Δημοφιλείς αναρτήσεις

Δευτέρα 14 Ιουλίου 2008

Ελευθερία της έκφρασης και καταχρήσεις

Έχει αναφερθεί πολλές φορές ότι τα ιστολόγια έφεραν μια επανάσταση στην ενημέρωση και, γενικά, στη διάδοση της γνώσης. Διότι για πρώτη φορά στην ιστορία δόθηκε η δυνατότητα σε κάθε τρίτο πρόσωπο να προβαίνει σε ανάρτηση, μέσα από το προσωπικό του ιστολόγιο, άρθρων περί παντός επιστητού και να ανταλλάσσει απόψεις για τα άρθρα αυτά, όπως, επίσης, να εισέρχεται σε άλλα ιστολόγια και να ενημερώνεται από αυτό για πάσης φύσεως θέματα. Το κυριότερο απ’ όλα είναι ότι αυτή η διαδικασία γίνεται εντελώς δωρεάν. Δηλαδή, πληρώνεις κάποιον α’ λογαριασμό στον Ο.Τ.Ε. ή σε όποια εταιρεία σταθερής τηλεφωνίας έχεις επιλέξει αλλά νομίζω ότι αυτό το κόστος είναι ελάχιστο αναλογικά με τις δυνατότητες, που προσφέρει ένα ιστολόγιο. Και, ακόμα περισσότερο, η ελευθερία της έκφρασης πραγματώνεται ακόμα πιο αποτελεσματικά μέσα από ένα ιστολόγιο κατά τρόπο, ώστε το εν λόγω αγαθό να είναι προσιτό σε όλους.
Η εξέλιξη αυτή των ιστολογίων έδωσε τη δυνατότητα σε πρόσωπα, τα οποία κινούνταν από παλαιά στο χώρο της ενημέρωσης, να συστήσουν ιστολόγια, όπου μπορεί κανείς να διαβάσει ειδήσεις, τις οποίες τα συμβατικά Μ.Μ.Ε. είτε περνούν σε δεύτερη μοίρα είτε τις «θάβουν». Βέβαια, μπορεί να διαφωνήσει κανείς με το περιεχόμενο των ιστολογίων αυτών ή το όλο ύφος τους αλλά φρονώ ότι η ελευθερία της έκφρασης πρέπει να προστατεύεται γενικά.
Η γενική, όμως, προστασία της ελευθερίας της έκφρασης μέσα από τα ιστολόγια θα πρέπει να υπόκειται σε κάποιους κανόνες. Και τούτο, διότι εκεί, που αρχίζει το δικαίωμα της προστασίας της προσωπικότητας κάθε τρίτου προσώπου, τελειώνει το δικαίωμα της ελεύθερης έκφρασης. Και το δικαίωμα της προστασίας της προσωπικότητος προστατεύεται ανεξάρτητα από το φορέα του, ο οποίος μπορεί να είναι ο μεγαλύτερος εγκληματίας, ο μεγαλύτερος απατεώνας, ο πιο αναξιόπιστος πολιτικός κ.ο.κ.
Αφορμή για το σχόλιο αυτό μου έδωσε μια ανάρτηση σε ένα από τα πιο δημοφιλή ελληνικά ιστολόγια, το οποίο στην επικεφαλίδα του αναφέρεται στη συνταγματική κατοχύρωση της ελευθερίας της γνώμης και του τύπου. Πολύ σωστή υπενθύμιση, αφού είναι γνωστές οι προσπάθειες, που γίνονται για το μετριασμό της ελευθερίας της έκφρασης μέσα από τα ιστολόγια.
Παρακάτω, όμως, διαβάζω για τη μηνυτήρια αναφορά, που υπέβαλε ο γνωστός εκδότης και δημοσιογράφος κ. Θέμος Ανασταισάδης κατά του διαχειριστή του ιστολογίου, που ακούει στο όνομα”troktiko” με την κατηγορία της συκοφαντικής δυσφήμισης και της εκβίασης σε βάρος του ανακριτή κ. Οικονόμου. Το εν λόγω ιστολόγιο ανήκει ακριβώς σε εκείνη την κατηγορία ιστολογίων, τα οποία παρουσιάζουν ειδήσεις, που συχνά αμφισβητούνται αλλά και εγείρουν ερωτήματα σχετικά με το πόσο μακρυά μπορεί να φτάνει η ελευθερία της έκφρασης αλλά αυτό είναι μάλλον ένα άλλο ζήτημα. Αυτή η μηνυτήρια αναφορά, λοιπόν, γίνεται η αφορμή να αποκαλύψει ο διαχειριστής του δημοφιλούς ιστολογίου μια σειρά από περιστατικά, που αφορούν, υποτίθεται, τη ζωή του κ. Αναστασιάδη. Έτσι, λοιπόν, μαθαίνουμε μέσα από το ιστολόγιο αυτό ότι ο εν λόγω εκδότης αυνανίστηκε για πρώτη φορά στα 14 του με μια βρώμικη κάλτσα, που βρήκε στο σπίτι του, την οποία, έκτοτε, φυλάει σε ένα κουτί, έξω από το οποίο έχει την πινακίδα «Ελενίτσα»(!). Παρακάτω, είναι από το 1995 συνδρομητής του “PLAYBOY”, το οποίο του έχει απονείμει το βραβείο της Χρυσής Παλάμης, θεωρώντας τον ως ένα εκ των πιο φανατικών συλλεκτών του (!!), όταν εκσπερματώνει, αλληθωρίζει (!!!), έχει νοσηλευθεί στο παρελθόν σε αθηναϊκό νοσοκομείο με πρόβλημα στις αιμορροΐδες (!!!!) και άλλα πολλά.
Δεν με αφήνει αδιάφορο το ποιόν του κ. Αναστασιάδη, για τον οποίο έχουν γράψει πολλοί πριν από μένα, με την κατάλληλη ενημέρωση και γνώσεις. Αν, έχει τελέσει τα αδικήματα, που του αποδίδονται αυτό τον καιρό, όπως μαθαίνουμε από τις στήλες συμβατικών και μη Μ.Μ.Ε., προφανώς δεν είμαι ο αρμόδιος να το κρίνω πολλώ δε μάλλον μπορώ να έχω γνώμη γι’ αυτό αλλά όχι και την καλύτερη γνώση. Αναρωτιέμαι, όμως, τι είδους ελευθερία του λόγου επιβάλλει και προστατεύει τη χρήση τέτοιων χαρακτηρισμών; Γι’ αυτό πολέμησαν στο παρελθόν αμέτρητοι υπέρμαχοι της ελευθερίας του λόγου στη χώρα μας και αλλού και πλήρωσαν σκληρά; Τι είδους ενημέρωση προσφέρει μια τέτοια είδηση (;;;) και τι είδους γνώμη διαμορφώνει;
Θα αντιτάξει κάποιος ότι το όπλα των αδυνάτων, που η φωνή τους δεν μπορεί να ακουστεί, είναι η ειρωνεία και η σάτιρα, στοιχεία, που ευδοκίμησαν και ευδοκιμούν στη χώρα μας από την εποχή του Αριστοφάνη μέχρι τις μέρες μας. Καμμία αντίρρηση δεν έχω επ’ αυτού. Όμως, έχοντας διαβάσει τις απολαυστικές σελίδες του Πιτσιρίκου του παρελθόντος (διότι δεν έχουν καμμία σχέση με αυτό, που παρουσιάζει αυτό τον καιρό στο ραδιόφωνο του «ΣΚΑΪ») ή έχοντας παρακολουθήσει την σπουδαία σάτιρα του Λάκη Λαζόπουλου, μπορώ να πω ότι καμμία, απολύτως, σχέση δεν έχουν με το πόνημα του διαχειριστή ή διαχειριστών του δημοφιλούς ιστολογίου. Και αν κάποιες φορές ο κ. Λαζόπουλος έχει ξεφύγει λίγο στη σάτιρά του, αυτή η παρεκτροπή φρονώ ότι αφενός δεν αποτελεί τον κανόνα αφετέρου δεν ήταν τόσο εξόφθαλμη ή προσβλητική, όπως αυτή, που διαβάσατε ανωτέρω.
Άλλος μπορεί να προβάλει το επιχείρημα ότι πρόσωπα, όπως ο κ. Αναστασιάδης, δεν αξίζουν του θαυμασμού κανενός αλλά, αντίθετα, πρέπει να τους χτυπάμε εκεί, που πονούν. Δεν μπορώ να αντιτάξω κάτι σε αυτό, αρκεί να προβάλει κάποιος ότι ο κ. Αναστασιάδης, λ.χ. φοροδιαφεύγει ή έχει τελέσει μια σειρά από σοβαρά αδικήματα, και να τεκμηριώνει αυτές τις κατηγορίες. Εδώ, όμως, έχουμε μια σειρά από, δήθεν, αποκαλύψεις του παρελθόντος του κ. Αναστασιάδη. Τι ενδιαφέρουν αυτές, αν υποθέσουμε ότι έλαβαν χώρα, που εύλογα μπορεί να κρίνει κανείς ότι δεν συνέβησαν. Μας ενδιαφέρουν οι αποκαλύψεις ή απλά θέλουμε να ξεσπάσουμε με κάθε τρόπο, που ένα ελλιπές και με προβλήματα δικαστικό σύστημα δεν μπορεί να βρει στοιχεία για τη διαπλοκή ανάμεσα στους μεγαλοδημοσιογράφους-εκδότες εφημερίδων και την εξουσία; Και εντέλει η προστασία της προσωπικότητος αφορά μόνο τους νομοταγείς πολίτες ή κάθε πρόσωπο, ανεξαρτήτως ηθικής;
Στενοχωριέμαι, όταν βλέπω ιστολόγους να ξεπέφτουν σε τέτοιους επιπέδου αρθρογραφία και αναρωτιέμαι σε τι διαφέρουν από εκείνους τους δημοσιογράφους στα συνηθισμένα Μ.Μ.Ε., οι οποίοι καταφεύγουν σε απαράδεκτους χαρακτηρισμούς σε βάρος τρίτων, αν και σπάω το κεφάλι μου να θυμηθώ παρόμοια περίπτωση αποδόσεως χαρακτηρισμών σε πρόσωπο της επικαιρότητας αλλά αδυνατώ. Και με τι πρόσωπο, άραγε, θα διαμαρτυρηθούμε ως ιστολόγοι για τους περιορισμούς στην ελευθερία της έκφρασής μας, όταν οι ίδιοι καταφεύγουμε σε απαράδεκτους χαρακτηρισμούς προς τρίτους;
Υ.Γ. Προφανώς δεν είμαι υπέρ της λογοκρισίας κανενός ιστολογίου. Προφανώς, όμως, δεν μπορώ να συμφωνήσω με τη χρήση τέτοιων χαρακτηρισμών. Και, κυρίως, θεωρώ ότι μια είδηση μπορεί να διατυπωθεί και πιο ήπια και χωρίς την προσφυγή σε τέτοιους χαρακτηρισμούς.

2 σχόλια:

Pellegrina είπε...

Γεια. Διαφωνώ για Πιτσιρίκο, γ ρ ά φ ε ι το άτομο. Το σημερινό του:

Πυρκαγιά χωρίς ελάφι
Σαν Λιβύη χωρίς Καντάφι (!!!)

Απλώς είναι πιο ραδιοφωνικός (αν και δεν σκαμπάζω από ραδιόφωνο, μόνο αυτόν ακούω), άλλο το γραπτό. Λέει πολλές σάχλες αλλά επίτηδες. Η βασική ερώτησή του πάντως, για την οποία πρέπει να τον ευγνωμονούμε που την κάνει για λογαριασμό μας (εγώ τουλαχιστον) θα μείνει αναπάντητη: Γιατί τους ψηφίζουμε;;

περιούσιος είπε...

@ pellegrina

Γεια σου και σένα! Εύχομαι η επαλήθευση να μη σε ταλαιπώρησε ξανά. Κάνοντας μια σύγκριση ανάμεσα στα γραπτά του, όταν ασχολούνταν μόνο με το ιστολόγιό του, και στα κείμενα του, που ακούμε από το ραδιόφωνο του "ΣΚΑΪ", αισθάνομαι ότι η σύγκριση γέρνει σε βάρος των ραδιοφωνικών κειμένων. Είμαι κάτοικος επαρχίας και όσες φορές ανέβηκα στην Αθήνα για δουλειές, έτυχε να τον ακούσω και δεν μπορώ να πω ότι βρήκα επιτυχημένα τα κείμενά του. Συμφωνώ με τη βασική του ερώτηση αλλά όταν δέχεσαι την προσφορά για δουλειά ενός εκ των διαμορφωτών της κοινής γνώμης, ο οποίος σαφώς και δεν τηρεί αποστάσεις από την εκάστοτε εξουσία, τότε είναι λιγάκι οξύμωρο να αναρωτιέσαι γιατί τους ψηφίζουμε.