Βιβλία : ΜΕΤΡΟ 2033, του Ντιμίτρι Γκλουχόσφκι

Προκάλεσε σάλο στις περισσότερε ευρωπαϊκές χώρες, έγινε επιτυχημένο παιχνίδι σε υπολογιστές και παιχνιδομηχανές και ήλθε και στην Ελλάδα. Το "ΜΕΤΡΟ 2033" του Ρώσσου συγγραφέα Ντιμίτρι Γκλουχόφσκυ (Εκδόσεις "ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ") ανήκει στην κατηγορία εκείνων των βιβλίων, που αναφέρονται στην επόμενη μέρα ενός πυρηνικού ολοκαυτώματος και στις προσπάθειες των επιζώντων να επιβιώσουν.
Η ιστορια : Στο μετρο της Μόσχας οι ελάχιστοι επιζώντες προσπαθούν να επιβιώσουν σε μερικούς σταθμούς. Άλλοι σταθμοί έχουν καταστραφεί και άλλοι έχουν καταληφθεί από όντα κάθε άλλο παρά φιλικά στους επιζώντες. Αγνοείται, αν υπάρχει ζωή εκτός του δικτύου του μετρό της Μόσχας. Ο Αρτιόμ, ένας νεαρός στη μετεφηβική ηλικία, έχει περάσει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του κάτω από την επιφάνεια της γης. Οι αναμνήσεις του από το παρελθόν πάνω από το έδαφος είναι συγκεχυμένες. Η καθημερινότητά του είναι ένας αγώνας για επιβίωση, αφού στο σταθμό του εισβάλλουν τακτικά κάποια παράξενα όντα, τα οποία σκορπίζουν τον πανικό και το θάνατο. Η συνάντησή του με ένα μυστήριο άνθρωπο, από τους ελάχιστους, που τολμούν να ανεβούν στην επιφάνεια της γης, τον ωθεί να φέρει σε πέρας μια αποστολή, η οποία θα σώσει τους εναπομείναντες ανθρώπους.
Καθώς κυλούν οι σελίδες και ο πρωταγωνιστής καλείται να αντιμετωπίσει μια σειρά από δοκιμασίες με κίνδυνο της ζωής του, η αγωνία μοιάζει αμείωτη σε βαθμό, που το βιβλίο κολλάει στα χέρια. Ο αγώνας για επιβίωση, αλλού έντονος και αλλού λιγότερο αγχώδης συγκρούεται με την προαιώνια ανθρώπινη μάστιγα της διχόνοιας, που έχει μοιράσει τους λίγους κατοικημένους σταθμούς του μοσχοβίτικου μετρό σε ζώνες επιρροής φασιστών, κομμουνιστών, καπιταλιστών και άλλων, οι οποίοι δείχνουν ανίκανοι να συνασπιστούν, ώστε να αντιμετωπίσουν τον κίδυνο, που καραδοκεί να εισβάλει στο μετρό και να αφανίσει όσες ανθρώπινες ζωές έχουν απομείνει. Ο αρχικά αφελής Αρτιόμ μετατρέπεται σταδιακά σε ένα συνειδητοποιημένο ον, που κατανοεί, πως, ό,τι συνετέλεσε στην καταστροφή του ανθρώπινου πολιτισμού, αυτό τείνει να οδηγήσει και στον ολεθρο όσους επεβίωσαν του πυρηνικού πολέμου. Αυτή η αυτογνωσία του τον ωθεί να πεισμώσει να φέρει σε πέρας την αποστολή του.
Υπάρχουν σκηνές βγαλμένες από τους χειρότερους εφιάλτες της ανθρωπότητας, όπως η επικείμενη εκτέλεση του Αρτιόμ από τους φασίστες - αναφορά στο πικρό γεγονός, ότι η χώρα, που ανέκοψε τη ναζιστική λαίλαπα, έχει σήμερα το υψηλότερο στην Ευρώπη ποσοστό ναζιστών - αλλά και η σύλληψή του από μεταλλαγμένους. Η άνοδός του στην επιφάνεια της γης ειναι γεμάτη σκηνές φρίκης, όπου τα πλάσματα, που ζουν εκεί, καταδιώκουν όσους τολμούν να φύγουν από τη σχειτκή ασφάλεια του μετρό. Κάποιες στιγμές, νοιώθεις, ότι περνούν από μπροστά σου οι εφιαλτικές στιγμές του "ΔΡΟΜΟΥ" του Κόρμακ Μακ Κάρθυ, όπου και εκεί δύο επιζώντες προσπαθούν να επιβιώσουν στην κατεστραμμένη από πυρηνικό πόλεμο γη.
Και ξάφνου έρχεται το τέλος του βιβλίου και η αγωνία παραχωρεί τη θέση της στην αμηχανία. Δεν γνωρίζω, τι είχε κατά νου ο συγγραφέας αλλά προσωπικά το τέλος με άφησε ανικανοποίητο. Ο συγγραφέας πήγε να παίξει ανάμεσα στις εκδοχές του ευτυχισμένου και του κακού τέλους και κάτι δεν του πήγε τόσο καλά. Ίσως σκοπός του να ήταν να αφήσει τον αναγνώστη να σκεφτεί, αν, τελικά, η επιβίωση του ανθρώπινου γένους είναι χρήσιμη ή αν, τελικά, αξίζει να χαθεί το ειδος εκείνο, που έβλαψε τη γη περισσότερο από κάθε άλλο. Πάντως ικανοποιημένος δεν έμεινα από το τέλος.
Τελικό συμπέρασμα; Το βιβλιο είναι καλογραμμένο και ξέρει να κρατάει τον αναγνώστη σε αγωνία. Βοήθησε και το γεγονός, ότι ο συγγραφέας αναρτούσε αποσπάσματα του βιβλίου αυτού σε συνέχειες στο Διαδίκτυο, όπου απέκτησε πάμπολλους οπαδούς με γνώσεις σε πολλά αντικείμενα, οι οποίοι τον βοήθησαν να βελτιώσει ορισμένα σημεία. Η ιστορία των επιζώντων μετά από ένα πυρηνικό όλεθρο είναι ελκυστικότατη για το αναγνωστικό κοινό και αποτυπώνεται με σκληρή πειστικότητα από το συγγραφέα. Αλλά είναι αυτό το τέλος, που αποτελεί το αδύνατο, κατ' εμέ, σημείο του βιβλίου. Ίσως μια εμπειρότερη πένα, όπως αυτή του κ. Μακ Κάρθυ, να έδινε ένα στιβαρότερο φινάλε στον αναγνώστη.