Στο φεστιβάλ της σοβαρότητας και στη χώρα της απόλυτης ανοχής

Στις Κάννες, ο βραβευμένος σκηνοθέτης, κ. Λαρς Φον Τρίερ, ειχε την έμπνευση να δηλώσει "ναζί" δημοσίως. Δεν ήταν, βέβαια, η πρώτη φορά που ο ιδιοφυής και ιδιόρρυθμος Δανός πετούσε εξυπνάδες, άλλωστε η προβοκατόρικη λογική του πήγαινε παρέα με το σκηνοθετικό του ταλέντο. Ωστόσο, μάλλον αυτή ήταν η χαριστική βολή στην ανοχή του κόσμου, αφού την επομένη κιόλας ημέρα η διοίκηση του Φεστιβάλ των Καννών του αφαίρεσε τη διαπίστευσή, καθιστώντας τον ανεπιθύμητο πρόσωπο. Στην Ελλάδα, ο κ. Μίκης Θεοδωράκης έχει στραφεί πάμπολλες φορές εναντίον των Εβραίων. Προσοχή, δεν αναφέρομαι στην κριτική του εναντίον της πολιτικής του Ισραήλ, η οποία σε σημαντικό βαθμό είναι σωστή, αλλά στις αντισημιτικές δηλώσεις του, αποκορύφωμα των οποίων ήταν η δήλωσή του "είμαι αντισημίτης" στο γνωστό βιντεάκι στο γιουτιούμπ. Παρ' όλ' αυτά, στη χώρα μας απολαμβάνει μια πρωτοφανή ασυλία, βασιζομενη σε μεγάλο βαθμό στην προσφορά του στη μουσική και τη δημοκρατία. Καμμία πόρτα δεν έκλεισε στα μούτρα του, επειδή προέβη σε αντισημιτικές δηλώσεις.
Οι δύο παραπάνω ιστορίες αποδεικνύουν, πόσο διαφορετικά χειρίζονται κάποια πράγματα στο εξωτερικό σε σχέση με μας. Πιθανόν η αποπομπή του κ. Φον Τρίερ να όζει αφόρητης πολιτικής ορθότητας αλλά, τουλάχιστον, αποδεικνύεται, ότι, ακόμα και αν είσαι ένας εκ των κορυφαίων, έστω αμφιλεγόμενος για αρκετούς, σκηνοθετών στον κόσμο, επιβάλλεται να χειρίζεσαι την ελευθερία του λόγου σου, εις τρόπον ώστε να σέβεσαι ευαίσθητες καταστάσεις. Για να το πούμε διαφορετικά, ο σεβασμός σε κάποιες πανανθρώπινες αξίες πρέπει να βρίσκεται πιο πάνω από την ελευθερία του λόγου, η οποία απλά σταματά εκεί, που αρχιζουν αυτές οι αρχές. Προς αποφυγή παρεξηγήσεων, δεν πιστεύω στη φίμωση φωνών, όπως αυτή του κ. Φον Τρίερ, όταν εκστομίζουν τέτοια λόγια, αλλά στην επιβολή κυρώσεων σε βάρος τους, όταν τα εκστομίζουν. Διότι και το καλαμπούρι έχει τα όριά του, όταν αναφέρεσαι σε ειδεχθείς καταστάσεις.
Αντίθετα, στην Ελλάδα, ο κ. Μίκης Θεοδωράκης πατάει στο μύθο του, ώστε να εκστομίζει οτιδήποτε κατεβάσει η κάθε άλλο παρά σοφή κεφαλή του. Θεωρεί, ότι η προσφορά του στη μουσική και πολιτική σκηνή του τόπου δικαιολογεί άλλως αποτελέι πρόκριμα για τη συγχώρεση κάθε ατοπήματός του και προς αυτή την άποψη συγκλίνουν οι περισσότεροι των Ελλήνων, οι οποίοι, για να μην κοροϊδευόμαστε, δεν διαφέρουν ιδιαίτερα από το σημαντικότερο εν ζωή μουσικοσυνθέτη μας στις φασιστικές και αντισημητικές αντιλήψεις. Μαζί τους συμφωνούν και οι αρχές του τόπου αυτού, οι οποίες προτιμούν να τον αφήνουν ατιμώρητο για τις αφόρητες ρατσιστικές ανοησίες του παρά να του επιβάλλουν κάποια κύρωση, ώστε να δείξουν, ότι σέβονται όσους εβραϊκής καταγωγής συμπολίτες μας χάθηκαν στο Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Όχι, δεν ζητάω να τον κλείσουν στη φυλακή, απλά θα μπορούσαν να αποσύρουν την παράσταση κάποιου μουσικού του έργου ή να σταματήσουν τα αφιερώματα στη μουσική του εις ένδειξη διαμαρτυρίας για τις ανοησίες του.
Είναι τυχαίο, μετά τα παραπάνω, ότι τα αντισημιτικά ευφυολογήματα του κ. Θεοδωράκη έτυχαν τόσης καταδίκης όσης έτυχαν και οι βανδαλισμοί στα εβραϊκά νεκροταφεία και συναγωγές της χώρας μας, ήτοι ελάχιστης; Δε νομίζω.