Βιβλία : " Η μοναξιά της ασφάλτου", του Δημήτρη Μαμαλούκα

Συχνά, η εγχώρια λογοτεχνία δανειζόταν πρότυπα από το εξωτερικό, προκειμένου να εμπλουτίσει τη θεματογραφία της και να κεντρίσει το ενδιαφέρον των αναγνωστών. Ακόμα και τα μεγαλύτερα ονόματα της λογοτεχνίας μας δε δίστασαν να παραλάβουν φόρμες από τους συναδέλφους τους του εξωτερικού και να τις εντάξουν στην εγχώρια παραγωγή και πραγματικότητα με λαμπρά συχνά αποτελέσματα. Φυσικά, δεν έλειψαν και οι αυτούσιες απομιμήσεις από αρκετούς λογοτέχνες μας αλλά εδώ το προσωπικό γούστο του κάθε αναγνώστη αποτελεί τον κριτή για τα προϊόντα αυτά.

Το πρόσφατο βιβλίο του γνωστού συγγραφέα Δημήτρη Μαμαλούκα "Η ΜΟΝΑΞΙΑ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΤΟΥ" (Εκδόσεις ΛΙΒΑΝΗΣ) αποτελεί ένα βιβλίο, η θεματολογία του οποιου μοιάζει επηρεασμένη από την αμερικανική λογοτεχνική παραγωγή. Τέσσερις πρωταγωνιστές ζουν σε μια αχανή μητρόπολη, την οποία σε τακτά χρονικά διαστήματα καλύπτει μια πυκνή ομίχλη. Ο Πετράρχης, ένας παρανοϊκός δολοφόνος, ζει στοιχειωμένος από την ανάμνηση της μητέρας του, της Λάουρας, και τις νύχτες, οδηγώντας πότε μια Μερσεντές 6,9 και πότε μια Φόρντ Μάστανγκ τρέχει στις μεγάλες οδικές αρτηρίες της μητρόπολης. Ο Τσίκης, ένας διεφθαρμένος αστυνομικός, τροφοδοτεί ακατάπαυστα ένα βόθρο παρανομίας και άνομων συναλλαγών, προσπαθώντας να επιπλεύσει και ο ίδιος σε αυτόν. Ο Αμίρ, ένας μετανάστης χωρίς χαρτιά, περιπλανιέται στην εθνική οδό αναζητώντας εκδίκηση για το νεκρό γιο του και προσπαθώντας, παράλληλα, να επιβιώσει. Και η Δέσποινα, μια κοπέλα λίγο παραπάνω από τα είκοσι, αναζητεί τρόπους να απαλλαγεί από το "χάθηκε", τον εφιάλτη, που την τυραννά. Οι ζωές τους μπλέκουν σε κάποιες στιγμές. Και η αδίστακτη μητρόπολη παρακολουθεί τις πορείες τους αλλά και την κατάληξή τους με αδιαφορία.

Το βιβλίο αυτό αποτελεί ένα σχόλιο πάνω στην ανθρώπινη μοναξιά σε μια μεγαλούπολη, που δε χρειάζεται ιδιαίτερη φαντασία να καταλάβουμε, ότι είναι η Αθήνα. Άνθρωποι, που ζουν μαζί με άλλους αλλά δε συνεννοούνται μαζί τους ούτε συνδέονται συναισθηματικά, τουλάχιστον στο απαιτούμενο βάθος, που θα καταπολεμούσε τη μοναξιά, περιφέρονται σε μια απρόσωπη και απάνθρωπη πόλη, προσπαθώντας να επιβιώσουν και να απαλλαγούν από τις εμμονές τους.

Ο κ. Μαμαλούκας κατέχει το αντικείμενο της συγγραφής και δείχνει να γνωρίζει πως να κεντρίσει το ενδιαφέρον του αναγνώστη. Οι καταβυθίσεις των ηρώων του στις περιπέτειες αλλά και τους δαίμονές τους, τα ξέφρενα ανθρωποκυνηγητά προς το τέλος του βιβλίου αλλά και το μυστήριο, που καλύπτει το χαρακτήρα και τις καταβολές των ηρώων του βιβλίου δίνονται με πειστικότητα και δύναμη και ωθούν τον αναγνώστη να απολαύσει το βιβλίο μέχρι το τέλος. Η σύγκλιση της πορείας των ηρώων είναι, επίσης, πειστικότατη. Και η εικόνα της ζοφερής μητρόπολης-χωνευτηριού προβάλλει απειλητικά στο νου μας και αποτελεί, ουσιαστικά, τον πέμπτο ήρωα του βιβλίου. Τέλος, θεωρώ, ότι το εν λόγω βιβλίο θα μπορούσε να γυριστεί και σε κόμικ με μεγάλη επιτυχία, αφού η πλοκή και το όλο στήσιμό του θυμίζουν λιγάκι κόμικς, τύπου SIN CITY (αλλά με άλλη υπόθεση, εξίσου συναρπαστική).

Διάβασα το βιβλίο αυτό, έπειτα από την παρουσίασή του στα εξαιρετικά ιστολόγια του vivliocafe και του librofilo, όπου επισημαίνονται τα πλεονεκτήματα αλλά και οι αδυναμίες του εν λόγω βιβλίου. Θεωρώ, ότι η προσπάθεια του κ. Μαμαλούκα να υιοθετήσει ένα ύφος, που παραπέμπει στην αμερικανική λογοτεχνία και δη αυτή την αστυνομική, δεν είναι αποτυχημένη αλλά μάλλον θα συμφωνήσω με την άποψη του vivliocafe, ότι η μητρόπολη-Αθήνα φαντάζει περισσότερο μέσα από τα μάτια ενός σκηνοθέτη μιας αμερικανικής ταινίας και λιγότερο μέσα από τα μάτια ενός Έλληνα(περισσότερο "ελληνοφανής", αν και επίσης επηρεασμένος από την αμερικανική αστυνομική λογοτεχνία, μου φαίνεται ο Σέργιος Γκάκας στις "ΣΤΑΧΤΕΣ" του, που διαδραματίζονται, επίσης, στην Αθήνα). Θα συμφωνήσω, επίσης, με την άποψη του librofilo, ότι το βιβλίο αυτό θα πρέπει να διαβαστεί σαν μια κινηματογραφική ταινία δράσης, αμερικανική κατά προτίμηση, γεμάτο εικόνες και σκηνές βίας.

Δύσκολα θα ξεκολλήσει κανείς από τις συναρπαστικές σελίδες του βιβλίου αυτού. Αλλά και δύσκολα θα ξεκολλήσει από το νου του αναγνώστη, ότι διαβάζει ένα βιβλίο, που περισσότερο παραπέμπει σε κινηματογραφική ταινία και λιγότερο σε βιβλίο. Έστω και έτσι, όμως, συνιστώ το εν λόγω βιβλίο για χαλαρή ανάγνωση χωρίς βαρύγδουπα νοήματα και δυσνόητους συμβολισμούς.