Δημοφιλείς αναρτήσεις

Κυριακή 10 Μαΐου 2009

Βιβλία : "Η τυραννία της μεταμέλειας", του Πασκάλ Μπρυκνέρ

Συχνά τίθεται το ερώτημα, τι φταίει και ορισμένες μουσουλμανικές ή αφρικανικές χώρες αντιμετωπίζουν με αντιπάθεια, που συχνά φτάνει στα όρια του μίσους, τη Δύση. Μια απάντηση, που συχνά δίδεται στο ερώτημα αυτό, είναι ο ρόλος της αποικιοκρατίας και του εν γένει επεκτατισμού, που χαρακτήριζε πολλές χώρες του ανεπτυγμένου κόσμου στο παρελθόν, τάση, την οποία οι πρώην αποικίες και παντός είδους προτεκτοράτα πλήρωσαν με εκατόμβες θυμάτων και αφαίμαξη των πλουτοπαραγωγικών τους πηγών.
Μέχρι που, όμως, πρέπει να φτάνει αυτό το αίσθημα ενοχής, που κατατρύχει σήμερα πολλούς Ευρωπαίους, κυρίως; Και με τι πνεύμα πρέπει αυτό το αισθημα να αντιμετωπιστεί; Στο ερώτημα αυτό απαντά ο γνωστός συγγραφέας και δοκιμιογράφος Πασκάλ Μπρυκνέρ με το βιβλίο του "Η ΤΥΡΑΝΝΙΑ ΤΗΣ ΜΕΤΑΜΕΛΕΙΑΣ" (Εκδόσεις "ΑΠΟΠΕΙΡΑ"). Και είναι ιδιαίτερα κριτικός ου μην και καυστικός απέναντι στη γενικευμένη τάση για μεταμέλεια της Ευρώπης απέναντι στα εγκλήματα, που αποδεδειγμένα διέπραξε εις βάρος των λιγότερο προηγμένων λαών και χωρών.
Για να μη γεννηθούν παρεξηγήσεις, ο συγγραφέας δεν αρνείται τα εγκλήματα των περισσοτέρων ευρωπαϊκών χωρών εις βάρος των λαών και χωρών του λεγόμενου Τρίτου Κόσμου. Απλά, είναι κάθετα αντίθετος στην κριτική, που πολλοί διανοούμενοι ασκούν σε βάρος της Ευρώπης, αρνούμενοι να αναγνωρίσουν, ότι σήμερα η Γηραιά Ήπειρος έχει ξεπεράσει τη βαρβαρότητα σε βάρος των πρώην αποικιών της. Ιδιαίτερα επικριτικός είναι απέναντι σε εκείνα τα κράτη και τις θρησκευτικές ομάδες, όπου ο φανατισμός σε βάρος των Ευρωπαίων θεωρεί, ότι έχει ξεπεράσει τα όρια. Στο στόχαστρό του βρίσκονται οι φανατικοί μουσουλμάνοι, οι οποίοι θεωρεί, ότι εχθρεύονται την Ευρώπη, όχι επειδή οι προγονοί μας τους τυράννησαν και τους εκμεταλλεύτηκαν στο όχι και τόσο μακρυνό παρελθόν αλλά επειδή δεν μπορούν να ανεχθούν την κριτική σκέψη και το εν γένει πνεύμα της Ευρώπης. Και φέρνει το παράδειγμα των ταραχών ανά τον κόσμο την εποχή, που δημοσιεύθηκαν σε εφημερίδα της Δανίας τα διαβόητα σκίτσα, που υποτίθεται, ότι σατίριζαν τον Μωάμεθ, εξαιτίας των οποίων η Δύση υποστήριξε χλιαρά και απρόθυμα την ελευθερία του λόγου, ένα κεκτημένο της Δύσης. Αντιτίθεται στις ακρότητες ορισμένων διανοουμένων της Δύσης, οι οποίοι εμμένουν να στέκονται σε όσα αρνητικά παρήγαγε ο πολιτισμένος κόσμος, αρνούμενοι να δουν, ότι η Ευρώπη είναι, μαζί με την Ιαπωνία, τις Η.Π.Α.και 2-3 ακόμα χώρες, οι μόνες περιοχές του πλανήτη, που μπόρεσαν να ξεπεράσουν τη βαρβαρότητά τους και να εκπολιτιστούν περαιτέρω. Και καταλήγει, ότι η πολεμική μεγάλου μέρους της δυτικής διανόησης σε βάρος της Ευρώπης και εν γένει του πολιτισμένου κόσμου οδηγεί σε ένα άνευ προηγουμένου μαζοχισμό, όπου κυριαρχεί η καλλιέργεια των τύψεων, χωρίς, όμως, να οδηγεί σε μια κάθαρση, παρά παραμένει ως ένα μέσο βασανισμού της συνείδησης, ώστε να μας θυμίζει στον αιώνα τον άπαντα τα εγκλήματά μας σε βάρος αδυνάτων λαών και χωρών, οι οποίες, όμως, όχι μόνο δεν έχουν προοδεύσει μετά από 40, περίπου, χρόνια ανεξαρτησίας αλλά παραμένουν φορείς οπισθοδρόμησης.
Παράλληλα, ο συγγραφέας μέμφεται την Ευρώπη για την απώλεια της πολιτικής της δύναμης σε σχέση με τις Η.Π.Α. Αυτή η οπισθοχώρηση της Ευρώπης έχει μετατρέψει τις Η.Π.Α. σε υπερδύναμη, η οποία χωρίς το άγχος του αντιπάλου δέους επιδίδεται σε παρεμβάσεις στα εσωτερικά τρίτων χωρών, με δυσάρεστα αποτελέσματα. Και αναρωτιέται, που πήγε εκείνο το κριτικό πνεύμα της Ευρώπης, που της καθιστούσε φορέα δημοκρατίας και πολιτισμού και της επέτρεπε να ξεπερνάει το βάρβαρο και απάνθρωπο παρελθόν της και να μετουσιώνει τα διδάγματα του παρελθόντος σε εμπειρία.
Το βιβλίο συνίσταται για προσεκτική ανάγνωση. Διότι εύκολα μπορεί κανείς να πιστέψει, ότι ο Μπρυκνέρ δεν δικαιολογεί το φαινόμενο της εχθρότητας των μουσουλμάνων και Αφρικανών προς τη Δύση. Η πραγματικότητα είναι, ότι δεν αρνείται τις ευθύνες της Δύσης. Απλά στρέφεται κατά του ανέξοδου μαζοχισμού, που καλλιεργείται από μερίδα διανοουμένων, ο οποίος εστιάζει στην καλλιέργεια ενοχών των Ευρωπαίων για όσα διέπραξαν οι πρόγονοί τους σε βάρος άλλων λαών, χωρίς να καταλήγει σε πιθανές λύσεις, που η Δύση θα μπορούσε να δώσει, ώστε να λυθούν τα προβλήματα του Τρίτου Κόσμου. Και στηλιτεύει την απροθυμία των διανοουμένων αυτών να δουν τη βαρβαρότητα και το φανατισμό, που κρύβεται πίσω από το μίσος των φανατικών του Τρίτου Κόσμου, κυρίως των μουσουλμάνων, προς τη Δύση, στοιχεία, που έχουν ως στόχο τους τον ευρωπαϊκό πολιτισμό και όσα αυτός προσέφερε στην υπόθεση του πνεύματος και του ανθρώπου γενικά.
Στα μείον του βιβλίου βρήκα ορισμένα μεταφραστικά ολισθήματα. Ομολογώ, ότι δεν έχω διαβάσει το πρωτότυπο κείμενο, καθότι δε γνωρίζω τη γαλλική γλώσσα, όμως θεωρώ, ότι λέξεις, όπως "γκερίλα"(επαναλαμβάνεται 5-6 φορές σε όλο το βιβλιο), "τουρνικέ" ή "μιζεραμπιλιστικά" θα μπορούσαν να αποδοθούν επιτυχώς στην ελληνική γλώσσα. Έστω και έτσι, πάντως, το βιβλίο συνιστάται για την καλλιέργεια προβληματισμών για την εν γένει στάση της ηπείρου μας απέναντι στο διογκούμενο φανατισμό ορισμένων ισλαμικών χωρών και τη σταθερά απελπιστική κατάσταση σε πολλές χώρες του Τρίτου Κόσμου.

Δεν υπάρχουν σχόλια: