Για ξέσπασμα και μόνο

Νέα λίστα με ονόματα κατηγορουμένων για συμμετοχή στο κύκλωμα παιδικής πορνογραφίας κυκλοφορεί εδώ και μερικές ημέρες στο Διαδίκτυο. Προηγήθηκε η διάταξη της Εισαγγελέως Πλημμελειοδικών κας. Ελένης Ράικου, με την οποία επετράπη, σύμφωνα με τα οριζόμενα στους Ν. 2472/1997 και 3625/2007, η δημοσιοποίηση των ονομάτων όσων προσώπων κατηγορούνται για το παραπάνω αδίκημα. Και, βεβαίως, ακολούθησε ένας ορυμαγδός δηλώσεων, άρθρων και λοιπών αναρτήσεων στο Διαδίκτυο, όπου πολύς κόσμος ζητεί όχι μόνο την καταδίκη αυτών των ανθρώπων αλλά και την περαιτέρω τιμωρία τους, η οποία ποικίλει, ανάλογα με το επίπεδο και την αγριότητα του καθενός.

Πρόκειται για μια ιστορία, η οποία ξεκίνησε από αποδεδειγμένες περιπτώσεις προσώπων, κυρίως Δυτικοευρωπαίων, οι οποίοι επισκέπτονταν χώρες της Άπω Ανατολής, με σκοπό να εκτονώσουν τα σεξουαλικά τους ένστικτα σε βάρος ανηλίκων. Ομάδες ακτιβιστών για τα δικαιώματα των παιδιών προέβησαν σε δημοσιοποίηση των στοιχείων των εν λόγω προσώπων, με σκοπό να παύσει αυτό το αίσχος.

Έχω αναφερθεί και στο παρελθόν στις παρενέργειες αυτής της δυνατότητας δημοσιοποίησης ονομάτων. Κυρίως οφείλουμε να σταθούμε στην καταπάτηση του τεκμηρίου της αθωότητας, όπως αυτό ορίζεται στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του ανθρώπου. Η δημοσιοποίηση του ονοματεπωνύμου ενός κατηγορουμένου για συμμετοχή σε ένα κύκλωμα παιδικής πορνείας, χωρίς να έχει προηγηθεί κάποια δίκη, παραβιάζει ευθέως αυτό το τεκμήριο, αφού ο κατηγορούμενος γι' αυτή την πράξη οδηγείται στην αίθουσα του δικαστηρίου όχι μόνο βαρυνόμενος με ένα ομολογουμένως ειδεχθές έγκλημα αλλά και εις γνώση των τρίτων, ήτοι των μη φορέων της δίκης, ότι κατηγορείται για το αδίκημα αυτό, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την πορεία της υπόθεσής του.

Τα παραπάνω έχουν ως συνέπεια, βέβαια, τη δημόσια κατακραυγή, η οποία δεν είναι, σε πρώτη φάση, αδικαιολόγητη, αφού είναι λογική η ευαισθητοποίηση της κοινωνίας, όταν θύματα ενός αδικήματος της γενετήσιας ελευθερίας είναι ανήλικοι, ήτοι πρόσωπα χωρίς δυνατότητα επιλογής και ευάλωτα στις διαθέσεις τρίτων ενηλίκων, ήτοι προσώπων κατά τεκμήριο με ισχυρότερη βούληση και, εκ του λόγου αυτού, με δυνατότητα επιβολής τους στους ανηλίκους. Συχνά αυτή η κατακραυγή εκδηλώνεται με δηλώσεις μίσους προς τους κατηγορουμένους για τα αδικήματα αυτά και προτροπές για βαρύτατες ποινές ελάχιστα συνάδουσες με όσα ορίζονται σε ένα σύγχρονο κράτος δικαιου.

Σε περίπτωση, όμως, που τύχει κάποιοι εκ των κατηγορουμένων να αθωωθούν, τότε εμφανίζεται, πλέον, ένα μεγάλο πρόβλημα, ήτοι της αποδοχής αυτών των ανθρώπων από την κοινωνία. Κακά τα ψέμματα, σε μια κοινωνία αμαθών ξερολών, όπως η ελληνική, αυτοί οι άνθρωποι είναι καταδικασμένοι σε περιθωριοποίηση ου μην και εκτεθειμένοι σε πράξεις βίας από τους αυτόκλητους υπερασπιστές των δικαίων των ανηλίκων, που υπέστησαν σεξουαλική βία. Και τούτο διότι το τεκμήριο της αθωότητας έχει χαθεί με τη δημοσιοποίηση των στοιχείων των προσώπων αυτών και στα μάτια της κοινωνίας οι άνθρωποι αυτοί είναι καταδικασμένοι, ακόμα και αν αθωωθούν τελεσίδικα από το αρμόδιο Δικαστήριο.

Υποστηρίζεται, ότι με τη δημοσιοποίηση των ονομάτων των προσώπων αυτών προστατεύεται η κοινωνία μας. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη παραπλάνηση από αυτό. Ο δράστης ενός ειδεχθούς αδικήματος, όπως η συμμετοχή σε κύκλωμα διακίνησης πορνογραφικού υλικού με ανηλίκους, μπορεί να συλληφθεί και να κρατηθεί προσωρινά μέχρι τη συζήτηση της υπόθεσής του. Συνεπώς, ουδείς κίνδυνος υπάρχει, πλέον, για την κοινωνία. Και ας πούμε, ότι δεν κρατείται και παραμένει ελεύθερος μέχρι να εκδοθεί απόφαση σε βάρος του. Τί εγγυάται, ότι αυτός ο άνθρωπος δεν θα βλάψει την κοινωνία, ακόμα και αν δημοσιευθεί το ονοματεπώνυμό του; Μήπως η δημοσίευση αυτή συνοδεύεται από φωτογραφίες του προσώπου αυτού, ώστε, αν τον δει κάποιος στο δρόμο, να αντιληφθεί, ότι πρόκειται για κατηγορούμενο σε ένα τέτοιο κύκλωμα; Ή έχει η πλειονότητα των συμπολιτών μας μνήμη ελέφαντα, ώστε 2-3 μήνες μετά τη δημοσίευση αυτής της λίστας να θυμάται, ποιά πρόσωπα κατηγορούνται για το αδίκημα αυτό; Ή μήπως ο κατηγορούμενος αυτός δεν μπορεί να κυκλοφορεί με αλλοιωμένα στοιχεία; Αστεία πράγματα! Η διάταξη αυτή περισσότερο θυμίζει νοοτροπία θυρωρού παρά αντιμετωπίζει αποτελεσματικά το πρόβλημα των εγκλημάτων κατά της γενετήσιας ελευθερίας, όταν θύματα είναι οι ανήλικοι. Με αυτή τη λογική, ας μην απορήσουμε αύριο, αν ψηφιστεί νόμος, σύμφωνα με τον οποίο θα δημοσιοποιούνται τα ονόματα όσων έχουν καταδικαστεί για ανθρωποκτονία από πρόθεση, ώστε να ξέρουμε, ποιοί είναι. Μπορεί να υποστηριχθεί, ότι και με αυτή τη δημοσιοποίηση προστατεύεται η κοινωνία μας από ανθρώπους, που απειλούν το υπέρτατο έννομο αγαθό, δηλαδή αυτό της ζωής. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει, ότι θα στέκει πραγματικά ή νομικά.

Είτε μας αρέσει είτε όχι, υπάρχει μια σειρά θεμελιωδών αρχών, στις οποίες πρέπει να στηρίζεται ένα κράτος δικαίου. Και αυτές οι αρχές αφορούν το σύνολο των ανθρώπων σε μια χώρα, όποιο και αν είναι το ποιόν τους. Τα υπόλοιπα είναι άναρθρες κραυγές χωρίς λογική, τα οποία θυμίζουν περισσότερο ζούγκλα και λιγότερο κοινωνία, αφού επιτρέπουν το ξέσπασμα ορισμένων συμπολιτών μας σε βάρος όσων κατηγορούνται για τέλεση αδικημάτων, όπως τα παραπάνω, χωρίς, όμως, να ακολουθεί μια ορθολογιστική αντιμετώπιση του θέματος μετά την καταδίκη τους και την έκτιση της ποινής τους.