Δημοφιλείς αναρτήσεις

Δευτέρα 18 Μαρτίου 2013

Μια απαράδεκτη χειρονομία και πολλές δικαιολογίες

Το βίντεο με το ναζιστικό χαιρετισμό του ποδοσφαιριστή, κ. Κατίδη, έχει ήδη κάνει το γύρο του Διαδικτύου. Για κακή μας τύχη, έπαιξε και στο εξωτερικό και διανθίστηκε με εξαιρετικά δυσμενή σχόλια. Αλλοίμονο, υπάρχουν, ευτυχώς, πολλές χώρες, στις οποίες αυτού του είδους η χειρονομία δεν είναι κάτι ασήμαντο ούτε μπορεί κανείς να επικαλεστεί, ότι δεν γνωρίζει τη σημασία τους.
Στη χώρα μας, όμως, περίσσεψαν οι δικαιολογίες για την ενέργεια του ανεγκέφαλου (ναι, όπως το διαβάσατε) ποδοσφαιριστή και οι βολές για την εξοντωτική, όπως χαρακτηρίστηκε, ποινή, που του επεβλήθη. Ο ποδοσφαιριστής χαρακτηρίστηκε ως ένα παιδί αμόρφωτο και μειωμένης αντιλήψεως, που δεν μπορούσε να γνωρίζει το νόημα αυτού του χαιρετισμού και τώρα κακώς "του κόβουν τη μπάλα". Η ΕΠΟ στολίστηκε με διάφορα κοσμητικά επίθετα και στοχοποιήθηκε, επειδή δεν βάζει, λέει, χέρι στην περιβόητη ποδοσφαιρική παράγκα. Η κοινωνία μας βαφτίστηκε υποκριτική και χωρίστηκε στα δύο, με τους επικριτές και τους υποστηρικτές του κ. Κατίδη να παραθέτουν τα επιχειρήματά τους, όχι πάντα με ψύχραιμο τρόπο. Κάποιοι έγραψαν κιόλας, ότι ανάλογη τιμωρία πρέπει να επιβάλλεται στους "ΚΚΕδες", επειδή και η δική τους ιδεολογία είναι αιματοβαμμένη (!!!).
Αξίζει, όμως, να δούμε το όλο ιστορικό της υπόθεσης. Λοιπόν, στο Ολυμπιακό Στάδιο παίζουν ΑΕΚ και Βέροια για το πρωτάθλημα της Σουπερλίγκας. Ο ποδοσφαιριστής της ΑΕΚ, κ. Κατίδης, πετυχαίνει το νικητήριο γκολ για την ομάδα του, βγάζει τη φανέλλα του και σπεύδει να πανηγυρίσει προς την πλευρά των οπαδών της ομάδος του. Όταν φτάνει εκεί, υψώνει το χέρι του σε ναζιστικό χαιρετισμό. Θλιβερή λεπτομέρεια : μέλη του προπονητικού τιμ της ομάδος του αλλά και συμπαίκτες του σπεύδουν να τον αγκαλιάσουν αλλά ούτε ένας από αυτούς δεν του κατεβάζει το χέρι.
Οι οργανωμένοι οπαδοί της ΑΕΚ ξεσηκώνονται, έστω με καθυστέρηση, και δηλώνουν, ότι ο συγκεκριμένος ποδοσφαιριστής δεν έχει καμμία θέση στην ομάδα τους. Η ΕΠΟ επιβάλλει ισόβιο αποκλεισμό του κ. Κατίδη από τις εθνικές ομάδες. Ο ίδιος ο ποδοσφαιριστής δηλώνει, ότι δεν γνώριζε τι σημαίνει αυτός ο χαιρετισμός.
Κατ' αρχάς, καθ' όλη τη διάρκεια της μαθητείας στα ελληνικά σχολεία, γίνονται ουκ ολίγες αναφορές στο ναζισμό και τα χαρακτηριστικά του γνωρίσματα, ένα εκ των οποίων είναι και ο περιβόητος χαιρετισμός. Ακόμα και ο πιο "σκράπας" μαθητής διδάσκεται, ότι ο ναζισμός σκόρπισε τον όλεθρο στην Ευρώπη και διεχώρισε τους ανθρώπους σε εκλεκτούς και κατώτερους και επεφύλαξε στους τελευταίους φρικτό τέλος, ως, επίσης, ότι οι ακόλουθοι αυτών των αντιλήψεων τιμούσαν τον αρχηγό τους χαιρετώντας τον κατά τον ίδιο ακριβώς τρόπο, που ο κ. Κατίδης χαιρέτησε χτες τους οπαδούς της ομάδος του.
Και αν όντως δεν ήξερε το νόημα αυτής της κίνησης; Συγγνώμη αλλά δεν μιλάμε ούτε για το Πυθαγόρειο Θεώρημα ούτε για τον κατά Αριστοτέλη ορισμό της τραγωδίας παρά για μια κίνηση απόλυτα ταυτισμένη με το χειρότερο αιματοκύλισμα, που γνώρισε ποτέ η ανθρωπότητα, πράγμα το οποίο διδασκόμαστε από μικρά παιδιά. Είναι φύσει αδύνατο ο κ. Κατίδης να αγνοούσε το συμβολισμό της επίμαχης ενέργειάς του. Οι δικαιολογίες, που ψέλλισε, θυμίζουν τους λοιπούς ομοϊδεάτες του, οι οποίοι, όταν καταλαμβάνονται να έχουν προβεί σε μια απαράδεκτη ενέργεια ή δήλωση, σπεύδουν να πουλήσουν τρέλλα.
Ας πούμε, όμως, ότι, όταν ο δάσκαλος έμπαινε στην τάξη, ο κ. Κατίδης ταξίδευε με το νου του στα σπουδαιότερα στάδια του κόσμου και ονειρευόταν τη μέρα, που θα γινόταν και αυτός ένας διάσημος και ακριβοπληρωμένος γητευτής της μπάλας, με αποτέλεσμα οι διδαχές να μπαίνουν από το ένα αυτί και να βγαίνουν από το άλλο. Είναι δυνατό, όταν μεγάλωσε, πλέον, να μην πήρε χαμπάρι, τι συμβολίζει αυτός ο χαιρετισμός και τι πρεσβεύει η Χ.Α.; Κάθε άλλο! Στις πρώτες του δηλώσεις φάνηκε να γνωρίζει πολύ καλά, ότι ο συγκεκριμένος χαιρετισμός παραπέμπει στο εν λόγω κόμμα. Κάθε νοήμων άνθρωπος γνωρίζει, τι πρεσβεύει το συγκεκριμένο κόμμα. Επίσης, κάθε ποδοσφαιρόφιλος γνωρίζει τις αρνητικές αντιδράσεις, που προκάλεσε στην Ιταλία ο ίδιος χαιρετισμός από τον κ. Ντι Κάνιο. Και ο κ. Κατίδης θυμίζει εκείνους του ποδοσφαιριστές, που μοιάζουν να έχουν γεννηθεί για να σκέφτονται μόνο ό,τι έχει να κάνει με το ποδόσφαιρο. Αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό αλλά αποκλείεται να μην πήρε χαμπάρι, πόσο αρνητικά είχε σχολιαστεί η ενέργεια του παραπάνω Ιταλού συναδέλφου του.
Όσο για την ποινή της ΕΠΟ, προσωπικά τη θεωρώ απόλυτα επιβεβλημένη. Δεν πρόκειται να συμμεριστώ την άποψη, ότι του έκοψαν τη μπάλα και τον κατέστρεψαν, καθόσον η ποινή αφορά μόνο το δικαίωμα συμμετοχής του στις εθνικές ομάδες και όχι το δικαίωμά του να αναζητήσει κάποιο σύλλογο για να βγάλει τα προς το ζην. Θεωρώ δε, ότι με τη συγκεκριμένη απόφαση κάθε άλλος επίδοξος νεοναζί ποδοσφαιριστής αλλά και αθλητής θα το ξανασκεφτεί πολύ σοβαρά να προβεί σε μια τόσο ανόητη ενέργεια ο δε κ. Κατίδης θα έχει όλο το χρόνο μπροστά του να σκεφτεί, πόσο ανόητα έδρασε, και να επανορθώσει, αν πραγματικά το επιθυμεί.
Βέβαια, ακούστηκε και η άποψη, ότι η ΕΠΟ θα έπρεπε να βάλει χέρι στο κύκλωμα, που λυμαίνεται το ελληνικό ποδόσφαιρο, και όχι να καταστρέψει το μέλλον ενός νεαρού ποδοσφαιριστή. Διότι, ως γνωστόν, όταν δεν μας αρέσει μια απόφαση, αντί να καθήσουμε να την αναλύσουμε, αλλάζουμε το θέμα της συζήτησης. Και για μια φορά η ΕΠΟ επέδειξε σωστά αντανακλαστικά και τιμώρησε ένα ποδοσφαιριστή, που εν γνώσει του προέβη σε μια απαράδεκτη ενέργεια. Οι κραυγές περί υποκρισίας μου θυμίζουν κάτι συμπολίτες μας, οι οποίοι, όταν υπενθυμίζονται οι διακρίσεις, που υφίστανται μετανάστες, ομοφυλόφιλοι, Ρομά και άλλοι συμπολίτες και συνάνθρωποί μας στην Ελλάδα, δηλώνουν, ότι υπάρχουν και πιο σημαντικά πράγματα, για να ασχοληθεί κανείς. Με άλλα λόγια, μέχρι να ξηλωθεί η περιβόητη "παράγκα", ο κάθε Κατίδης θα μπορεί να χαιρετά ναζιστικά ου μην και να τραγουδά ανενόχλητος το "Χορστ Βέσελ".
Μήπως, όμως, θα ήταν προτιμότερο, όπως υποστηρίχθηκε, να επιβληθεί μια ηπιότερη ποινή στον παίκτη ή να μείνει ατιμώρητος αλλά ειδικοί σύμβουλοι να αναλάβουν να τον κατατοπίσουν, τι εστί ναζισμός και πόσο ανόητος ήταν ο χαιρετισμός, στον οποίο προέβη; Δεν διαφωνώ, ότι η παροχή συμβουλών στο νεαρό παίκτη αλλά και μια σειρά από άλλες ενέργειες π.χ. συμμετοχή του στην υποστήριξη θυμάτων της Χ.Α. θα μπορούσε να βοηθήσει. Μια στιγμή, όμως! Εδώ και ένα χρόνο παρατηρούμε την ανησυχητική άνοδο των ποσοστών του πιο αντιδημοκρατικού κόμματος, που γνώρισε μεταπολεμικά η χώρα μας, ως, επίσης, την ατιμωρησία όσων μελών και ψηφοφόρων της συμμετέχουν σε ενέργειες κατά μεταναστών, καλλιτεχνών κ.λπ. Μια τέτοια ενέργεια, εκτός του ότι φαντάζει επιεικώς αδύνατη στην ανοργάνωτη και συγχυσμένη Ελλάδα του 2013, θα προκαλέσει το γέλωτα των πιστών του ναζισμού, οι οποίοι θα εκλάβουν τη συγκεκριμένη ενέργεια ως ένδειξη αδυναμίας. Σίγουρα θα ήταν προς όφελος του κ. Κατίδη, αν πραγματικά το θέλει και ο ίδιος, να δεχθεί κάποιας μορφής υποστήριξη. Αλλά, μέχρι τότε, η ποινή του πρέπει να παραμείνει ως έχει.
Δεν έλειψαν, βέβαια, και οι κορώνες περί υποκριτικής κοινωνίας, η οποία δεν καταδικάζει εξίσου τον κομμουνισμό ή όσους εξιστορούν, πόσο καλό έκανε ο Στάλιν στην ανθρωπότητα ή πόσο επίκαιρη είναι η σκέψη του Μάο. Όλα ίσωμα, ως είθισται, όταν τίθεται θέμα με τις συνέπειες από τη δράση της Χ.Α., και όλα στην ίδια ζυγαριά! Και βέβαια η θεωρία της εξίσωσης των άκρων για μια, ακόμα, φορά εμφανίζεται στο προσκήνιο. Μόνο που ο κομμουνισμός, μ' όλες τις αναμφίβολες τερατογενέσεις του, ουδέποτε διεχώρισε τους ανθρώπους σε ανώτερους και κατώτερους, ώστε να εξοντώσει στους δεύτερους, ούτε αγνόησε το φτωχό και τον εργαζόμενο, ενώ συνετέλεσε, τουλάχιστον στο ξεκίνημά του, στην άνθηση των γραμμάτων και των τεχνών. Επίσης, το ΚΚΕ αλλά και ολόκληρη η Αριστερά σεβάστηκαν, παρά τις κατά καιρούς δηλώσεις ορισμένων στελεχών τους, το Σύνταγμα και το απέδειξαν δια της συμμετοχής τους στις οικουμενικές κυβερνήσεις της περιόδου 1989-1990. Συν τοις άλλοις, όσο και αν σπάω το κεφάλι μου, δεν μπορώ να θυμηθώ τα τελευταία χρόνια κάποιο πανώ οπαδών υπέρ του ΚΚΕ, στο οποίο να υμνείται π.χ. ο Στάλιν, ούτε κάποιο ποδοσφαιριστή να εύχεται στους αντιπάλους του να έχουν το τέλος των θυμάτων της εποχής της Πολιτιστικής Επανάστασης στην Κίνα.
Για άλλους ο κ. Κατίδης δεν είναι παρά ένα χαζόπαιδο, που έκανε μια κουταμάρα και οι κουταμάρες δεν πρέπει να τιμωρούνται. Πιστεύω, ότι κάποια στιγμή θα πρέπει να πάψουμε να αντιμετωπίζουμε τον κάθε Κατίδη αυτής της χώρας σαν ένα άτομο με χαμηλό δείκτη νοημοσύνης και να δικαιολογούμε τις πράξεις ή παραλείψεις τους. Ο κ. Κατίδης είναι ενήλικος και ως τέτοιος πρέπει να αντιμετωπιστεί. Άλλωστε, από τις πρώτες δηλώσεις του φάνηκε πολύ καλά, ότι είχε απόλυτη επίγνωση των πράξεών του.
Τέλος, για κάποιους άλλους, η τιμωρία του κ. Κατίδη συνιστά ευθεία παραβίαση της αρχής, ότι το φρόνημα δεν τιμωρείται. Ουδέν αναληθέστερον! Ο κ. Κατίδης δεν τιμωρήθηκε, επειδή εξέφρασε ναζιστικές αντιλήψεις π.χ. στην παρέα του αλλά επειδή χαιρέτησε ναζιστικά σε ποδοσφαιρικό αγώνα. Τόσο απλά!
Ειλικρινά, δεν γνωρίζω, ποιο θα είναι το μέλλον του νεαρού αυτού ποδοσφαιριστή. Περισσότερο με ανησυχεί η τάση ενός σημαντικού κομματιού της κοινωνίας μας να υποβαθμίσει την ενέργεια αυτή προβάλλοντας ένα σωρό απίστευτες δικαιολογίες και λιγότερο η τύχη ενός αθλητή, ο οποίος χαλαρά μπορεί να συνεχίσει να παίζει ποδόσφαιρο σε κάποιο άλλο σύλλογο, ακόμα και σε κάποια άλλη χώρα, και έχει τη δυνατότητα να μεταμεληθεί για ό,τι έπραξε. Διότι, αν θέλουμε κάποια στιγμή να κοιτάξουμε στα σοβαρά τα αίτια της ανόδου της Χ.Α., τότε θα διαπιστώσουμε, ότι ανάμεσα στις κυριότερες αιτίες είναι η αδιαφορία μας για τις αντιλήψεις και τις πράξεις των Κατίδηδων αυτής της χώρας αλλά και οι δικαιολογίες μας υπέρ αυτών, όταν οι αντιλήψεις και οι πράξεις τους γίνονταν αντιληπτές.

Πέμπτη 7 Μαρτίου 2013

Κρίνοντας τον Τσάβεζ

Ο Ούγκο Τσάβεζ έγινε γνωστός στον κόσμο το 1992, όταν αποπειράθηκε δις να ανατρέψει την τότε κυβέρνηση της Βενεζουέλας. Αμφότερες οι προσπάθειές του ήταν αποτυχημένες, ο ίδιος συνελήφθη, καταδικάστηκε σε φυλάκιση αλλά πολύ σύντομα ήταν πάλι έξω με αμνηστία, που χορήγησε ο τότε πρόεδρος της Βενεζουέλας. Το 1998, κέρδισε τις εκλογές και, έκτοτε, άρχισε η εποχή της πολιτικής παντοδυναμίας του στη χώρα αυτή αλλά και της δημοφιλίας του σε αρκετές άλλες χώρες.
Στη χώρα μας, πολύς κόσμος τον αντιμετώπισε είτε ως τύραννο είτε ως τον απόλυτο λυτρωτή και αληθινό αριστερό πρόεδρο. Αναμφισβήτητα εξελέγη δημοκρατικά και με εκλογές διετήρησε το αξίωμά του για 14 ολόκληρα χρόνια. Προφανώς, επίσης, δεν είχε τις ικανότητες π.χ. του Αλιέντε αλλά κατάφερε να διατηρήσει το αξίωμά του για αρκετό καιρό παρά τις απόπειρες ανατροπής του και σαφώς πολιτεύτηκε σε πολύ πιο ευνοϊκές εποχές από τον Χιλιανό πρόεδρο. Φυσικά, κρίνεται και για τις σχέσεις του με πρόσωπα ύποπτων πολιτικών φρονημάτων, όπως τους κ.κ. Φιδέλ Κάστρο και Μπασάρ αλ-Άσαντ. Αλλά μήπως είναι ο πρώτος εκλεγμένος πρόεδρος της υφηλίου, που επέλεξε να συνεταιριστεί πολιτικά με αλλεργικά στη δημοκρατία και τις ατομικές και πολιτικές ελευθερίες πρόσωπα; Εκτός αν ξεχάσαμε κάποιο λαοφιλή Έλληνα ηγέτη, που συναγελαζόταν με τον Καντάφι και το Γιαρουζέλσκι ή κάποιους Ευρωπαίους και Αμερικανούς πολιτικούς, που έκαναν μπίζνες με τους δικούς μας χουντικούς.
Αρκούν αυτά, για να ξεχαστούν ορισμένες ενέργειές του, όπως οι συχνές αλλαγές στο Σύνταγμα, ώστε είτε να δύναται να θέτει περισσότερες υποψηφιότητα για την προεδρία της χώρας του είτε να παρατείνει τη θητεία του, ή οι παρεμβάσεις του στα Μ.Μ.Ε. και τη Δικαιοσύνη (περίπτωση Αφιούνι) της χώρας του; Δε νομίζω, ότι τέτοιες ενέργειες μπορούν να γίνουν εύκολα αποδεκτές από ένα πολίτη μιας μέσης ευρωπαϊκής χώρας με παράδοση στον κοινοβουλευτισμό.
Ωστόσο, θα ήταν λάθος να αποπειραθεί κανείς να συγκρίνει τον Τσάβεζ με τους Ευρωπαίους πολιτικούς της εποχής μας. Οι πολιτικές συνθήκες στη Βενεζουέλα, όπως και στο μεγαλύτερο μέρος της Λατινικής Αμερικής, είναι τόσο ρευστές και πρωτόγονες σε σχέση με τα ισχύοντα στην Ευρώπη, που μια τέτοια σύγκριση είναι καταδικασμένη σε παράλογα συμπεράσματα και, εντεύθεν, σε αποτυχία. Η πολιτική κατάσταση της Βενεζουέλας θυμίζει λίγο αυτή της μεσοπολεμικής Ελλάδος, όταν ακόμα και ο ίδιος ο Ελευθέριος Βενιζέλος ευθέως ή μέσω δικών του προσώπων π.χ. του Κονδύλη, είχε ενδώσει στον πειρασμό του πραξικοπήματος ως θεμιτού τρόπου κατάληψης της εξουσίας. Δεν είναι στις προθέσεις μου να εξωραΐσω το συγκεκριμένο μέσο ούτε να αγιοποιήσω όποιο πολιτικό το μετέρχεται. Προσπαθώ μόνο να κρίνω κάποια πράγματα με βάση τις συνθήκες, που επικρατούν σε συγκεκριμένο τόπο και χρόνο. Και η Βενεζουέλα δεν μπορεί να θεωρηθεί ευρωπαϊκή χώρα και, ειδικότερα, να ταυτιστεί με τις σύγχρονες κοινοβουλευτικές δημοκρατίες της Δύσης ούτε κατά διάνοια.
Σημαντικό κριτήριο στην εκτίμηση του φαινομένου Τσάβεζ είναι η αυθόρμητη οδύνη χιλιάδων Βενεζουελανών στο άκουσμα του θανάτου του. Σε μια ήπειρο με ταραγμένη πολιτική ζωή και αρκετές έξωθεν επεμβάσεις η δημοφιλία ενός πολιτικού ήταν πάντα μια σχετική έννοια.  Στην περίπτωση του Τσάβες, όμως, η εικόνα των πενθούντων συμπολιτών του απείχε από τις στημένες εκδηλώσεις θλίψης των υπηκόων των ολοκληρωτικών καθεστώτων. Πέρα από οικονομικές αναλύσεις και ερμηνείες, ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού της Βενεζουέλας είχε για πρώτη φορά στη ζωή του ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και παροχές, έστω μη συγκρίσιμες με αυτές των ανεπτυγμένων κρατών, ενώ έβλεπε το κράτος να ελέγχει και εκμεταλλεύεται μεγάλο μέρος των πλουτοπαραγωγικών πηγών της χώρας. Επίσης, επί ημερών Τσάβεζ η φτώχεια και η ανεργία μειώθηκαν σημαντικά. Κάθε άλλο παρά ασήμαντα επιτεύγματα για μια χώρα, που δεν φημιζόταν για την οικονομική ευρωστία και την πολιτική σταθερότητά της, και μια ήπειρο, όπου ο πλουτισμός των κρατούντων με κάθε μέσο ήταν συνηθισμένη πρακτική!
Τί απομένει, για να ολοκληρωθεί η όποια εκτίμηση για τον εκλιπόντα ηγέτη της Βενεζουέλας; Μα, φυσικά, η επόμενη μέρα, όταν θα φανεί στην πράξη η ορθότητα της πολιτικής του και η εν γένει πολιτική επιρροή του. Μέχρι τότε, θα μείνει στην ιστορία ως ένας από τους ελάχιστους ηγέτες, που κατάφερε να ενώσει τους συναδέλφους του των χωρών της Λατινικής Αμερικής ενάντια στις έξωθεν πολιτικές επεμβάσεις και να τύχει τόσης ειλικρινούς υποστήριξης από το μεγαλύτερο μέρος του λαού του. Σίγουρα απείχε από το πρότυπο του Λατινοαμερικανού δικτάτορα. Και θα ήταν μεγάλο λάθος να κριθεί ως τέτοιος πολλώ δε μάλλον με δυτικοευρωπαϊκά πολιτικά πρότυπα.