Θα τολμούσε ο διευθυντής του BBC να επικαλεστεί τα χρηστά ήθη των
Βρεττανών, για να κόψει τη σκηνή με το φιλί μεταξύ δύο ανδρών στη σειρά «Ο
πύργος του Ντάουντον»; Φυσικά όχι, διότι την ίδια τύχη θα είχε και το κεφάλι
του μετά τη σωρεία επιστολών διαμαρτυρίας που θα κατέκλυζε το σταθμό αυτό. Το
ίδιο θα συνέβαινε και σε πολλές άλλες χώρες, οι οποίες δεν τρέμουν στην ιδέα
της εξαφάνισης των ηθών και εθίμων τους από μέσα, όπως η τηλεόραση.
Μόνο που οι ανωτέρω χώρες διαθέτουν δύο στοιχεία
μη υπαρκτά στην Ελλάδα, τουλάχιστον στον απαιτούμενο βαθμό. Πρώτον, διαθέτουν
θεσμούς, οι οποίοι εμπνέουν εμπιστοσύνη στις κοινωνίες αυτές, τουλάχιστον
περισσότερη απ’ ό,τι στη δική μας, και επιβάλλουν σε πρόσωπα σε θέσεις-κλειδιά διαφόρων
οργανισμών να συμμορφώνονται με το νόμο και να μην ενεργούν κατά τη δική τους
βούληση και επικαλούμενοι αόριστες έννοιες. Δεύτερον, ένα σημαντικό τμήμα των
εκεί κοινωνιών διαθέτει τη στοιχειώδη μόρφωση και παιδεία, ώστε να αξιώνει να
μην παρεμβαίνει κανένας αυτόκλητος προστάτης των χρηστών ηθών της.
Βέβαια, οι ξένες κοινωνίες δεν είναι τόσο ιδανικές όσο
φανταζόμαστε. Η γερμανική «ΜΠΙΛΝΤ» και η αγγλική «ΣΑΝ» ξεπερνούν σε νοσηρή
φαντασία συχνά και την χειρότερη ελληνική κιτρινοφυλλάδα και διαθέτουν
εκατομμύρια αναγνώστες στις χώρες τους, ενώ δεν λείπουν και στο εξωτερικό οι
θρησκόληπτοι και εν γένει φανατικοί όλων των αποχρώσεων. Ωστόσο, ακόμα και αν
βρεθεί κάποιος ευφάνταστος συντάκτης του κίτρινου τύπου ή κάποιος θρησκόληπτος ή
φανατικός στις χώρες αυτές και επικαλεστεί την προστασία των ηθών και εθίμων
της χώρας του, προκειμένου να απαιτήσει την απαγόρευση δημοσιοποίησης ενός
προϊόντος της ελευθερίας του λόγου, οι προσπάθειές του δεν θα καρποφορήσουν. Κανένας
πολίτης στις χώρες αυτές δεν θα τολμήσει να πάρει το νόμο στα χέρια του, για να
επιβάλει την προστασία των χρηστών ηθών της κοινωνίας, στην οποία ζει. Διότι η
τήρηση του νόμου θεωρείται στις χώρες αυτές προτιμότερη από την υστερική υπεράσπιση των κανόνων εκείνων, που έχουν
βαφτιστεί παράδοση, ώστε οι περισσότεροι να ασχολούνται με την τήρηση του
πρώτου και να αδιαφορούν για τη δεύτερη και σε κάθε περίπτωση οι υποστηρικτές
των ηθών και εθίμων των λαών αυτών να μην τυγχάνουν τόσης αποδοχής ή έστω
ανοχής, ώστε να διακόπτουν οποιαδήποτε προβολή, παράσταση ή έκθεση οποιουδήποτε
έργου.
Και τί γίνεται με τους τηλεθεατές, που θα σκανδαλιστούν
στη θέα του φιλιού μεταξύ δύο ανδρών, θα ρωτήσει κανείς. Με κάθε σεβασμό προς
τις αντοχές και ανοχές του καθενός, κανένας δεν υποχρεούται να παρακολουθήσει
ένα έργο αντίθετο προς τις αρχές του αλλά, επίσης, κανένας δεν δικαιούται να
επιβάλει στους τρίτους τις δικές του αρχές σε ό,τι αφορά τα προϊόντα της
διανόησης, που αυτοί θα απολαύσουν. Υπάρχει συγκεκριμένος οργανισμός, ο οποίος
είναι αποκλειστικά αρμόδιος για την επιβολή κυρώσεων σε περίπτωση προβολής
ταινιών ή σειρών, που αντικειμενικά μπορεί να θίξουν το κοινό αίσθημα, και
εναπόκειται στο ζημιωθέντα τηλεοπτικό σταθμό να προσφύγει στα αρμόδια
Δικαστήρια, προκειμένου να ζητήσει την άρση των όποιων κυρώσεων. Αν, μάλιστα,
ληφθεί υπόψη η ήδη υφισταμένη νομολογία των ελληνικών Δικαστηρίων, όπως η
απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας για πανομοιότυπη περίπτωση στην ελληνική
σειρά «Κλείσε τα μάτια σου», η οποία απόφαση έκρινε, ότι δεν συνέτρεχε
περίπτωση κλονισμού των χρηστών ηθών του κοινού από το φιλί μεταξύ ανδρών και,
εντεύθεν, επιβολής προστίμου σε βάρος του τηλεοπτικού σταθμού, τότε καθίσταται
σαφές, πόσο παράτυπα ενήργησε ο βαρυνόμενος με το κόψιμο της επίμαχης σκηνής
υπάλληλος.
Για κακή μας τύχη, όμως, ζούμε σε ένα κράτος, του οποίου οι κυβερνώντες αναδεικνύονται
με μόνα προσόντα τους τα τσιτάτα περί του έθνους μας και των εθίμων του, που,
δήθεν, κινδυνεύουν (από ποιους, άραγε;), και την ικανοποίηση των απαιτήσεων της
κομματικής τους πελατείας, ως, επίσης, σε μια κοινωνία αναδεικνύουσα βουλευτές με
τα παραπάνω κριτήρια αποκλειστικά. Έτσι, το κόψιμο μιας σκηνής, όπως αυτής του φιλιού
μεταξύ δύο ανδρών, δεν προκάλεσε παρά ελάχιστες αντιδράσεις. Διότι είναι ενέργεια
απόλυτα συμβατή με τον τρόπο σκέψης και λειτουργίας του κράτους και της κοινωνίας μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου