Δημοφιλείς αναρτήσεις

Παρασκευή 28 Μαρτίου 2008

Περί μέσων απεργίας

Διάβασα πρόσφατα μια επιστολή του κ. Θανάση Παπαγεωργίου, γνωστού ηθοποιού και σκηνοθέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στη νεφημερίδα "ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ", με την οποία πρότεινε μια εναλλακτική μορφή αντίδρασης προς τις σχεδιαζόμενες αλλαγές της κυβέρνησης στα ασφαλιστικά ταμεία. Συγκεκριμένα, ο ανωτέρω πρότεινε να απόσχουμε για μεγάλο χρονικό διάστημα από τα τυχηρά παίγνια, ώστε η κυβέρνηση να απωλέσει σημαντικά κέρδη από την αποχή αυτή. Και είναι γνωστό τοις πάσι ότι ως λαός έχουμε μια έφεση στα τυχηρά παίγνια. Επρόκειτο για μια πρόταση, η οποία έρχεται ως εναλλακτικός τρόπος αντίδρασης σε σχέση με τους επικρατούντες εδώ και καιρό τρόπους, όπως αποκλεισμοί δρόμων, πορείες και άλλα. Νομίζω, όμως, ότι με τον τρόπο αυτό ο κ. Παπαγεωργίου ήθελε να εκφράσει την αντίθεσή του με την πρακτική συγκεκριμένων επαγγελματικών κλάδων, όλως τυχαίως του δημοσίου τομέα, οι οποίοι, προκειμένου να εκφράσουν την αντίρρησή τους προς ένα νόμο, δεν διστάζουν να ενεργούν κατά τρόπο, που να πλήττουν όχι μόνο τα συμφέροντα του κράτους, που υπό προϋποθέσεις δεν είναι αθέμιτο, αλλά, επίσης και συχνά κυρίως, τα συμφέροντα των λοιπών επαγγελματικών ομάδων, οι οποίες συχνά δεν συμμερίζονται τις αντιδράσεις αυτών των κλάδων και, βέβαια, δεν συμφωνούν με αυτούς τους τρόπους διαμαρτυρίας. Η απάντηση στην επιστολή του κ. Παπαγεωργίου ήλθε μερικές ημέρες αργότερα, στην ίδια πάντα εφημερίδα. Ο γράφων έφερε αντιρρήσεις στα λεγόμενα του κ. Παπαγεωργίου, πράγμα σεβαστό σε μια χώρα, που θέλει να λέγεται δημοκρατική, αλλά κάποια αποστροφή του λόγου του μου προξένησε ένα δυσάρεστο συναίσθημα. Συγκεκριμένα, συνέκρινε τη γνωστή φράση, που ακούσαμε στο παρελθόν από το γνωστό, επίσης, ηθοποιό, Δημήτρη Χορν, ότι "ηθοποιός σημαίνει φως" με το σκοτάδι, που μαστίζει τους καιρούς μας και προέκρινε τους παραδοσιακούς τρόπους αντίστασης, ήτοι τις πορείες. Ομολογουμένως δεν πρότεινε περισσότερο βίαιους τρόπους αντίστασης αλλά πιστεύω ότι πολλοί άλλοι επίδοξοι απαντητές της επιστολής του κ. Παπαγεωργίου δεν θα δίσταζαν να τους προτείνουν. Εκείνο, που με θλίβει, είναι ότι οι περισσότεροι συνέλληνες εξακολουθούν να συμμερίζονται την άποψη περί υιοθετήσεως δραστικών μέτρων, ώστε να εκφράσουν έτσι την αντίρρησή τους προς ορισμένες επιλογές των εκάστοτε κυβερνώντων. Πρώτη θέση σε αυτές τις επιλογές έχει ,βέβαια, η πορεία και ο αποκλεισμός των δρόμων σε δεύτερη φάση. Ενίοτε υιοθετούνται και βιαιότεροι τρόποι αντίστασης, όπως το κατέβασμα των διακοπτών, που αποφάσισαν πρόσφατα οι κύριοι, που ηγούνται της ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ (ή, πάντως, δεν έκαναν τίποτε για να το αποτρέψουν), η κατάληψη και καταστροφή των κτιρίων των ΑΕΙ (ποιος μπορεί να ξεχάσει τα σπασμένα γραφεία καθηγητών, τα λεηλατημένα εργαστήρια και, κυρίως, την απόρριψη του αιτήματος από την πλευρά των φοιτητικών οργανώσεων αλλά και από μερίδα καθηγητών να εισέλθει η αστυνομία στους χώρους, όπου έλαβαν χώρα τα ανωτέρω περιστατικά, ώστε να μην παραβιαστεί το άσυλο), ο εμπρησμός δημοσίων κτιρίων και αυτοκινήτων(και, ενίοτε, και ιδωτικών) αλλά και άλλοι τρόποι, οι οποίοι αυτή τη στιγμή μου διαφεύγουν. Κοινός παρονομαστής αυτών των τρόπων αντίδρασης είναι η επιθυμία των αντιδρώντων να γίνουν γνωστές οι ενέργειές τους αυτές, διότι "μόνο έτσι καταλαβαίνουν" (οι κρατούντες, προφανώς).
Δεν μπορώ, όμως, να καταλάβω για ποιο λόγο θα πρέπει ο υπόλοιπος κόσμος να υφίσταται την ταλαιπωρία, που προκαλούν στους δρόμους και την καθημερινή ζωή εν γένει οι όποιοι απεργοί. Γιατί, άραγε, ο επαγγελματίας να βλέπει το εμπόρευμά του, το οποίο πρέπει να συντηρηθεί σε ψυγείο, να καταστρέφεται από τις διακοπές ρεύματος; Ποιός θα τον αποζημιώσει; Γιατί ο φοιτητής, που επιθυμεί να τελειώσει τις σπουδές του, ώστε να φύγει για το στρατό ή για συνέχιση των σπουδών του στην αλλοδαπή, να πρέπει να υπομείνει καταλήψεις με συγκεχυμένα συχνά αιτήματα, οι αποφάσεις για τις οποίες λαμβάνονται με τρόπο βίαιο και κάθε άλλο παρά δημοκρατικό; Γιατί ο οδηγός ταξί να πρέπει να παραμείνει ακινητοποιημένος στους κεντρικούς δρόμους της Αθήνας, ώστε να ικανοποιηθεί το αίτημα των όποιων απεργών να κλείσουν το δρόμο, που επέλεξαν, γιατί θέλουν έτσι να αντιδράσουν στην όποια κυβερνητική πολιτική; Γιατί ο γράφων να υποστώ το μαρτύριο, όπως και άλλοι συνομήλικοί μου κατά τη μεγάλη απεργία της ΔΕΗ στις αρχές της περασμένης δεκαετίας (εκείνος ο κ. Μπάκουλης, τότε επικεφαλής της ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ, μου είχε γίνει τρομερά αντιπαθής) να διαβάζω κάτω από το φως των κεριών, επειδή είχε κοπεί το ρεύμα; Και όλα αυτά τα παραδείγματα είναι ενδεικτικά. Ο καθένας σας μπορεί να προσθέσει πολλά περισσότερα.
Εκείνο, που θέλω να ξεκαθαρίσω, είναι ότι δεν είμαι αντίθετος στο δικαίωμα στην απεργία. Είμαι ,όμως, αντίθετος στην εκδήλωση της απεργίας με τρόπο, που να επηρεάζει αρνητικά το δικαίωμα του άλλου, που ανήκει σε άλλο επαγγελματικό κλάδο, να εργαστεί. Δεν μπορούν, άραγε, να βρεθούν εναλλακτικές λύσεις;
Άκουγα τις προάλλες κάποιο ραδιοφωνικό σταθμό στην Αθήνα, όπου ο δημοσιογράφος (δεν θυμάμαι το όνομά του) επέκρινε τους εργαζομένους στη ΔΕΗ για την επιλογή τους να κατεβάζουν τους γενικούς, ώστε να μένει η χώρα, έστω κατά μικρά διαστήματα, χωρίς ηλεκτιρκό ρεύμα. Απόρησε, γιατί οι απεργοί δεν επέλεξαν άλλο τρόπο διαμαρτυρίας και πρότεινε, συγκεκριμένα, οι απεργοί να καταλάβουν τα ταμεία της ΔΕΗ, όπου εκδίδονται οι λογαριασμοί κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος. Τότε και ζημία δεν θα έκαναν στον πολύ κόσμο και η συγκεκριμένη μορφή αντίδρασης θα κέρδιζε πολλούς υποστηρικτές.
Δυστυχώς, όμως, στη χώρα μας υιοθετούμε ασμένως τις πιο ακραίες λύσεις. Ίσως έχει να κάνει με την προβολή, της οποίας τυγχάνουν αυτές οι ακραίες αντιδράσεις από τα Μ.Μ.Ε. Δεν είναι τυχαίος ο διαγκωνισμός πολλών απεργών μπροστά στις τηλεοπτικές κάμερες, όταν τις δουν, αλλά και η σπουδή τους να κάνουν δηλώσεις. Και απορεί κανείς αν το ζητούμενο είναι να μας πάρουν τα κανάλια ή να δράσουμε αποτελεσματικά και κατά τρόπο, που να μην πλήττει πρόσωπα και κλάδους, που, σε τελική ανάλυση, δεν φταίνε τίποτα να υφίστανται τις παρενέργειες μιας απεργίας.
Σε αυτές τις περιπτώσεις, όμως, λείπει και η απαιτούμενη νηφαλιότητα, ώστε να γίνει μια συζήτηση για πιθανούς άλλους τρόπους δράσης από την πλευρά των απεργών. Όταν, τυχόν, τίθεται η υιοθέτηση μιας εναλλακτικής μορφής απεργίας, τότε κατακλύζονται τα κανάλια από δηλώσεις τύπου "μας περιορίζουν το δικαίωμα στην απεργία" και άλλα συναφή. Και κανείς από τους συμμετέχοντες στην απεργία δεν έχει, συχνά, τον καθαρό νου να δει ότι μια απεργία μπορεί να είναι αποτελεσματική και χωρίς να εκφράζεται με ακραίο τρόπο.
Η άποψη του αντιλέγοντος στην επιστολή του κ. Παπαγεωργίου είναι ότι στην Ιστορία μόνο με μεγάλους αγώνες κατακτήθηκαν κοινωνικά και ατομικά δικαιώματα. Συμφωνώ απόλυτα, μόνο που τότε τα ήθη και έθιμα ήταν σαφώς λιγότερο ήμερα από σήμερα, με αποτέλεσμα τέτοιοι τρόποι αντίδρασης να φαντάζουν συνηθισμένοι και πάντως όχι ακραίοι, χώρια που δεν υπήρχαν τότε άλλοι τρόποι για να καταστήσει κανείς γνωστή την αντίδρασή του σε κάτι και, κυρίως, τα τότε Μ.Μ.Ε. ήταν σαφώς πιο εχθρικά προς αυτές τις κινητοποιήσεις. Σήμερα, όμως, που υπάρχουν πολλαπλά μέσα αντίδρασης (ποιος μπορεί να ξεχάσει τη μεγαλειώδη συγκέντρωση μπροστά από τη Βουλή την επομένη της θέσης υπό έλεγχο της μεγάλης πυρκαγιάς, που αποτέφρωσε το μεγαλύτερο μέρος της Πάρνηθας, η οποία ξεκίνησε από διάφορα ιστολόγια), η επιμονή σε παλαιούς τρόπους εκδήλωσης του δικαιώματος του απεργείν φαντάζει εσφαλμένη.
Ίσως να είμαι υπερβολικά ατομιστής, ώστε να μη λογαριάζω τις ανάγκες κάποιων ανθρώπων, οι οποίοι θεωρούν ότι δεν έχουν άλλο μέσο αντίδρασης προς την όποια δυσμενή γι' αυτούς κυβερνητική αλλαγή. Όμως δεν μπορώ να αναγνωρίσω ότι το δικαίωμα κάποιου να απεργήσει πρέπει να γίνεται σε βάρος του δικαιώματός μου να συνεχίσω να εργάζομαι.

Δεν υπάρχουν σχόλια: