνεται για το θάνατο της εικαστικού.

Με ιδιαίτερο ένδιαφέρον διάβασα τη "ΝΕΜΕΣΗ" του Νορβηγού συγγραφέα Γιο Νέσμπο, ο οποίος συνεχίζει τη λαμπρή παράδοση του σκανδιναβικού αστυνομικού μυθιστορήματος. Ο αστυνόμος Χάρι Χόλε είναι ένας ιδιαίτερα ενδιαφέρων χαρακτήρας.

Ακόμα ηχεί στ' αυτιά μου ένα από τα αιτήματα των αγανακτισμένων, το οποίο αφορούσε τη συμμετοχή περισσότερων τεχνοκρατών στην κυβέρνηση, ώστε αυτή να αποδώσει καλύτερα. Πρόκειται για ένα από τα πιο ρεαλιστικά αιτήματα, καθόσον έχει αποδειχθεί, ότι οι συνθήκες παραείναι περίπλοκες, πλέον, ώστε η διαχείρισή τους να αφεθεί στα χέρια μόνο πολιτικών προσώπων, τα οποία πέρα από τις λαμπρές κομματικές περγαμηνές τους, δεν έχουν να επιδείξουν κάποιες αξιόλογες επιστημονικές ή επαγγελματικές δάφνες.

Στην παρούσα κυβέρνηση δύο πρόσωπα πληρούσαν αυτές τις προϋποθέσεις, ώστε να ικανοποιηθεί, έστω λιγάκι, το παραπάνω αίτημα, οι κ.κ. Παμπούκης και Μόσιαλος. Αμφότεροι λαμπροί επιστήμονες και αποστασιοποιημένοι - τουλάχιστον φαινομενικά - από τον αρρωστημένο κομματισμό, που γνωρίζουμε στην Ελλάδα, συμπεριελήφθησαν στο κυβερνητικό σχήμα, με σκοπό να συνδράμουν στην επίλυση των τεραστίων προβλημάτων, που ταλανίζουν τη χώρα.

Αλλά στη χώρα του βαθέος κομματισμού αυτά αποτελούν όνειρο θερινής νυκτός. Οι παραινέσεις του κ. Παμπούκη για επανασύσταση του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας προσέκρουσαν στις μπηχτές των συναδέλφων του, οι οποίοι πιστοί στην παραδοσιακή τακτική της λασπολογίας προτίμησαν να τορπιλίσουν τις προσπάθειες του συγκεκριμένου στελέχους. Το αποτέλεσμα ήταν η παραίτηση του κ. Παμπούκη, ο οποίος προφανώς κάπου θα βαρέθηκε να δέχεται χτυπήματα κάτω από τη μέση και ίσως αποφάσισε, ότι ανάμεσα στον ελκυστικό αλλά δύσβατο δρόμο της πολιτικής και τον στρωτό αλλά ενδεχόμενα βαρετό και προβλέψιμο δρόμο της πανεπιστημιακής καριέρες είναι προτιμότερος ο δεύτερος.

Μια ληστεία σε τράπεζα από ένα μυστηριώδες πρόσωπο και η δολοφονία μιας υπαλλήλου!

Αθλητισμός, κομπίνες και Δικαιοσύνη

Δεν έχουν περάσει τόσα πολλά χρόνια από τότε, που ολόκληρη η Ελλάδα πανηγύριζε, επειδή ο κ. Κεντέρης σάρωνε στον τελικό των 200 μ. στο Σύδνευ ή η κα. Τσιαμήτα κέρδιζε δια περιπάτου τον τελικό του τριπλούν σε κάποιο πανευρωπαϊκό πρωτάθλημα στίβου. Ω, ναι, καυχιόμαστε τότε, ότι ξεπεράσαμε το σύνδρομο του φτωχού συγγενή στια αθλητικές διοργανώσεις και κατατασσόμαστε, πλέον, στις μεγάλες δυνάμεις του αθλητισμού. Προς αποφυγήν παρεξηγήσεων, και ο γράφων ανήκε στην ίδια κατηγορία των πανηγυριζόντων.
Μόνο που κανένας μας δεν σκέφτηκε, ότι ήταν φύσει αδύνατο μια πολύ μικρή χώρα χωρίς αθλητικές υποδομές και παράδοση (μια εξαίρεση γίνεται στο μπάσκετ και την υδατοσφαίρηση) να έχει τέτοιες διακρίσεις και χώρες, όπως οι Η.Π.Α. και η Ρωσσία, να βλέπουν τις πλάτες μας. Κανενός ο νους δεν πήγε στο πονηρό, ακριβώς όπως κάποιοι συμπολίτες μας πίστευαν κάποτε, ότι οι αφύσικα ανδροπρεπείς αθλήτριες των πρώην Ε.Σ.Σ.Δ. και Λ.Δ.Γ. σάρωναν δικαίως στα μετάλλια. Και αν, ακόμα, πήγε προς τα εκεί για τους αθλητές μας - δεν είμαστε τόσο χαζοί, βρε παιδιά - οι περισσότεροι έκαναν την πάπια ή επιχειρηματολογούσαν υπέρ της παράτυπης ιατροφαρμακευτικής προετοιμασίας των αθλητών, ισχυριζόμενοι ότι και οι άλλες χώρες κάνουν το ίδιο.
Και ύστερα ήλθε η δικαστική περιπέτεια των κ.κ. Τζέκου, Κεντέρη και Θάνου και, αντί να ανοίξουμε επιτέλους τα στραβά μας και να καταλάβουμε, τι συνέβαινε στο παρασκήνιο των διακρίσεων, αρχίσαμε τις θεωρίες συνωμοσίας. Τί για εχθρούς, που θέλουν μια Ελλάδα χωρίς διακρίσεις και υπερηφάνεια, τί για αθλητές, που ποτέ δεν πιάστηκαν ντοπαρισμένοι και αδίκως τιμωρήθηκαν, τί για φθονερούς ξένους κ.λπ. Η αρλουμπολογία, ως γνωστόν, δεν φορολογείται και, συνεπώς, οι Έλληνες μπορούμε να επιδιδόμαστε σε αυτή καταχρηστικά. Οι ατάκες της κας. Φανής Χαλκιά μετά τη νίκη της στους Ολυμπιακούς της Αθήνας περί DNA και άλλων φαιδρών έγιναν δεκτές με χειροκροτήματα και οι ελάχιστοι επικριτές χαρακτηρίστηκαν σχεδόν ως προδότες.
Κάτι ανάλογο συνέβη, τηρουμένων των αναλογιών, και με την υπόθεση του Ολυμπιακού Βόλου και της Καβάλας. Όλοι ήξεραν το ποιόν των κεφαλών αυτών των ομάδων, άπαντες γνώριζαν, ότι ο κ. Μπέος δεν ήταν ο καθαρότερος άνθρωπος στον πλανήτη και σε βάρος του κ. Ψωμιάδη εκκρεμούσαν δικαστικές αποφάσεις και, όμως, εξακολουθούσαν να πηγαίνουν στο γήπεδο και να χαίρονται, που οι ομάδες τους πορεύονταν με τέτοιους προέδρους. Βλέπετε, οι ομάδες διακρίνονταν, έπαιζαν καλό, για τα ελληνικά δεδομένα, ποδόσφαιρο, και ήταν ένας ευχάριστος τρόπος για να γεμίζει το Σαββατοκύριακο του ο μέσος φίλαθλος. Και αν ο πρόεδρος ήταν "μπουμπούκι", δεν έτρεχε τίποτα, και οι μεγάλες ομάδες έχουν αναλόγου ηθικής στάθμης προέδρους, άσε που με το συγκεκριμένο πρόεδρο είδε η ομάδα "άσπρη μέρα". Και, όπως είχαν πει παλαιότερα κάποιοι "φίλαθλοι" της Α.Ε.Κ., όταν ανέλαβε την ομάδα ο κ. Γιδόπουλος, "και τι με νοιάζει εμένα, ρε φιλάρα, τι άνθρωπος είναι ο Γιδόπουλος; Αν είναι να πάρει η Α.Ε.Κ. πρωτάθλημα, ας την αναλάβει και ο Ρωχάμης!!!"
Και όταν έσκασε η βόμβα, ότι τα παραπάνω πρόσωπα ήταν αναμεμειγμένα στην υπόθεση των στημένων ποδοσφαιρικών αγώνων, τότε ξέσπασε η μπόρα. Αρχικά, οι σύνδεσμοι των φιλάθλων μίλησαν για σχέδιο εξόντωσης των ομάδων τους και για προσπάθεια εξαφάνισης του τοπικού αθλητισμού. Τη σκυτάλη πήραν βουλευτές και λοιποί πολιτικοί άρχοντες των νομών, όπου εδρεύουν οι παραπάνω ομάδες, οι οποίοι πολιτικοί μύρισαν ψηφαλάκια και έσπευσαν να καταδικάσουν την προσπάθεια της Δικαιοσύνης να αποκαλυφθεί η αλήθεια. Μετά κάηκε το κέντρο του Βόλου, επειδή κάποιοι φίλαθλοι (;) αγανάκτησαν με την άδικη (;;;;) απόφαση. Αύριο δεν θέλω να ξέρω, τι πρόκειται να συμβεί.
Ε, λοιπόν, καλό θα ήταν να βγάλουμε το κεφάλι από την άμμο και να κοιτάξουμε την πραγματικότητα. Μια χώρα με ανύπαρκτες αθλητικές υποδομές (πάντα με την εξαίρεση των δύο παραπάνω αθλημάτων), ανύπαρκτη αθλητική παιδεία (εν μέρει εξαιρούνται πάλι τα παραπάνω αθλήματα) και λίγο πληθυσμό είναι φύσει αδύνατο να φέρνει μετάλλια σε αθλήματα, όπου είχε να διακριθεί από την εποχή του ...... Τσικλητήρα ή να ξεπερνάει σε συγκεκριμένα αθλήματα χώρες, που σάρωναν επί σειρά ετών και είχαν και τις ανάλογες υποδομές. Ούτε είναι δυνατό να αναλαμβάνει την προεδρία μιας ομάδας ένα πρόσωπο με παρελθόν επιεικώς ύποπτο και να το αποδέχεται ο κόσμος, μόνο και μόνο επειδή θέλει να δει την ομάδα του να διακρίνεται, χωρίς να αντιλαμβάνεται, πως είναι δυνατό να έχει αυτή την οικονομική επιφάνεια ο πρόεδρος χωρίς φανερή έντονη επιχειρηματική και εν γένει οικονομική δραστηριότητα πολλώ δε μάλλον αυτή η ομάδα, που μέχρι πρότινος βολόδερνε στα χαμηλά, να διακρίνεται τόσο, και στη συνέχεια ο ίδιος κόσμος να καμώνεται τον έκπληκτο, επειδή αποκαλύφθηκε το ποιόν του προέδρου και να απειλεί θεούς και δαίμονες, επειδή την πλήρωσε η ομάδα του.
Ας ξεκαθαριστεί, λοιπόν, αν επιθυμούμε ένα αθλητισμό βουτηγμένο στην απάτη και την παρατυπία, ώστε η ομάδα μας ή ο αθλητής μας να διακριθεί, ή ένα αθλητισμό καθαρό από τέτοιες επιρροές και ό,τι βγει. Διότι, αν επιθυμούμε το πρώτο, τότε καλά θα κάνουμε να χωνέψουμε, ότι κάποια στιγμή ο πέλεκυς της Δικαιοσύνης - ακόμα και αυτής, που έχουμε στην Ελλάδα - θα πέσει βαρύς και ασήκωτος και η ομάδα μας ή ο αγαπημένος μας αθλητής θα καταβαραθρωθούν.

Όσοι ζησαμε την εμπειρία του ελληνικού πανεπιστημίου έχουμε να διηγηθούμε και από μια ιστορία νεοελληνικής τρέλλας. Θυμάμαι κάτι μορφονιούς και μορφονιές να μας διπλαρώνουν δήθεν για να μας ξεναγήσουν στα κατατόπια της σχολής μας αλλά στην πραγματικότητα να μας κατηχήσουν στην ιδεολογία της παράταξής τους. Ψαρούκλες του κερατά εμείς τότε και εντελώς απολιτικοποίητοι, γοητευόμαστε από δαύτους και για κάποιο καιρό τους κάναμε παρέα. Μετά συνειδητοποιήσαμε, ότι η εικόνα δεν ήταν και τόσο γοητευτική. Είδαμε εκλογές, όπου κάθε παράταξη έβγαζε τα δικά της αποτελέσματα και όλως παραδόξως όλες οι παρατάξεις έβγαιναν νικήτριες. Επικεφαλής των παρατάξεων χρωστούσαν το καλοκαίρι 20 μαθήματα, και αναφερόμαστε σε βαρβάτες σχολές και μαθήματα - παλούκια, και το Νοέμβριο ορκίζονταν, αφού ένα ολόκληρο καλόκαίρι είχαν ξεροψηθεί στις παραλίες της ημεδαπής. Κομματόσκυλα μπουκάριζαν σε γραφεία καθηγητών και απαιτούσαν να κοπούν φοιτητές, που είχαν διαγραφεί από την παράταξή τους, έφτιαξαν δική τους παράταξη και κέρδισαν μια έδρα στις φοιτητικές εκλογές, με αποτέλεσμα η κυρίαρχη παράταξη να απωλέσει την αυτοδυναμία, που της επέτρεπε να αλωνίζει, όπως της γουστάριζε. Και αυτά ήταν αρκετά ελαφριά περιστατικά. Σε άλλες σχολές μεταγενέστερα χτίζονταν γραφεία καθηγητών και κλειδαμπαρώνονταν καθηγητές σε αμφιθέατρα, μέχρι να συμμορφωθούν σε όσα υπεδείκνυαν οι φοιτητές τους.

Φυσικά, θα ήμουν εκτός πραγματικότητας, αν παραγνώριζα το ρόλο ενός σημαντικού κομματιού του εκπαιδευτικού προσωπικού των πανεπιστημίων μας. Είδα, λοιπόν, καθηγητές, που είχαν φάει χρόνια πάνω από συγγράμματα και είχαν φτύσει αίμα, για να φτάσουν στη βαθμίδα τους, να τρέχουν πίσω από φοιτητοπατέρες, προκειμένου να εξασφαλίσουν τη στήριξή τους στις επερχόμενες εκλογές για την ανάδειξη του προεδρίου της σχολής. Οι ίδιοι καθηγητές καταδέχονταν να πάρουν ως βοηθούς τους φοιτητές με έντονη συνδικαλιστική δράση αλλά ελάχιστη επιστημονική κατάρτιση, που σε οποιαδήποτε άλλη χώρα δεν θα τους είχαν ούτε να τους παραγγέλνουν πίτσες.

Φυσικά, δεν είμαι απόλυτα πεπεισμένος, ότι η κατάσταση αυτή θα αλλάξει με το νέο νόμο του Υπουργειου Παιδείας. Ένα νομοθετικό πλαίσιο μπορεί να είναι ιδιαίτερα πρωτοποριακό, δημοκρατικό και να επιλύει χρόνια προβλήματα σε ένα χώρο, για να λειτουργήσει, όμως, πρέπει να το σεβαστούν οι διοικούμενοι, πράγμα, που, όπως πολύ καλά γνωρίζουμε, ουδέποτε συνέβη στην Ελλάδα.

Όσο φύσει αισιόδοξος και αν είμαι, δεν πιστεύω, ότι ένας νόμος από μόνος του, όσο άρτιος, δημοκρατικός και πρωτοποριακός και αν είναι, αρκεί για να φέρει την αλλαγή σε ένα χώρο. Απαιτείται, με άλλα λόγια, και η τήρησή του από τους πολίτες, που θα κληθούν να τον εφαρμόσουν. Ο νόμος 1264/1982 για τις συνδικαλιστικές ελευθερίες ήταν αρκετά πρωτοποριακός για την εποχή του και ψηφίστηκε, ώστε να βοηθήσει τους εργαζομένους να διεκδικήσουν τα εργασιακά τους δικαιώματα σε μια χώρα, που ποτέ δεν χαρακτηρίστηκε από τις αγαστές σχέσεις μεταξύ εργοδοσίας και εργαζομένων. Στην πράξη, όμως, ο νόμος αυτός μετετράπη σε κουρελόχαρτο και μέσο απειλών προς την εκάστοτε εργοδοσία, κυρίως προς το κράτος, με αποτέλεσμα η έννοια του συνδικαλιστή να αποκτήσει ιδιαίτερα αρνητική απόχρωση.

Κάτι ανάλογο πιστεύω, ότι θα συμβεί και με το νόμο της Υπουργού Παιδείας κας. Διαμαντοπούλου για την ανώτατη εκπαιδευση. Μπορεί η κα. υπουργός να έχει αγαθές βλέψεις - εφόσον δεν υπάρχουν ενδείξεις για το αντίθετο - αλλά δεν συμβαίνει το ίδιο με τους άμεσα ενδιαφερόμενους, ήτοι τους πανεπιστημιακούς καθηγητές και τους φοιτητές, τουλάχιστον όσων εξ αυτών εξακολουθούν να θέλουν να έχουν λόγο σε θέματα εκλογών πρυτανικών αρχών

Δεν έχουν περάσει τόσα πολλά χρόνια από τότε, που ολόκληρη η Ελλάδα πανηγύριζε, επειδή ο κ. Κεντέρης σάρωνε στον τελικό των 200 μ. στο Σύδνευ ή η κα. Τσιαμήτα κέρδιζε δια περιπάτου τον τελικό του τριπλούν σε κάποιο πανευρωπαϊκό πρωτάθλημα στίβου. Ω, ναι, καυχιόμαστε τότε, ότι ξεπεράσαμε το σύνδρομο του φτωχού συγγενή στια αθλητικές διοργανώσεις και κατατασσόμαστε, πλέον, στις μεγάλες δυνάμεις του αθλητισμού. Προς αποφυγήν παρεξηγήσεων, και ο γράφων ανήκε στην ίδια κατηγορία των πανηγυριζόντων.

Μόνο που κανένας μας δεν σκέφτηκε, ότι ήταν φύσει αδύνατο μια πολύ μικρή χώρα χωρίς αθλητικές υποδομές και παράδοση (μια εξαίρεση γίνεται στο μπάσκετ και την υδατοσφαίρηση) να έχει τέτοιες διακρίσεις και χώρες, όπως οι Η.Π.Α. και η Ρωσσία, να βλέπουν τις πλάτες μας. Κανενός ο νους δεν πήγε στο πονηρό, ακριβώς όπως κάποιοι συμπολίτες μας πίστευαν κάποτε, ότι οι αφύσικα ανδροπρεπείς αθλήτριες των πρώην Ε.Σ.Σ.Δ. και Λ.Δ.Γ. σάρωναν δικαίως στα μετάλλια. Και αν, ακόμα, πήγε προς τα εκεί για τους αθλητές μας - δεν είμαστε τόσο χαζοί, βρε παιδιά - οι περισσότεροι έκαναν την πάπια ή επιχειρηματολογούσαν υπέρ της παράτυπης ιατροφαρμακευτικής προετοιμασίας των αθλητών, ισχυριζόμενοι ότι και οι άλλες χώρες κάνουν το ίδιο.

Και ύστερα ήλθε η δικαστική περιπέτεια των κ.κ. Τζέκου, Κεντέρη και Θάνου και, αντί να ανοίξουμε επιτέλους τα στραβά μας και να καταλάβουμε, τι συνέβαινε στο παρασκήνιο των διακρίσεων, αρχίσαμε τις θεωρίες συνωμοσίας. Τί για εχθρούς, που θέλουν μια Ελλάδα χωρίς διακρίσεις και υπερηφάνεια, τί για αθλητές, που ποτέ δεν πιάστηκαν ντοπαρισμένοι και αδίκως τιμωρήθηκαν, τί για φθονερούς ξένους κ.λπ. Η αρλουμπολογία, ως γνωστόν, δεν φορολογείται και, συνεπώς, οι Έλληνες μπορούμε να επιδιδόμαστε σε αυτή καταχρηστικά. Οι ατάκες της κας. Φανής Χαλκιά μετά τη νίκη της στους Ολυμπιακούς της Αθήνας περί DNA και άλλων φαιδρών έγιναν δεκτές με χειροκροτήματα και οι ελάχιστοι επικριτές χαρακτηρίστηκαν σχεδόν ως προδότες.

Κάτι ανάλογο συνέβη, τηρουμένων των αναλογιών, και με την υπόθεση του Ολυμπιακού Βόλου και της Καβάλας. Όλοι ήξεραν το ποιόν των κεφαλών αυτών των ομάδων, άπαντες γνώριζαν, ότι ο κ. Μπέος δεν ήταν ο καθαρότερος άνθρωπος στον πλανήτη και σε βάρος του κ. Ψωμιάδη εκκρεμούσαν δικαστικές αποφάσεις και, όμως, εξακολουθούσαν να πηγαίνουν στο γήπεδο και να χαίρονται, που οι ομάδες τους πορεύονταν με τέτοιους προέδρους. Βλέπετε, οι ομάδες διακρίνονταν, έπαιζαν καλό, για τα ελληνικά δεδομένα, ποδόσφαιρο, και ήταν ένας ευχάριστος τρόπος για να γεμίζει το Σαββατοκύριακο του ο μέσος φίλαθλος. Και αν ο πρόεδρος ήταν "μπουμπούκι", δεν έτρεχε τίποτα, και οι μεγάλες ομάδες έχουν αναλόγου ηθικής στάθμης προέδρους, άσε που με το συγκεκριμένο πρόεδρο είδε η ομάδα "άσπρη μέρα". Και, όπως είχαν πει παλαιότερα κάποιοι "φίλαθλοι" της Α.Ε.Κ., όταν ανέλαβε την ομάδα ο κ. Γιδόπουλος, "και τι με νοιάζει εμένα, ρε φιλάρα, τι άνθρωπος είναι ο Γιδόπουλος; Αν είναι να πάρει η Α.Ε.Κ. πρωτάθλημα, ας την αναλάβει και ο Ρωχάμης!!!"

Και όταν έσκασε η βόμβα, ότι τα παραπάνω πρόσωπα ήταν αναμεμειγμένα στην υπόθεση των στημένων ποδοσφαιρικών αγώνων, τότε ξέσπασε η μπόρα. Αρχικά, οι σύνδεσμοι των φιλάθλων μίλησαν για σχέδιο εξόντωσης των ομάδων τους και για προσπάθεια εξαφάνισης του τοπικού αθλητισμού. Τη σκυτάλη πήραν βουλευτές και λοιποί πολιτικοί άρχοντες των νομών, όπου εδρεύουν οι παραπάνω ομάδες, οι οποίοι πολιτικοί μύρισαν ψηφαλάκια και έσπευσαν να καταδικάσουν την προσπάθεια της Δικαιοσύνης να αποκαλυφθεί η αλήθεια. Μετά κάηκε το κέντρο του Βόλου, επειδή κάποιοι φίλαθλοι (;) αγανάκτησαν με την άδικη (;;;;) απόφαση. Αύριο δεν θέλω να ξέρω, τι πρόκειται να συμβεί.

Ε, λοιπόν, καλό θα ήταν να βγάλουμε το κεφάλι από την άμμο και να κοιτάξουμε την πραγματικότητα. Μια χώρα με ανύπαρκτες αθλητικές υποδομές (πάντα με την εξαίρεση των δύο παραπάνω αθλημάτων), ανύπαρκτη αθλητική παιδεία (εν μέρει εξαιρούνται πάλι τα παραπάνω αθλήματα) και λίγο πληθυσμό είναι φύσει αδύνατο να φέρνει μετάλλια σε αθλήματα, όπου είχε να διακριθεί από την εποχή του ...... Τσικλητήρα ή να ξεπερνάει σε συγκεκριμένα αθλήματα χώρες, που σάρωναν επί σειρά ετών και είχαν και τις ανάλογες υποδομές. Ούτε είναι δυνατό να αναλαμβάνει την προεδρία μιας ομάδας ένα πρόσωπο με παρελθόν επιεικώς ύποπτο και να το αποδέχεται ο κόσμος, μόνο και μόνο επειδή θέλει να δει την ομάδα του να διακρίνεται, χωρίς να αντιλαμβάνεται, πως είναι δυνατό να έχει αυτή την οικονομική επιφάνεια ο πρόεδρος χωρίς φανερή έντονη επιχειρηματική και εν γένει οικονομική δραστηριότητα πολλώ δε μάλλον αυτή η ομάδα, που μέχρι πρότινος βολόδερνε στα χαμηλά, να διακρίνεται τόσο, και στη συνέχεια ο ίδιος κόσμος να καμώνεται τον έκπληκτο, επειδή αποκαλύφθηκε το ποιόν του προέδρου και να απειλεί θεούς και δαίμονες, επειδή την πλήρωσε η ομάδα του.

Ας ξεκαθαριστεί, λοιπόν, αν επιθυμούμε ένα αθλητισμό βουτηγμένο στην απάτη και την παρατυπία, ώστε η ομάδα μας ή ο αθλητής μας να διακριθεί, ή ένα αθλητισμό καθαρό από τέτοιες επιρροές και ό,τι βγει. Διότι, αν επιθυμούμε το πρώτο, τότε καλά θα κάνουμε να χωνέψουμε, ότι κάποια στιγμή ο πέλεκυς της Δικαιοσύνης - ακόμα και αυτής, που έχουμε στην Ελλάδα - θα πέσει βαρύς και ασήκωτος και η ομάδα μας ή ο αγαπημένος μας αθλητής θα καταβαραθρωθούν.

Παιδάκια αλλού νυχτωμένα

Δεν περνάει μια μέρα, που να μην ακούσω 2-3 φίλους και γνωστούς μου να δηλώνουν σε όλους τους τόνους και με αποφασισμένο ύφος, ότι προτίθενται να μεταναστεύσουν στο εξωτερικό, για να βρουν δουλειά. Θύματα της οικονομικής κρίσης, που μαστίζει τη χώρα μας, και αναγκασμένοι μετά από μερικά χρόνια δουλειάς να ξαναζήσουν αποκλειστικά με το χαρτζιλίκι των γονέων, που είναι, πλέον, συνταξιούχοι και παίρνουν και πετσοκομμένη σύνταξη, φωνάζουν, ότι είναι έτοιμοι να ξενιτευτούν, όπως είχαν κάνει κάποιοι πρόγονοί τους στο μακρυνό παρελθόν.

Και εδώ αρχίζουν τα δύσκολα. Ο ένας φίλος είχε μάθει 5 χρόνια συμβασιούχος σε κάποια εφορία να γυρίζει σπίτι του το αργότερο στις 15:30, χώρια οι χαλαροί ρυθμοί εργασίας και οι φραπέδες, που τους έπινε ανά τρεις την ημέρα, και τα 7 τσιγαράκια ακατέβατα παρέα με ένα προϊστάμενο, που μετρούσε ανάποδα, για να βγει στη σύνταξη, και έκανε δημόσιες σχέσεις με τους υφισταμένους του, ώστε να περνάει καλύτερα η ώρα και δεν έβαζε τις φωνές στο φίλο μου και τους υπολοίπους στο γραφείο, που είχαν αφήσει μια ντάνα χαρτούρα ο καθένας έως το ταβάνι χωρίς έλεγχο. Η άλλη δούλευε ιδιωτική υπάλληλος στην επιχείρηση του θείου της, μικρό κορίτσι με ένα πτυχίο από ένα πανεπιστήμιο κάπου στον πάτο της κατάταξης των 100 αγγλικών πανεπιστημίων, που την πήρε ο συγγενής, για να μην κάθεται άπραγο το δόλιο, και έτσι έβγαζε ένα μισθό για 4 χρόνια, χωρίς να ζορίζεται, αφού η δουλειά ήταν λίγη και ο θείος δεν την πίεζε και την άφηνε να σερφάρει με τις ώρες στο Διαδίκτυο και να μιλάει με τις παρέες της, μέχρι που έκρινε, ότι τον συνέφερε περισσότερο να εισάγει τα προϊόντα παρά να τα παράγει ο ίδιος και έκλεισε την επιχείρηση. Ο τρίτος δούλευε σε μια τεχνική εταιρεία στην πόλη του για 4 χρόνια, μετά παραιτήθηκε, επειδή η εταιρεία είχε αναλάβει ένα έργο σε κάποιο νησί του Αιγίου και ήθελε να τον στείλει εκεί για 2 χρόνια, "γιατί δύο χειμώνες στην εξορία δεν περνάνε με τίποτα", όπως φρόντιζε να δικαιολογεί τον εαυτό του, μετά άνοιξε ένα γραφείο για 1,5 χρόνια και περίμενε τον κόσμο να έλθει αλλά ο κόσμος δεν ερχόταν, διότι είχε τις δουλειές του τα πρωινά και το απόγευμα ο φίλος μου το ήθελε για γυμναστήριο και δημόσιες σχέσεις με τα υποκείμενα των καφετεριών του κεντρικού πεζόδρομου της πόλης μας, διότι είμαστε νέοι και η πολλή δουλειά τρώει τον αφέντη. Η άλλη δούλευε φιλόλογος σε φροντιστήρια, είχε και κάτι ιδιαίτερα, από τα οποία έβγαζε μαύρο χρήμα, και είχε ξεποδαριαστεί να πηγαινοέρχεται στους κομματάρχες της περιοχής, μπας και τη βολέψουν σε καμμία θεσούλα, διότι, όπως λυσσάει η μάνα της, είναι "κορίτσι της παντρειάς και πρέπει να φτιάξει την προικούλα της" και κάποτε της πρότειναν να πάει ωρομίσθια σε κάποιο Γυμνάσιο στα ορεινά, να μαζέψει μόρια και να ανεβεί στην επετηρίδα και αυτή αρνήθηκε, διότι "πού να τρέχουμε τώρα στις ραχούλες, άσε μήπως βρούμε κάτι καλύτερο στην πόλη μου". Α, υπήρχε και ένας πέμπτος, που ο παππούλης του είχε φύγει μετανάστης στην Αυστραλία, εκεί να δείτε, λέει, πως έρεαν τα δολλάρια στους δρόμους, γύρισε στην Ελλάδα ο παππούς και έχτισε δύο πολυκατοικίες δικές του, θα πάω και εγώ εκεί να κονομήσω και να έλθω μετά να γίνω αφεντικό, και ας ήξεραν και οι πέτρες, ότι ο εν λόγω δεν σηκωνόταν από το κρεββάτι του πριν τις 10 το πρωί.

Ω, ναι, όλα τα παραπάνω πρόσωπα θέλουν να φύγουν για το εξωτερικό, για να δουλέψουν εκεί. Τίποτα το αξιοκατάκριτο έως εδώ! Ίσως, μάλιστα, να έχουν υποβάλει τις σχετικές αιτήσεις. Αλλά πού πάτε, ρε παιδιά, με τη νοοτροπία, που κουβαλάτε; Εντάξει, υπάρχουν περισσότερες επαγγελματικές ευκαιρίες στο εξωτερικό αλλά για συγκεκριμένες ειδικότητες και σίγουρα όχι με τις συνθήκες, που μάθατε εδώ. Εκεί δουλεύουν οκτάωρο, ενδεχόμενα και παραπάνω, αλλά καθ' όλη τη διάρκεια της δουλειάς ΔΟΥΛΕΥΟΥΝ, δεν κάνουν διαλείμματα για καμμια τζουρίτσα, λακριντί με τους συναδέλφους και μηνυματάκια στη γκόμενα. Όταν δε τελειώνουν τη δουλειά τους, πηγαίνουν καρφί σπιτάκια τους και εκεί τη βγάζουν, ούτε καφεδάκι ούτε ξενύχτια στα μπαράκια ούτε τίποτα, μόνο δουλειά - σπίτι και σπίτι - δουλειά, διότι οι άνθρωποι δεν είναι ξενέρωτοι, όπως λυσσάμε εδώ πέρα εμείς οι καλοπερασόπουλοι, αλλά προγραμματισμένοι να κάνουν συγκεκριμένα πράγματα την εργάσιμη περίοδο και να ξοδεύουν με μέτρο και όχι με το μέτρο. Και να 'θελαν να βγουν, βέβαια, δεν θα είχαν να βγουν, τα μαγαζιά τους απέχουν από αυτό, που εμείς θεωρούμε διασκέδαση και αν τύχει να δουλέψετε σε μεγαλούπολη, όπου υπάρχουν κάποιες επιλογές παραπάνω, θα πληρώνετε χρυσή την κάθε έξοδό σας, πουλάκια μου. Επίσης, εκεί, ακόμα και σε οικογενειακή επιχείρηση να δουλεύουν, ΔΟΥΛΕΥΟΥΝ, τελεία και παύλα, δεν θα τους παραχαϊδέψει ο συγγενής, αν αυτοί κωλοβαράνε. Και, αν χρειαστεί, πηγαίνουν να δουλέψουν στα κορφοβούνια παρέα με τις αλεπούδες και 30 συνταξιούχους, δεν θα πουν, ότι καταπιέζονται και δεν βγαινει ο χειμώνας, διότι οι άνθρωποι θέλουν να δουλέψουν και όχι απλά να τη βολέψουν. Όσο για τις συγκρίσεις με τους μετανάστες προγόνους σας, καλύτερα να τις ξεχάσετε, διότι απλά συγκρίνετε βούρτσες με κάτι άλλο, που η καλή μου ανατροφή μου απαγορεύει να γράψω. Οι πρόγονοί σας ήταν μαθημένοι να κυκλοφορούν ξυπόλητοι και με αποφόρια, που εσείς ούτε για πατάκια δεν θα καταδεχόσαστε να κυκλοφορήσετε, την έβγαζαν με χόρτα και έκαναν πάρτυ, έτσι και τους καθόταν κανένα όσπριο, για κρέας μην το συζητάτε, στις μεγάλες γιορτές και αν, και, όταν έφυγαν μετανάστες, δούλευαν 14 ώρες και παραπάνω, κοιμόντουσαν 5 μαζί σε 15 τ.μ., όπως κάνουν πολλοί μετανάστες στην Ελλάδα, και τότε δεν είχε Ευρωπαϊκή Ένωση και κατώτατο μισθό και ήταν υπ' ατμόν με το που πατούσαν το ποδάρι τους στα ξένα. Τί είπατε, μάθατε να έχετε το δικό σας δωμάτιο και να κοιμάστε τουλάχιστον 10 ώρες την ημέρα; Α, το ξέχασα, εκεί δεν έχει μπαρμπάδες στην Κορώνη και βουλευτές, που χώνουν αριστερά και δεξιά ημέτερους και, όταν σου τραβήξει το αυτί η εργοδοσία, ότι τεμπελιάζεις, δεν σε παίρνει να πάρεις το μπάρμπα τηλέφωνο να την κάνει το αφεντικό ντα.

Όσο πιο γρήγορα τα καταλάβετε αυτό, παιδιά, τόσο το καλύτερο για σας, διότι θα πάτε προετοιμασμένοι εκεί στα ξένα και θα προσαρμοστείτε αμέσως. Αν σας φάνηκαν κινέζικα τα παραπάνω, μάλλον είστε αλλού νυχτωμένα και καλύτερα να καθήσετε εδώ και να εκτονώσετε την ενεργητικότητά σας στα γραφεία των τοπικών βουλευτών, στις συγκεντρώσεις των αγανακτισμένων και τις καφετέριες της πόλης σας, διότι προκοπή δεν θα δείτε ούτε έξω, που να χτυπάτε κάτω τα κεφάλια σας!

Η μαγική δύναμη της ελευθερίας της επιλογής

Την ώρα, που γράφω αυτές τις γραμμές, δεν αποκλείεται να έχει ανακοινωθεί, ότι ο επί σαράντα και βάλε χρόνια ηγέτης της Λιβύης, κ. Μουαμάρ Καντάφι, συνελήφθη ή έπεσε νεκρός από τα πυρά αντιφρονούντων ή διέφυγε προς άγνωστη κατεύθυνση. Δεν αποκλείω, επίσης, το ενδεχόμενο ο ανωτέρω να ανέκαμψε πλήρως και να πήρε φαλάγγι τους αντιρρησίες του, ανακαταλαμβάνοντας ενδεχομένως την Τρίπολη. Ποτέ δεν μπορείς να ξέρεις 100%, τι συμβαίνει τόσο μακρυά από το σπίτι σου και η εμπειρία της μετάδοσης της εισβολής του Ιράκ στο Κουβέιτ το απέδειξε πικρά. Πάντως, δύσκολα αμφισβητείται, ότι ο Λίβυος ηγέτης περνάει πολύ δύσκολες στιγμές.

Για τη φύση του πολιτεύματος της Λιβύης τα τελευταία 43 χρόνια δεν υπάρχουν πολλές αμφιβολίες, άλλωστε δε νοείται ένα πρόσωπο να παραμένει στην εξουσία για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα και χωρίς να προκηρύσσονται ελεύθερες εκλογές, μόνο επειδή το αγαπάει ο λαός του. Η ιστορία έχει παρόμοια παραδείγματα "αυθόρμητης" λαϊκής αγάπης από τη σταλινική Ε.Σ.Σ.Δ. και άλλες περιπτώσεις. Φυσικά, υπάρχει και κόσμος, που θαυμάζει ηγέτες αυτού του είδους, αλλά ο εγκωμιασμός ενός ξένου πολιτεύματος δεν έχει ποινικές συνέπειες.

Εδώ και λίγους μήνες, από τότε, δηλαδή, που ξέσπασε η εξέγερση κατά του καθεστώτος Καντάφι, έχει ανοίξει μια κουβέντα στην Ελλάδα σχετικά με τα κίνητρα των εξεγερμένων. Υπάρχει μια σημαντική μερίδα, που θεωρεί, ότι η εξέγερση είναι υποκινούμενη από τις μεγάλες δυνάμεις, οι οποίες δήθεν κόπτονται για τα δικαιώματα του λιβυκού λαού ενώ, στην πραγματικότητα, έχουν βάλει στο μάτι τα λιβυκά πετρέλαια. Η ίδια μερίδα υποστηρίζει, ότι τα χρήματα από την πώληση και εν γένει εκμετάλλευση του πετρελαίου πηγαίνουν απευθείας στο λιβυκό λαό, ο οποίος απολαμβάνει πολλές κρατικές υπηρεσίες, τις οποίες εμείς στην Ελλάδα ούτε που τις φανταζόμαστε και ο λιβυκός λαός έχει ένα από τα υψηλότερα βιοτικά επίπεδα παναφρικανικά. Μέρος της μερίδας αυτής διατείνεται, επίσης, ότι ο λιβυκός λαός λατρεύει τον κ. Καντάφι.

Όλα αυτά τα επιχειρήματα είναι σεβαστά αλλά δύσκολα αντέχουν σε αντίλογο. Κατ' αρχάς, από τη στιγμή που ο πανέξυπνος Λίβυος δικτάτορας αντελήφθη, ότι θα έχει το τέλος άλλων ομοστάβλων του, αν εξακολουθήσει να παριστάνει το νταή, αποφάσισε να κάνει σημαντικά ανοίγματα προς τη Δύση. Έτσι, δεκάδες πετρελαιικές εταιρείες εγκαταστάθηκαν στη Λιβύη και άρχισαν να συνεκμεταλλεύονται τα τεράστια κοιτάσματα πετρελαίου, αποκομίζοντας τεράστια οφέλη. Δεν είχαν, λοιπόν, κανένα συμφέρον, ώστε να ρίξουν τον άνθρωπο, που τους προσεκάλεσε, αφού μια ενδεχόμενη αλλαγή στο πολιτικό σκηνικό ίσως συνεπαγόταν την απομάκρυνσή τους από τη χώρα αυτή. Όσο για το επίπεδο διαβίωσης στη Λιβύη, αυτό πρέπει να συγκριθεί με αυτό του λεγόμενου ανεπτυγμένου κόσμου και όχι με το χαμηλότατο επίπεδο αφρικανικών χωρών χωρίς τον ορυκτό πλούτο της χώρας αυτής. Για την αγάπη του λιβυκού λαού τα είπαμε και παραπάνω, μην επαναλαμβανόμαστε.

Χωρίς να είναι απόλυτα συγκρίσιμα μεγέθη, η Λιβύη και οι χώρες του πρώην Ανατολικού Μπλοκ έχουν πολλά κοινά στοιχεία. Κατ' αρχάς, κυβερνήθηκαν για δεκαετίες από απολυταρχικά καθεστώτα, τα οποία δεν δίστασαν να εξοντώσουν όσους δεν τους ήταν αρεστοί και, στη συνέχεια, οι ίδιες κυβερνήσεις εθνικοποίησαν τον πλούτο των χωρών αυτών, ώστε να τον εκμεταλλεύονται για δικό τους και μόνο όφελος. Σε όλες αυτές τις χώρες είχε απαπτυχθεί ένα σύστημα παροχών, όπου οι υπήκοοι έβρισκαν δωρεάν νοσηλεία και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Στο θέμα των βασικών αγαθών υπήρχε, βέβαια, ένα ζήτημα - στη Λιβύη ήταν σαφώς καλύτερα τα πράγματα από αυτή την άποψη - αλλά ο κόσμος την έβγαζε έστω και με λίγα, αφού βοηθούσε και η τάση των κυβερνώντων να παραποιούν την αλήθεια σχετικά με ό,τι συνέβαινε στο εξωτερικό. Μην ξεχνάτε, ότι μιλάμε για εποχές, που το Διαδίκτυο ήταν ακόμα σε πειραματικό στάδιο και η εικόνα από το εξωτερικό έφτανε αλλοιωμένη και πάντως όχι ικανή να αποδείξει τη χαώδη διαφορά στο βιοτικό επίπεδο των δύο κόσμων.

Γνωρίζω, ότι σε αρκετό κόσμο τα παραπάνω οφέλη ίσως φαντάζουν ελκυστικά, αν λάβει κανείς υπόψη του τη συνεχιζόμενη συρρίκνωση της αγοραστικής μας δύναμης και τις πενιχρές κρατικές παροχές. Ωστόσο, αυτό, που μας διαφοροποιεί με του Λίβυους και τους κατοίκους των χωρών του τέως υπαρκτού σοσιαλισμού και μας φέρνει σε καλύτερη μοίρα, είναι η δυνατότητά μας να επιλέγουμε ελεύθερα σε κάθε επίπεδο, είτε πρόκειται για τους πολιτικούς, που θα μας κυβερνήσουν, είτε πρόκειται για τον τρόπο έκφρασής μας απέναντι στην εξουσία ή ακόμα και για καταναλωτικά αγαθά. Μπορεί από πλευρά βιοτικού επιπέδου ο μέσος Λίβυος να απολαμβάνει παροχές άγνωστες για ένα μεγάλο μέρος του πλανήτη μας αλλά το αντίτιμο ήταν ιδιαίτερα επαχθές και περιελάμβανε την υποχρέωσή του να συμμορφώνεται με τις υποδείξεις του ιδίου προσώπου και της κλίκας του για 4 δεκαετίες. Το ίδιο συνέβαινε και στις χώρες του πρώην υπαρκτού σοσιαλισμού. Μια σκληρή ηγεσία ζητούσε υποταγή από τους υπηκόους της, παρέχοντάς τους μια στοιχειώδη διαβίωση. Οι περισσότεροι από τους κατοίκους των πρώην σοσιαλιστικών χωρών απώλεσαν τα οφέλη αυτά, όταν κατέρρευσε το πολιτικό σύστημα, που τα συντηρούσε, αλλά ακόμα και σήμερα κανένας τους δεν θέλει να επιστρέψει σε εκείνη την εποχή, αφού εξασφάλισε την ελευθερία να επιλέγει αυτό, που ο ίδιος επιθυμεί για τον εαυτό του σε κάθε επίπεδο. Κάτι παρόμοιο συνέβη και στη Λιβύη. Όσες παροχές και αν εξασφάλισε ο κ. Καντάφι στους υπηκόους του, η απουσία πολιτικών ελευθεριών σε ένα κόσμο, ένα σημαντικό τμήμα του οποίου προοδεύει χάρη στις πολιτικές ελευθερίες, ήταν δυσβάστακτη για ένα λαό, ο οποίος απλά δεν άντεξε το σκληρό κόστος της διαβίωσης, που του επέβαλε να σιωπά σε ό,τι διέτασσε ο δικτάτοράς του. Στην εποχή του Διαδικτύου όλα γίνονται γνωστά και πολύς κόσμος στη Λιβύη μπόρεσε να συγκρίνει την κατάσταση στη χώρα του με τα τεκταινόμενα στις ανεπτυγμένες χώρες και να συμπεράνει, ότι δεν του αρκούσαν οι παροχές και το ικανοποιητικό επίπεδο ζωής αλλά ήθελε και πολιτικές ελευθερίες και, κυρίως, το δικαίωμα να ζει σε ένα δημοκρατικό καθεστώς, όπου θα δύναται να διαλέξει, ποιος θα τον κυβερνήσει.

Ναι, ξέρω, ότι πολλοί αμφισβητούν το πραγματικό μέγεθος αυτού, που αποκαλούμε ελευθερία επιλογής. Ακόμα και έτσι, όμως, είναι πολύ προτιμότερο από την απόλυτη απουσία της. Και έτσι σκέφτηκαν, μεταξύ άλλων, και οι εξεγερμένοι της Λιβύης και αποφάσισαν, ότι δεν θέλουν άλλο Καντάφι. Απλά τα πράγματα!

Ο γράφων ήταν μαθητής του Δημοτικού και του Γυμνασίου, όταν άκουγε ορισμένους καθηγητές του να καυχιούνται, που ζούμε σε μια χώρα χωρίς ρατσισμό. Οι ίδιοι εκπαιδευτικοί μιλούσαν με απέχθεια για τις Η.Π.Α., όπου οι μαύροι υφίσταντο διακρίσεις εξαιτίας του χρώματός τους και δεν έπαυαν να μας υπενθυμίζουν, πόσο ευτυχισμένοι πρέπει να είμαστε, που ζούμε σε μια τόσο ελεύθερη χώρα. Όχι, δεν πήγα σχολείο σε κάποια χώρα του τότε Ανατολικού Μπλοκ ούτε στο Ιράν, στην Ελλάδα της δεκαετία του '80 ζούσα.

Φυσικά, κανένας εκπαιδευτικός μας δεν έκανε λόγο για μια μερίδα μουσουλμάνων συμπολιτών μας, οι οποίοι ζούσαν τότε στα χωριά πίσω από τη διαβόητη μπάρα. Κανένας εκπαιδευτικός μας δεν μιλούσε, και ας μην υφίστατο, πλέον, ο φόβος του χωροφύλακα, για τον πλουσιοπάροχο ραβδισμό, που υφίσταντο κάποτε οι κάποιοι κάτοικοι της Δυτικής Μακεδονίας, επειδή η ελληνική γλώσσα δεν ήταν η μητρική τους. Ουδείς έδινε σημασία στις αντισημιτικές και εν γένει ρατσιστικές φωνές, που ακούγονταν στα περιορισμένης κυκλοφορίας τότε ακροδεξιά έντυπα. Ελάχιστοι έμαθαν και σίγουρα δεν μας έκαναν κουβέντα οι καθηγητές μας για κάποιους συμπολίτες μας στα Εξαμίλια Κορινθίας, οι οποίοι ξεσηκώθηκαν, προκειμένου να αποτρέψουν το ενδεχόμενο να φοιτήσουν τα παιδιά των Ρομά γειτόνων τους στο ίδιο σχολείο με τα δικά τους παιδιά. Η επίσημη γραμμή της εκπαίδευσης ήταν, ότι δεν υπάρχει ρατσισμός στην Ελλάδα.

Και ύστερα ήλθε η κατάρρευση του Ανατολικού Μπλοκ και μαζί της κατέρρευσε και η πεποίθηση, ότι είμαστε μια ανεκτική κοινωνία απέναντι στο διαφορετικό. Οι χιλιάδες μετανάστες, που ήλθαν στη χώρα μας, αναζητώντας ένα καλύτερο αύριο, αντιμετωπίστηκαν με απέχθεια και με το φόβο, ότι θα αλλοιώσουν την κοινωνία μας. Η αύξηση της εγκληματικότητας αποδόθηκε ανεύθυνα στους μετανάστες αυτούς, ακόμα και όταν δεν υπήρχε η παραμικρή ένδειξη ενοχής τους, αφού η πλειονότητα των Μ.Μ.Ε. δεν δίσταζε να μιλήσει για "δράστες, που είναι μάλλον Αλβανοί/αλλοδαποί", λες και η ελληνική κοινωνία αποτελούνταν αποκλειστικά από μπουμπούκια. Η άκρα δεξιά βρήκε πρόσφορο έδαφος, για να χύσει το ρατσιστικό δηλητήριό της, και ένα σημαντικό κομμάτι της κοινωνίας μας βρήκε την αφορμή να αποκαλύψει το πραγματικό της πρόσωπο, το οποίο απλά δεν ανέχεται το διαφορετικό. Εντάξει, έπεσε η επάρατη μπάρα αλλά αν πιστεύετε, ότι οι περισσότεροι συμπολίτες μας έχουν αποδεχθεί ως ισότιμούς τους τούς μουσουλμάνους Έλληνες πολίτες, πλανάστε.

20 χρόνια μετά την έλευση των πρώτων οικονομικών μεταναστών στη χώρα μας τα πράγματα είναι αρκετά πιο ήρεμα αλλά και πάλι ο ρατσισμός ζει και βασιλεύει. Πέρα από τη φοβική κοινωνία μας, η οποία εξακολουθεί να πιστεύει, ότι απειλείται από το διαφορετικό, το ίδιο το κράτος φροντίζει, ώστε να διαιωνίζει αυτό το φαινόμενο. Η νομοθεσία για την πολιτογράφηση εξακολουθεί να είναι από τις αυστηρότερες στην Ευρώπη, ενώ όσοι αλλοδαποί καταφέρουν να συγκεντρώσουν τις απαιτούμενες προϋποθέσεις, έχουν να αντιμετωπίσουν τη λογική του Ελληνικού Δημοσίου, το οποίο απλά αφήνει τις αιτήσεις τους να αιωρούνται κάπου μεταξύ των σκονισμένων γραφείων του για κάμποσα χρόνια. Ένας αλλοδαπός, που κατηγορείται για κάποιο σοβαρό αδίκημα, είναι πιο εύκολο να καταδικαστεί σε ποινή φυλάκισης ή και κάθειρξης απ' ό,τι ένας Έλληνας και το ίδιο συμβαίνει, αν ο δράστης είναι Ρομά. Ήδη η χώρα μας μετράει κάμποσες καταδικαστικές αποφάσεις του Ε.Δ.Δ.Α. για την πρακτική της αυτή, οι οποίες μπορεί να μην επιβαρύνουν τον κρατικό κορβανά όσο λ.χ. ο Κουρουπητός αλλά δεν παύουν να αποτελούν μια ανεπιθύμητη μουντζούρα. Στη δημόσια εκπαίδευση ελάχιστοι εκπαιδευτικοί πέτυχαν μέσα από προγράμματα, συχνά δικής τους εμπνεύσεως, να ενσωματώσουν τα παιδιά των αλλοδαπών μεταναστών στην κοινωνία μας, ενώ όσοι το πέτυχαν, συχνά ήλθαν αντιμέτωποι με ένα κομμάτι της κοινωνίας μας, το οποίο δεν μπορούσε να δεθχεί το συγχρωτισμό των ελληνόπαιδων με τα παιδιά των ξένων, για να μην αναφερθούμε στις περιπέτειες ορισμένων εκπαιδευτικών, όταν αποφάσισαν να λειτουργήσουν προς όφελος των παιδιών των μεταναστών. Η περίπτωση της κας. Πρωτονοταρίου, διευθύντριας ενός δημοτικού σχολείου στη Γκράβα, είναι ενδεικτική, όπως και η εν γένει αδιαφορία της πολιτείας για την ενσωμάτωση των μεταναστών στην κοινωνία μας. Μαθητές στο Ρόδο βεβηλώνουν το μνημείο για τους Εβραίους και κινηματογραφούν το κατόρθωμά τους. Συναγωγές και νεκροταφεία εβραϊκά βεβηλώνονται στα Ιωάννινα, το Βόλο και τα Χανιά και το μεγαλύτερο μέρος των τοπικών κοινωνιών (λαμπρή εξαίρεση η κοινωνία των Ιωαννίνων) σφυρίζουν αδιάφορα. Σε άλλο επίπεδο, η πολιτεία εξακολουθεί να αρνείται την επάνοδο στην Ελλάδα όσων μελών του ΔΣΕ είναι ακόμα εν ζωή και δεν δηλώνουν Έλληνες το γένος, ως εάν κάποιοι άνθρωποι, που έχουν ήδη υπερβεί το 80ο έτος της ηλικίας τους, να αποτελούσαν σοβαρή απειλή για την Ελλάδα. Οι περισσότεροι πολιτικοί μας εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν τους αλλοδαπούς ως απειλή για τη χώρα. Δεν είναι τυχαίες ούτε η τοποθέτηση του κ. Σαμαρά, ότι θα καταργήσει το νέο νόμο για την απόκτηση της ελληνικής ιθαγένειας, ούτε του κ. Καρατζαφέρη, ότι θα διώξει από την Ελλάδα 1.500.000 μετανάστες. Αλλά και στα υπόλοιπα κομμάτια του πολιτικού κόσμου μας, ακόμα και του εξωκοινοβουλευτικού, ο ρατσισμός ζει και βασιλεύει. Οι επιθέσεις του Ισραήλ σε βάρος των Παλαιστινίων στη Λωρίδα της Γάζας οδήγησαν πολλούς αριστερούς να καταφερθούν με απρεπείς χαρακτηρισμούς εναντίον όλων των Εβραίων της οικουμένης, μη διστάζοντας να βάλουν στο ίδιο τσουβάλι τον Αριέλ Σαρόν με το σαφώς ειρηνιστή Χάρολντ Πίντερ. Ο κ. Μίκης Θεοδωράκης δήλωσε σε τηλεοπτική εκπομπή, ότι είναι αντισημίτης και έχει επανειλημμένως καταφερθεί εναντίον των Εβραίων, ασπαζόμενος όλες τις μπουρδολογίες, που θέλουν τάχαμου τους Εβραίους να κυβερνούν τον κόσμο. Από κοντά και ο κ. Τζίμης Πανούσης με το αντισημιτικό παραλήρημά του προ καιρού στο ραδιόφωνο αλλά και ο κ. Λαζόπουλος με την απαράδεκτη ταύτιση του γερμανικού λαού με το Χίτλερ! Η άκρα δεξιά απέκτησε τον επικίνδυνο εκπρόσωπό της στη Βουλή, το ΛΑ.Ο.Σ., και η Χρυσή Αυγή κέρδισε την πρώτη της έδρα στο Δήμο Αθηναίων, ποντάροντας στις φοβίες των ψηφοφόρων της και ξολοφορτώνοντας αλλοδαπούς, επειδή είναι αλλοδαποί. Η Εκκλησία της Ελλάδος εξακολουθεί να καλλιεργεί το ρατσισμό σε βάρος όσων δεν ανταποκρίνονται στις προδιαγραφές της. Έτσι, αλλοδαποί, ομοφυλόφιλοι, μουσουλμάνοι, δίγλωσσοι (Σλαβομακεδόνες, μην ντρέπεστε να το πείτε), Ρομά και άλλοι τυγχάνουν απαραδέκτων χαρακτηρισμών από μεγάλη μερίδα του ανώτατου κλήρου, ο οποίος δεν διστάζει να ξεράσει άφθονη χολή σε βάρος τους.

Όχι, δεν αρκεί η διαπίστωση, ότι ο ρατσισμός ζει και βασιλεύει στην Ελλάδα. Πολύ χειρότερη είναι η αντιμετώπιση του φαινομένου από το κράτος και την κοινωνία μας. Πλήρης αδιαφορία!

Στα σχολικά μου χρόνια θυμάμαι κάποιους καθηγητές μου να καταριώνται την αστυφιλία, εξαιτίας της οποίας άδειασε η ύπαιθρος από ανθρώπους, και να επαινούν τη ζωή στην επαρχία, όπου οι ρυθμοί είναι πιο χαλαροί και ο κόσμος πιο φιλικός και άμεσος. Πιτσιρικάδες τότε εμείς ακούγαμε τους καθηγητές αυτούς εκστασιασμένοι και ονειρευόμαστε μια ζωή στην επαρχία, δίπλα από το πράσινο και μακρυά από τα ντουβάρια της πόλης μας - η αντιπαροχή είχε ήδη αφήσει τα σημάδια της στις περιοχές, όπου ζούσαμε και πηγαίναμε σχολείο.

Σπούδασα στη Θεσσαλονίκη, η οποία είναι μεγαλύτερη πόλη από τη δική μου, και γνώρισα παιδιά από διάφορες πόλεις, κυρίως της Βορείου Ελλάδος, τα οποία είχαν ξεκαθαρίσει από τις πρώτες κιόλας μέρες της φοιτητικής τους ζωής, ότι δεν θα επέστρεφαν στον τόπο καταγωγής τους.

Γυαλιά - καρφιά απείλησε προσφάτως ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Άνθιμος ότι θα κάνει το ραδιοφωνικό σταθμό, ο οποίος θα εκπέμπει στη Μελίτη Φλώρινας στη σλαβομακεδονική γλώσσα. Δεν είναι η πρώτη φορά, που ο σεβασμιότατος καταφεύγει σε κήρυγμα βίας, προκειμένου να εκφράσει την αντίθεσή του με ό,τι τον ενοχλεί. Και, όσο περνάει ο καιρός, φοβάμαι, ότι θα συνεχίσει να παραδίδει παρόμοια μαθήματα χριστιανικής αγάπης από άμβωνος.

Δεν θα είχε τόση σημασία το παραπάνω φαινόμενο, αν ήταν το μόνο περιστατικό εμπρηστικού λόγου στη χώρα μας. Δυστυχώς, όμως, ο Θεσσαλονίκης δεν πρωτοτυπεί. Εξίσου βίαιος λόγος ακούστηκε από αρκετούς αγανακτισμένους πρόσφατα, ενώ δεν έλλειψαν οι προπηλακισμοί πολιτικών πριν (περίπτωση κ. Χατζηδάκη) και μετά το κίνημα των αγανακτισμένων, για να μην αναφερθούμε στον αποκλεισμό της Βουλής αλλά και τα πανώ με τα βίαια συνθήματα, που, μέχρι πρότινος κοσμούσαν την Πλατεία Συντάγματος. Ο λόγος του κ. Θεοδωράκη, για να εστιάσουμε σε ένα κεντρικό πρόσωπο των συγκεντρώσεων του καλοκαιριού αυτού, περιείχε πολλές αναφορές στη βία αλλά και προτροπές για ανατροπή, χωρίς την επίκληση νομίμων διαδικασιών. Ανάλογα "ευγενικά" συναισθήματα προδίδουν οι ιστοσελίδες αλλά και τα έντυπα ακροδεξιών αλλά και ακροαριστερών οργανώσεων, που προτρέπουν σε βία. Ειδικά, ο λόγος των πρώτων έχει ξεπεράσει τα λαθρόβια ή περιορισμένου ενδιαφέροντος Μ.Μ.Ε. και έχει βρει ικανότατους εκφραστές ακόμα και εντός της Βουλής (ΛΑ.Ο.Σ.). Και, βέβαια, δεν πρέπει να λησμονούμε τη βιαιότατη διάλυση της πορείας, εκ μέρους της ΕΛ.ΑΣ., προ διμήνου στην Πλατεία Συντάγματος.

Αν εξαιρέσει κανείς την καθολική, σχεδόν, καταδίκη των ανωτέρω ανδραγαθημάτων της ΕΛ.ΑΣ., οι υπόλοιπες βιαιοπραγίες, προφορικές και υλικές, απλά αντιμετωπίστηκαν με αδιαφορία από τους πολλούς. Κάποια στιγμή, μάλιστα, εμφανίστηκε κάποια δημοσκόπηση, όπου ένα ποσοστό άνω του 40% των συμπολιτών μας εμφανίστηκε να συμφωνεί με τις βιαιοπραγίες σε βάρος πολιτικών. Παράλληλα, ελάχιστοι στράφηκαν κατά της βίας, ενώ οι περισσότεροι επικαλέστηκαν ιστορικά προηγούμενα, ώστε να δικαιολογήσουν τη βία. Φυσικά, κανένας τους δεν αναλογίστηκε, τι ακολούθησε την κατάλυση της καθεστώσας τάξεως από τους οπαδούς της βίας αλλά στη χώρα της επιλεκτικής μνήμης αυτά είναι ψιλά γράμματα.

Δεν μπορώ να μετρήσω τις φορές, που άκουσα μεγαλύτερούς μου σε ηλικία ανθρώπους να μιλάνε με νοσταλγία για την Ελλάδα του παρελθόντος, τότε που ο κόσμος ζούσε πραγματικά και όλα ήταν, κατά δήλωσή τους, καλύτερα. Ίσως επειδή, όσο περνάει ο καιρός, ολοένα και περισσότεροι πιστεύουν, ότι ζούμε τις χειρότερες εποχές από καταβολής νεοελληνικού κράτους. Κάποιοι θεωρούν, ότι το παρόν είναι ό,τι χειρότερο έχει γνωρίσει το έθνος μας από καταβολής του. Για κάποιους άλλους ζούμε χειρότερα απ' ό,τι τα παιδάκια στη Λωρίδα της Γάζας.

Δεν μπορώ να κρύψω τη δυσαρέσκειά μου, όταν ακούω τέτοιες θεωρίες. Προσωπικά, θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό, που ζω στην Ελλάδα της εποχής μας. Όχι, δεν είναι ιδανικές οι συνθήκες διαβίωσης στην Ελλάδα ούτε υπήρξαν ποτέ ιδανικές. Ακόμα, όμως, και υπό τη σημερινή σκληρή ελληνική πραγματικότητα τα πράγματα είναι πολύ καλύτερα από το παρελθόν.

Ας σταθούμε, κατ' αρχάς, στο πολίτευμά μας. Συμφωνώ, ότι η Δημοκρατία μας έχει πολλά ελαττώματα και η νομή της εξουσίας ασκείται αποκλειστικά τα τελευταία χρόνια από δύο κόμματα, που, όσο περνάει ο καιρός, τόσο λιγότερο διαφέρουν μεταξύ τους. Ωστόσο, υπάρχει η δυνατότητα να αλλάξουμε την κατάσταση με την ψήφο μας, εφόσον το αποφασίσουμε. Αν ανατρέξουμε στο παρελθόν, θα δούμε επιτηρούμενες περιοχές στη Βόρειο Ελλάδα, όπου κυριαρχούσε η φτώχεια και, όμως, η ΕΡΕ, που ελάχιστα πράγματα είχε κάνει για την αντιμετώπιση της δυσπραγίας των περιοχών αυτών, έπαιρνε ασύλληπτα υψηλά ποσοστά. Θα δούμε, επίσης, πραξικοπήματα ακόμα και από πολιτικούς, που σήμερα θαυμάζουμε, όπως αυτό του 1935 του Ελευθερίου Βενιζέλου. Θα δούμε απολύσεις και κατατρεγμούς δημοσίων υπαλλήλων, λόγω φρονημάτων (αυτός ήταν ένας από τους λόγους, που ο Καρυωτάκης έφτασε στην αυτοκτονία), κυβερνήσεις κοινοβουλευτικής μειοψηφίας, δοτούς πρωθυπουργούς, ωμές παρεμβάσεις τρίτων παραγόντων κ.λπ. Όσο και αν η απαισιοδοξία οδηγεί σε παραλληλισμούς του παρόντος με το παρελθόν, ζούμε σε ασύγκριτα καλύτερες πολιτικές και πολιτειακές συνθήκες, τις οποίες, όσο και αν πολύς κόσμος κραυγάζει περί του αντιθέτου, μπορούμε να αλλάξουμε με την ψήφο μας, εφόσον εγκαταλείψουμε τον ωχαδερφισμό, τη βολή και την τάση να απέχουμε από τις εκλογές, επειδή τάχα μου αυτό αποτελεί πολιτική άποψη.

Έπειτα, με αρκετό διάβασμα οι περισσότεροι νέοι έχουν τη δυνατότητα να περάσουν στο πανεπιστήμιο, λαμβανομένης υπόψη και της τάσης του νεοέλληνα γονέα να στερείται ακόμα και το ψωμί του, προκειμένου να σπουδάσει τα παιδιά του, αλλά και της απόφασης του ελληνικού κράτους να ιδρύσει πάμπολλες σχολές σε κάθε σημείο της Ελλάδος και να αυξήσει τον αριθμό των εισακτέων γενικά. Αν γυρίσουμε πίσω το χρόνο, θα δούμε χιλιάδες παιδιά να σταματούν το σχολείο, επειδή τα οικονομικά των γονέων τους δεν το επέτρεπαν, ή επειδή τα σπίτια τους απείχαν πολλά χιλιόμετρα από το κοντινότερο σχολείο, ή να αδυνατούν να συνεχίσουν τις σπουδές τους για οικονομικούς λόγους. Δεν παραβλέπω, ότι και σήμερα υπάρχουν ανάλογα προβλήματα αλλά επ' ουδενί λόγω μπορούν να συγκριθούν με ό,τι συνέβαινε τότε.

Την ελευθερία του λόγου πού την πάτε; Δεν θα σας πω, ότι δεν έχουμε διώξεις προσώπων, που εξέφρασαν την άποψή τους, πλην, όμως, οι περισσότεροι εξ αυτών αθωώθηκαν πανηγυρικά και οι διώξεις αυτές δεν έχουν συστηματικό χαρακτήρα, όπως στο παρελθόν. Ας θυμηθούμε τον αφορισμό του Καζαντζάκη προ πενηνταφεύγα ετών, το κλείσιμο και τους βανδαλισμούς των γραφείων εφημερίδων, επειδή τόλμησαν να ενοχλήσουν την εξουσία με την άποψή τους, τις διώξεις του ΚΚΕ από τα χρόνια του Ελευθερίου Βενιζέλου κιόλας (το περιβόητο "ιδιώνυμο")και μέχρι τη Μεταπολίτευση και άλλες πολλές και παρόμοιες περιπτώσεις.Σήμερα η ελευθερία της έκφρασης των ιδεών και της διάχυσής τους με πολλούς διαφορετικούς τρόπους είναι απλά δεδομένη και ανεμπόδιστη. Θα ήταν, μάλιστα, άτοπο να ισχυρίζεται κανείς, ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχει ελευθερία του λόγου, ειδικά σήμερα, που ζούμε στην εποχή του Διαδικτύου, όπου τα πάντα (κυριολεκτικά) δημοσιεύονται.

Όταν η κοινωνία ασχολείται με τερατολογίες

Προ καιρού βρέθηκα σε μια παρέα, όπου κάποιο άγνωστό μου, μέχρι τότε, πρόσωπο υποστήριζε την άποψη, ότι υπάρχει ένα σχέδιο αφανισμού της Ελλάδος, στο οποίο πρόθυμοι σύμμαχοι είναι ο νυν πρωθυπουργός, ο οποίος είναι εβραϊκής καταγωγής - το επανέλαβε 5-6 φορές, τουλάχιστον - και όλοι οι πολιτικοί, που συμμετείχαν στην πολιτική ζωή της χώρας μας από το 1974 και μετά. Το σχέδιο αυτό περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, κατάληψη του Αιγαίου από τους Τούρκους και παραχώρηση της Μακεδονίας στα Σκόπια. Είπα και εγώ ο αφελής να το ρωτήσω, που πληροφορήθηκε αυτό το σχέδιο και από που προκύπτει, ότι είναι αληθινό, και ως απάντηση έλαβα ένα κατεβατό από θεωρίες περί προαιωνίων εχθρών του έθνους μας, τις οποίες ακόμα και ένας ανόητος μπορεί να "ανευρεί" (έτσι το τόνισε, έτσι σας το μεταφέρω) οπουδήποτε, αρκεί να μην του έχουν κουρκουτιάνει το μυαλό οι νεοταξίτες και οι πουλημένοι πολιτικοί μας κ.λπ. κ.λπ.
Υποθέτω, ότι οι περισσότεροι από σας έχετε ακούσει τα ίδια λόγια και τις ίδιες θεωρίες με ελάχιστες παραλλαγές από πολλούς συμπατριώτες μας, οι οποίοι πασχίζουν να αποδώσουν την κακοδαιμονία αυτού του τόπου σε διαφόρους εχθρούς, ανύπαρκτους ως επί το πλείστον. Και, όσοι από εσάς έχετε ανοίξει 5 βιβλία περισσότερα από τους περισσοτέρους κατοίκους της χώρας μας, θα έχετε προσπαθήσει να αντικρούσετε τέτοιες θεωρίες, λέγοντας, ότι ο νυν πρωθυπουργός δεν έχει εβραϊκή καταγωγή , ότι για την οικονομική κατάντια της χώρας μας φταίμε εμείς και κανένας άλλος, ότι η Συνθήκη της Λωζάννης προβλέπει για το Αιγαίο αρκετά διαφορετικά πράγματα απ' όσα εμείς πιστεύουμε και πέσατε σε συμπαγή τοίχο, καθότι οι κήρυκες των απόψεων αυτών είναι όχι μόνο αποφασισμένοι και ημιμαθείς αλλά και ξεροκέφαλοι.
Στους τρεις προηγούμενους μήνες, οι θεωρίες συνωμοσίας πήραν τερατώδεις διαστάσεις. Στις συνελεύσεις των αγανακτισμένων ακούστηκαν οι πιο απίστευτες τερατολογίες - ακούστηκαν χωρίς αμφιβολία και σοβαρές απόψεις - ακόμα και από πρόσωπα, που γνωρίζουν ιστορία και μπορούσαν να είναι πιο προσεκτικοί, και, όμως, στον ενθουσιασμό τους (;;;), ότι τάχαμου αλλάζει η Ελλάδα, αυτές οι τερατολογίες όχι μόνο δεν καταρρίφθηκαν αλλά ακούστηκαν και ακούγονται από πάρα πολλά πρόσωπα, διαχύθηκαν στα πάσης φύσεως μέσα και κατέληξαν να πλασάρονται ως ατράνταχτες αλήθειες και αδιάσειστα ντοκουμέντα.
Δεν είναι η πρώτη φορά, που τέτοιες θεωρίες κάνουν την εμφάνισή τους στη χώρα μας. Το πρόβλημα έγκειται στην αδιαφορία των πολλών απέναντι στην εξάπλωση των θεωριών αυτών. Με άλλα λόγια, εξ όσων επαναστατών έχουν εμφανιστεί στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια, σχεδόν κανένας δεν έχει επισημάνει τους κινδύνους, που εγκυμονούν αυτές οι θεωρίες, οι οποίες, αν διαβάζονταν ως ένα μυθιστόρημα επιστημονικής ου μην και αρρωστημένης φαντασίας, δεν θα υπήρχε πρόβλημα αλλά, δυστυχώς, κυκλοφορούν ως πραγματικές ιστορίες, ώστε οι διακινητές και ενίοτε εμπνευστές τους να δύνανται να προτρέπουν, με τη χρήση τους, τους πολλούς σε βίαιες πράξεις. Κάποιες φορές, μάλιστα, αρκετοί εξ αυτών των επαναστατών επιλέγουν κάποιους από αυτούς τους μύθους, για να εμπλουτίσουν τις αγορεύσεις ή τα γραπτά τους, αποκρύπτοντας, φυσικά, ότι πρόκειται περί μύθων. Όσοι δε επιμένουν να επισημαίνουν το αβάσιμο των θεωριών αυτών, αντιμετωπίζονται εχθρικά και, στην καλύτερη περίπτωση, με αδιαφορία.
Κάποτε είχα ακούσει, ότι η πραγματική επανάσταση ξεκινάει από το νου. Ένα μυαλό απαλλαγμένο από θεωρίες συνωμοσίας μπορεί να κοιτάξει κατάματα το μέλλον και να λάβει κρίσιμες και ωφέλιμες συνάμα αποφάσεις για την πορεία, που πρέπει να ακολουθήσει. Αντιθέτως, ένα μυαλό γεμάτο παρανοϊκές ιστορίες και σύνδρομα καταδίωξης απλά δεν μπορεί να προχωρήσει ή προχωράει προς λάθος κατεύθυνση. Και ίσως, τελικά, δεν είναι τυχαίο, ότι ως χώρα και ως κοινωνία δεν έχουμε προκόψει, ακριβώς επειδή, μεταξύ άλλων, διατηρούμε και τέτοιες απόψεις.

Προ καιρού βρέθηκα σε μια παρέα, όπου κάποιο άγνωστό μου, μέχρι τότε, πρόσωπο υποστήριζε την άποψη, ότι υπάρχει ένα σχέδιο αφανισμού της Ελλάδος, στο οποίο πρόθυμοι σύμμαχοι είναι ο νυν πρωθυπουργός, ο οποίος είναι εβραϊκής καταγωγής - το επανέλαβε 5-6 φορές, τουλάχιστον - και όλοι οι πολιτικοί, που συμμετείχαν στην πολιτική ζωή της χώρας μας από το 1974 και μετά. Το σχέδιο αυτό περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, κατάληψη του Αιγαίου από τους Τούρκους και παραχώρηση της Μακεδονίας στα Σκόπια. Είπα και εγώ ο αφελής να το ρωτήσω, που πληροφορήθηκε αυτό το σχέδιο και από που προκύπτει, ότι είναι αληθινό, και ως απάντηση έλαβα ένα κατεβατό από θεωρίες περί προαιωνίων εχθρών του έθνους μας, τις οποίες ακόμα και ένας ανόητος μπορεί να "ανευρεί" (έτσι το τόνισε, έτσι σας το μεταφέρω) οπουδήποτε, αρκεί να μην του έχουν κουρκουτιάνει το μυαλό οι νεοταξίτες και οι πουλημένοι πολιτικοί μας κ.λπ. κ.λπ.

Υποθέτω, ότι οι περισσότεροι από σας έχετε ακούσει τα ίδια λόγια και τις ίδιες θεωρίες με ελάχιστες παραλλαγές από πολλούς συμπατριώτες μας, οι οποίοι πασχίζουν να αποδώσουν την κακοδαιμονία αυτού του τόπου σε διαφόρους εχθρούς, ανύπαρκτους ως επί το πλείστον. Και, όσοι από εσάς έχετε ανοίξει 5 βιβλία περισσότερα από τους περισσοτέρους κατοίκους της χώρας μας, θα έχετε προσπαθήσει να αντικρούσετε τέτοιες θεωρίες, λέγοντας, ότι ο νυν πρωθυπουργός δεν έχει εβραϊκή καταγωγή , ότι για την οικονομική κατάντια της χώρας μας φταίμε εμείς και κανένας άλλος, ότι η Συνθήκη της Λωζάννης προβλέπει για το Αιγαίο αρκετά διαφορετικά πράγματα απ' όσα εμείς πιστεύουμε και πέσατε σε συμπαγή τοίχο, καθότι οι κήρυκες των απόψεων αυτών είναι όχι μόνο αποφασισμένοι και ημιμαθείς αλλά και ξεροκέφαλοι.

Στους τρεις προηγούμενους μήνες, οι θεωρίες συνωμοσίας πήραν τερατώδεις διαστάσεις. Στις συνελεύσεις των αγανακτισμένων ακούστηκαν οι πιο απίστευτες τερατολογίες - ακούστηκαν χωρίς αμφιβολία και σοβαρές απόψεις - ακόμα και από πρόσωπα, που γνωρίζουν ιστορία και μπορούσαν να είναι πιο προσεκτικοί, και, όμως, στον ενθουσιασμό, ότι τάχαμου αλλάζει η Ελλάδα, αυτές οι τερατολογίες όχι μόνο δεν καταρρίφθηκαν αλλά ακούστηκαν και ακούγονται από πάρα πολλά πρόσωπα, διαχύθηκαν στα πάσης φύσεως μέσα και κατέληξαν να πλασάρονται ως ατράνταχτες αλήθειες και αδιάσειστα ντοκουμέντα.

Δεν είναι η πρώτη φορά, που τέτοιες θεωρίες κάνουν την εμφάνισή τους στη χώρα μας. Το πρόβλημα έγκειται στην αδιαφορία των πολλών απέναντι στην εξάπλωση των θεωριών αυτών. Με άλλα λόγια, εξ όσων επαναστατών έχουν εμφανιστεί στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια, σχεδόν κανένας δεν έχει επισημάνει τους κινδύνους, που εγκυμονούν αυτές οι θεωρίες, οι οποίες, αν διαβάζονταν ως ένα μυθιστόρημα επιστημονικής ου μην και αρρωστημένης φαντασίας, δεν θα υπήρχε πρόβλημα αλλά, δυστυχώς, κυκλοφορούν ως πραγματικές ιστορίες, ώστε οι διακινητές και ενίοτε εμπνευστές τους να δύνανται να προτρέπουν, με τη χρήση τους, τους πολλούς σε βίαιες πράξεις. Κάποιες φορές, μάλιστα, αρκετοί εξ αυτών των επαναστατών επιλέγουν κάποιους από αυτούς τους μύθους, για να εμπλουτίσουν τις αγορεύσεις ή τα γραπτά τους, αποκρύπτοντας, φυσικά, ότι πρόκειται περί μύθων. Όσοι δε επιμένουν να επισημαίνουν το αβάσιμο των θεωριών αυτών, αντιμετωπίζονται εχθρικά και, στην καλύτερη περίπτωση, με αδιαφορία.

Κάποτε είχα ακούσει, ότι η πραγματική επανάσταση ξεκινάει από το νου. Ένα μυαλό απαλλαγμένο από θεωρίες συνωμοσίας μπορεί να κοιτάξει κατάματα το μέλλον και να λάβει κρίσιμες και ωφέλιμες συνάμα αποφάσεις για την πορεία, που πρέπει να ακολουθήσει. Αντιθέτως, ένα μυαλό γεμάτο παρανοϊκές ιστορίες και σύνδρομα καταδίωξης απλά δεν μπορεί να προχωρήσει ή προχωράει προς λάθος κατεύθυνση.