Όταν το παρελθόν αποθεώνεται

Άκουγα χτες κάποιο παλαιό συνάδελφό μου να αναπολεί τις παλαιές εκείνες εποχές, που ο κόσμος ήταν καλύτερος και η ζωή πιο εύκολη. Γύρω του συγκατένευαν αρκετά άλλα πρόσωπα, ακόμα και νέα παιδιά, τα οποία ενδεχόμενα με αυτό τον τρόπο εξέφραζαν την αποδοκιμασία τους για το παρόν και τις αμφιβολίες τους για το μέλλον.

Με όλο το σεβασμό προς τους πρεσβευτές αυτής της άποψης, θα διαφωνήσω. Ζούμε σε μια εποχή ομολογουμένως δύσκολη και με πολλά προβλήματα. Βιώνουμε μια κρίση σε κάθε επίπεδο, απόρροια του εφησυχασμού ου μην και αδιαφορίας, με την οποία αντιμετωπίζαμε στο παρελθόν τις ζωές μας αλλά και τα τακταινόμενα στη χώρα μας. Ένα πέπλο απαισιοδοξίας έχει πέσει στην Ελλάδα και σαν μεταδοτική ασθένεια έχει κυριεύσει τις καρδιές και τις ψυχές πολλών. Δεκτά όλ' αυτά τα δεδομένα!

Ωστόσο, είναι ίσως η μοναδική εποχή, κατά την οποία ο Έλληνας δύναται να πετύχει πράγματα, τα οποία μέχρι και πριν από 30 χρόνια ήταν αδιανόητα. Κατ' αρχάς, σήμερα εισάγονται στο πανεπιστήμιο 80.000, τουλάχιστον, νέοι ετησίως, αριθμός που αντιστοιχεί στους εισαχθέντες στο πανεπιστήμιο πολλών ετών του παρελθόντος. Τούτο σημαίνει, ότι έχουν τη δυνατότητα, εφόσον το θελήσουν, να αποκτήσουν μια επιστημονική κατάρτιση, την οποία μπορούν να διευρύνουν με μεταπτυχιακές σπουδές είτε στην Ελλάδα είτε στο εξωτερικό. Οι σημερινοί γονείς επενδύουν μεγάλα ποσά στις σπουδές των παιδιών τους. Οι παλαιότεροι ενθυμούνται γονείς, οι οποίοι αρνούνταν να σπουδάσουν τα κορίτσια τους, αρκούμενοι να τα προικίσουν καλά, ώστε να ανεύρουν ένα καλό γαμπρό, κλείνοντας τους πνευματικούς και επαγγελματικούς ορίζοντές τους, κατάσταση η οποία αποτελεί παρελθόν.

Έπειτα, υπάρχει η δυνατότητα μετακίνησης για επαγγελματικούς λόγους στο εξωτερικό. Θυμηθείτε από πόσες διατυπώσεις έπρεπε να περάσει στο παρελθόν ένας Έλληνας, για να ταξιδέψει για εργασία στην Ευρώπη, για να μην αναφερθούμε στην Αυστραλία ή τις Η.Π.Α.! Εκείνα τα χρόνια, η συντριπτική πλειονότητα των Ελλήνων, που μετανάστευαν για εργασιακούς λόγους, ήταν αμόρφωτοι χειρωνάκτες, συχνά ανειδίκευτοι, οι οποίοι βίωναν απίστευτα σκληρές καταστάσεις και έντονη προκατάληψη από τους ξένους. Το σκηνικό έχει αλλάξει πολύ τα τελευταία χρόνια με την ένταξη πολλών Ελλήνων στην επαγγελματική και πανεπιστημιακή κοινότητα του εξωτερικού, όπου συχνά διακρίνονται για τον εργασιακό τους ζήλο, την επινοητικότητα και την εξυπνάδα τους. Ρωτήστε, όσους μετανάστευσαν στην Αυστραλία ή τη Δυτική Γερμανία τη δεκαετία του '60 και του '70, να σας πουν, πόσο αντίξοες ήταν γι' αυτούς οι συνθήκες!

Ο σημερινός Έλληνας είναι, επίσης, χορτάτος, ενώ στο παρελθόν πεινούσε και στερούνταν ακόμα και βασικά αγαθά. Δεν είναι πολύ μακρυά οι εποχές, που οι περισσότεροι Έλληνες έτρωγαν κρέας μόνο στις γιορτές και αγνοούσαν τα γαλακτοκομικά. Ούτε είχαν τη δυνατότητα να ταξιδέψουν ακόμα και στην ίδια τους τη χώρα, με αποτέλεσμα να έχουν στενότατους ορίζοντες. Σήμερα, τα πράγματα έχουν αλλάξει. Ο Έλληνας τρώει σα να είναι το τελευταίο του γεύμα και έχει τη δυνατότητα να ταξιδέψει παντού στον κόσμο.

Ακόμα, ζούμε στην εποχή του Διαδικτύου, όπου η πληροφορία ανευρίσκεται ευκολότερα από το παρελθόν, με αποτέλεσμα ο κόσμος ή, τουλάχιστον, ένα τμήμα του, μεγαλύτερο απ΄ό,τι στο παρελθόν, να είναι περισσότερο υποψιασμένο για όσα συμβαίνουν γύρω του. Μια πληκτρολόγηση στο Διαδίκτυο και ιδού πληροφορίες για πολλά θέματα, πράγμα αδιανόητο στην εποχή των πατεράδων μας! Ανεξάρτητα, μάλιστα, από τη χρήση του Διαδικτύου - η χώρα μας έχει ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά πανευρωπαϊκά - υπάρχει η δυνατότητα χρήσης του.

Μπορώ να θυμηθώ και πολλές άλλες διαφορές του χτες και του σήμερα. Σημασία δεν έχει, όμως, η απαρίθμησή τους. Απλά η νοσταλγία του παρελθόντος κάνει συχνά αρκετό κόσμο, όταν βλέπει τα δεινά του σήμερα, να αναπολεί εποχές με περισσότερα δεινά, τα οποία, λόγω της παρόδου του χρόνου, έχουν θαμπώσει και δεν επιτρέπουν μια αντικειμενική θεώρηση του παρελθόντος.