Δημοφιλείς αναρτήσεις

Παρασκευή 20 Αυγούστου 2010

Βιβλία : "Δεκαέξι", του Αύγουστου Κορτώ

Για τον Αύγουστο Κορτώ (ψευδώνυμο του Πέτρου Χατζόπουλου) οι συστάσεις περιττεύουν. Στα 31 του χρόνια έχει ήδη αφήσει δείγματα του απαράμιλλου λογοτεχνικού ταλέντου του με μια σειρά από βιβλία, που έχουν συζητηθεί, χωρίς, όμως, να έχουν κάνει τις τρελλές πωλήσεις, πράγμα που οδηγεί στην πικρή διαπίστωση, ότι, αν ο εν λόγω λογοτέχνης ήταν αλλοδαπός, τότε τα βιβλία του θα έκαναν περισσότερες εκδόσεις στην παθιασμάνη με την ξενομανία χώρα μας.
Το νέο πόνημά του με τίτλο "ΔΕΚΑΕΞΙ" (Εκδόσεις "Καστανιώτη") είναι το πιο φιλόδοξο μυθιστόρημά του. Λίγο καιρό μετά το θάνατο του Στάλιν, ένας διαπρεπής όσο και φιλοσταλινικός μουσουργός, ο Πιότρ Ραμπίνοβιτς, αυτοκτονεί, αφήνοντας ως τελευταίο έργο του μια συμφωνία με τον τίτλο "ΔΕΚΑΕΞΙ", η οποίο θεωρείται υπεύθυνη για το κύμα αποσκιρτήσεων και εν γένει αναταραχών στην τότε Ε.Σ.Σ.Δ. αλλά και τις συμμάχους χώρες της. Η Κα Γκε Μπε, υποπτευόμενη, ότι ο αυτόχειρ καλλιτέχνης ήταν κατάσκοπος των Αμερικανών, αναθέτει στον προστατευόμενό του, Αλεξέι Σαμοϊλένκο, να αναζητήσει τι κρύβεται πίσω από τη συμφωνία αυτή. Ο Σαμοϊλένκο ταξιδεύει ανά την Ευρώπη προς ανεύρεση της αλήθειας, που κρύβεται πίσω από τη συμφωνία αυτή. Αυτή, όμως, η αναζήτηση θα τον φέρει αντιμέτωπο με μια πραγματικότητα, της οποίας ένα μέρος ο ίδιος δεν γνώριζε, ενώ ένα άλλο μέρος επέμενε να το παραβλέπει.
Από την αρχή διαπιστώνει κανείς, ότι ο συγγραφέας είναι τέρας ευρυμάθειας, αφού ένας καταιγισμός πληροφοριών κυριαρχεί στο εν λόγω βιβλίο. Η εικόνα και το πνεύμα της μετασταλινικής και όχι, ακόμα, αποσταλινοποιηθείσας Ε.Σ.Σ.Δ. δίδεται σχεδόν με απόλυτη πιστότητα από το συγγραφέα, ο οποίος φροντίζει, ώστε ο κεντρικός του ήρωας να είναι πλασμένος κατ' εικόνα και ομοίωση των φοβισμένων και πειθήνιων υπηκόων της χώρας αυτής, ενώ και οι υπόλοιποι χαρακτήρες αναλύονται σε βάθος και με βάση τα χαρακτηριστικά των χωρών, στις οποίες ζουν, αλλά και των αξιωμάτων και του παρελθόντος τους. Οι κρυφές σκέψεις του Σαμοϊλένκο παραμένουν βυθισμένες στα τρίσβαθα του υποσυνειδήτου του, ενώ οι προκλητικές δηλώσεις του αυτόχειρα μέντορά του τον τρομάζουν και τον κάνουν να ανησυχεί για το μέλλον του σε μια χώρα, όπου άπαντες θεωρούνταν δυνάμει ύποπτοι για ανατρεπτική δράση. Και, βέβαια, κυριαρχεί ο χαρακτηριστικός για τον εν λόγω συγγραφέα χειρισμός της γλώσσας, η οποία στα χέρια του μετατρέπεται σε γυναίκα στα χέρια ενός πανέξυπνου και βιτσιόζου εραστή, ο οποίος άλλοτε τη θωπεύει με πάθος άλλοτε την αντιμετωπίζει με υπέρμετρο σέβας και κάποτε τη μαστιγώνει βίαια, για να βγάλει από μέσα της ό,τι αυτός θέλει.
Ο αγώνας για την εξασφάλιση της αγάπης αποτελεί και το νόημα του εν λόγω βιβλίου. Η αγάπη άλλοτε εμφανίζεται απαγορευμένη και η μορφή της δίδεται με υπαινιγμούς και άλλοτε το αντικείμενό της είναι κάποιο πρόσωπο χαμένο, του οποίου το χαμό ο αποστολέας της αγάπης θρηνεί. Το συναίσθημα αυτό αποτελεί και την κινητήρια δύναμη των κεντρικών προσώπων του βιβλίου, τα οποία το έχουν στερηθεί αλλά και δεν μπορούν για αντικειμενικούς λόγους να το εξωτερικεύσουν. Και, έτσι, η αγάπη παραμένει κλεισμένη μέσα τους, ανήμπορη να ξεσπάσει και να ξεχυθεί προς όσους οι ήρωες αυτοί θέλουν να αγαπήσουν.
Ωστόσο, υπάρχουν στιγμές, που η γλώσσα του συγγραφέα κουράζει. Ο μακροπερίοδος λόγος του με τις πάμπολλες, σε αρκετές περιπτώσεις, δευτερεύουσες προτάσεις επηρεάζει σε αρκετές περιπτώσεις τον ειρμό της ανάγνωσης και αναγκάζει τον αναγνώστη σε πισωγυρίσματα, ώστε να αντιληφθεί το νόημα του βιβλίου. Ακόμα, δεν αφήνει και τις καλύτερες εντυπώσεις στον αναγνώστη το λεξιλόγιο των ηρώων του βιβλίου, αφού δυσκολεύεται κανείς να φανταστεί πρόσωπα της δεκαετίας του '50 να εκφράζονται όπως οι σημερινοί άνθρωποι. Η δε φιλόδοξη ιστορία του βιβλίου μοιάζει απίστευτη, λόγω των απιθανοτήτων, που περιέχει και οι οποίες, όσο και αν το απίθανο γοητεύει στη λογοτεχνία, θα κάνουν αρκετούς αναγνώστες να μειδιάσουν ειρωνικά.
Συμπερασματικά, ο συγγραφέας συνεχίζει να δείχνει δείγματα του σπουδαίου λογοτεχνικού ταλέντου του αλλά πιστεύω, ότι και αυτή την φορά δεν μπόρεσε να κάνει την υπέρβαση εκείνη, που θα τον εκτόξευε και έξω από τα στενά σύνορα της χώρας μας.

Δεν υπάρχουν σχόλια: