Θα υπέπεσε στην αντίληψή σας η περίπτωση της Πηγής Σερρών, του πρώτου χωριού στην Ελλάδα, το οποίο αποφάσισε να επιστρέψει στη δραχμή, ακολουθώντας, λέει, το παράδειγμα άλλων κοινοτήτων χωρών της Ε.Ε. Οι πιο υποψιασμένοι θα έψαξαν το θέμα στο Διαδίκτυο, όπου και θα διεπίστωσαν, ότι δεν υπάρχει κοινότητα ή πρώην κοινότητα με τέτοιο όνομα, οπότε, αφού δεν υπάρχει πρωταγωνιστής, δεν υπάρχει και υπόθεση. Οι περισσότεροι, όμως, όχι απλά κατάπιαν αμάσητο το παραμύθι αλλά ξιφούλκησαν υπέρ του γενναίου γαλατικού….. ε, με συγχωρείτε, ελληνικού χωριού, το οποίο αντιστέκεται σθεναρά στην αλλοτρίωση, που επιβάλλει η Ε.Ε. και πολλοί άλλοι (προσθέσατε τους κακούς της αρεσκείας σας), επιστρέφοντας στις φερόμενες ως παραδόσεις μας.
Το παραπάνω περιστατικό δεν είναι τίποτα περισσότερο από ένα, ακόμα, σύμπτωμα της παρελθοντολαγνείας, που κατακλύζει την κοινωνία μας. Σε μια χώρα, που αρέσκεται, ακόμα και σήμερα, να προβάλλει στα πλεονεκτήματά της την καταγωγή των κατοίκων της από ενδόξους προγόνους, η στροφή στο παρελθόν όχι μόνο αποτελεί τακτική για την αποφυγή της αντιμετώπισης του παρόντος και του μέλλοντος με ρεαλιστικούς όρους αλλά και μέσο για την προσέλκυση θαυμαστών-ψηφοφόρων των πάσης φύσεως πολιτικών και εν γένει δημοσίων προσώπων. Ποιος μπορεί, άραγε, να λησμονήσει τη δημοφιλία του τέως Αρχιεπισκόπου Αθηνών Χριστόδουλου, μότο του οποίου αποτελούσε το αμίμητο «όπισθεν ολοταχώς»; Και πόσοι δεν ασπάζονται τη λογική του κ. Γιανναρά, ο οποίος μέσα από τη στήλη του στην «Κ» ωρύεται για την αποκοπή από τις ρίζες μας, η οποία επήλθε με την κατάργηση του πολυτονικού, του οποίου την επαναφορά ζητεί, αντί να ζητήσει να αυξηθούν οι ώρες διδασκαλίας των νέων ελληνικών;
Με αυτά αλλά και με άλλα παραδείγματα παρουσιάζεται ως ελκυστική μια εποχή ή μια πρακτική, εις τρόπον ώστε να καταδικαστεί το σήμερα και να ζητηθεί επιτακτικά η επιστροφή στο χτες και τις πρακτικές του. Η παρελθοντολογία είναι ένας χρήσιμος τρόπος άρνησης τόσο της αντιμετώπισης της σκληρής πραγματικότητας όσο και της ανεύρεσης τρόπων για την έξοδο από την κρίση. Με την επίκληση του παρελθόντος ή των συνηθειών, που επικρατούσαν τότε, το χτες αποθεώνεται ως μια ιδανική κατάσταση και ανυψώνεται σε επιθυμητό, ενώ η κοινωνία καλείται να γυρίσει τις πλάτες της στο παρόν και να διδαχθεί από τη, δήθεν, παράδοσή μας και το υποτιθέμενο ένδοξο παρελθόν μας. Οι πιστοί της επιστροφής αυτής παρουσιάζουν ένα εξιδανικευμένο παρελθόν πασπαλισμένο με μπόλικη παραφιλολογία, το οποίο, δια της μεθόδου της διαδόσεώς του με κάθε μέσο, προσπαθούν να παρουσιάσουν ως μια τεκμηριωμένη και ακλόνητη αλήθεια. Στην παραπλάνηση αυτή βοηθάει το ζοφερό παρόν και το αβέβαιο μέλλον, αφού προβάλλεται το απατηλό δίλημμα, ότι είναι προτιμότερο το παρελθόν, όταν τα πράγματα δεν είχαν φτάσει στη σημερινή κατάσταση, άλλως ότι δεν βλάπτει να στρεφόμαστε σε παλαιότερες εποχές, όταν ο κόσμος ζούσε, υποτίθεται, καλύτερα. Ο χτυπημένος από την εν γένει κρίση άνθρωπος δύσκολα θα αντισταθεί στην προβολή ενός ελκυστικού παρελθόντος, ιδίως όταν έχει απελπιστεί και δεν έχει ούτε την κουλτούρα ούτε την υπομονή, ώστε να αντιληφθεί, τι κούφια λόγια του τάζουν οι χοντρέμποροι του λαϊκισμού.
Σε μια εποχή οικονομικής ευμάρειας, έστω επίπλαστης, τέτοιες φωνές θα περιθωριοποιούνταν πολύ εύκολα. Στην εποχή της γενικευμένης κρίσης κερδίζουν ολοένα και περισσότερο έδαφος. Αυτό, όμως, αντί να ανησυχεί τον πολύ κόσμο, αντιμετωπίζεται από αυτόν με αδιαφορία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου