ΣΤΟ ΣΚΟΤΑΔΙ ΟΛΟΙ ΟΙ ΛΥΚΟΙ ΕΙΝΑΙ ΓΚΡΙ, του ΓΚΟΥΝΑΡ ΣΤΟΛΕΣΕΝ

Στο μακρυνό και όμορφο Μπέργκεν ένας συνταξιούχος αστυνομικός και παλαιός αντιστασιακός, ο Χιάλμαρ Νύμαρκ, συναντά τον ιδιωτικό αστυνομικό Βάργκ Βέουμ. Σταδιακά, γνωρίζονται και ο Νύμαρκ του αποκαλύπτει ότι γνωρίζει πράγματα για κάποια πολύνεκρη έκρηξη σε ένα εργοστάσιο χρωμάτων τη δεκαετία του ’50, για την οποία κανένας δεν τιμωρήθηκε. Η υπόθεση κεντρίζει το ενδιαφέρον του Βέουμ, κυρίως όταν ο Νύμαρκ πέφτει θύμα τροχαίου ατυχήματος, από το οποίο γλυτώνει σαν από θαύμα. Ποιος είναι εκείνος, που δεν θέλει να φανεί η αλήθεια; Πώς συνδέεται η έκρηξη στο εργοστάσιο χρωμάτων με το ναζιστικό παρελθόν της Νορβηγίας και την αντίσταση; Και ο ολοένα αυξανόμενος αριθμός των θυμάτων πώς εξηγείται και ποιος τους σκότωσε;
Ο Νορβηγός μυθιστοριογράφος, με σπουδές φιλολογίας, Γκούναρ Στόλεσεν απαντά στα παραπάνω ερωτήματα στο βιβλίο του «ΣΤΟ ΣΚΟΤΑΔΙ ΟΛΟΙ ΟΙ ΛΥΚΟΙ ΕΙΝΑΙ ΓΚΡΙ» των εκδόσεων «ΠΟΛΙΣ», από τις οποίες και έγινε γνωστός στη χώρα μας. Πρόκειται για ένα αστυνομικό μυθιστόρημα, στο οποίο, όμως, η έρευνα για την εξακρίβωση των αιτίων και υπαιτίων ενός ατυχήματος, που έλαβε χώρα προ 30ετίας (η πλοκή εκτυλίσσεται στις αρχές του ’80), συνυπάρχει με τους προβληματισμούς του κεντρικού ηρώα Βέουμ γύρω από τις αλλαγές, που η εκμετάλλευση του πετρελαίου έφερε στη Νορβηγία, τις οποίες δεν μπόρεσαν όλοι να ακολουθήσουν, τον αλκοολισμό, τη μοναξιά, τη διάλυση της οικογένειας, τη ραγδαία οικονομική άνοδο πολλών χωρίς την ανάλογη ηθική στάθμη αλλά και το ξεπούλημα των ιδανικών. Ο πρωταγωνιστής του εν λόγω βιβλίου είναι άνθρωπος μοναχικός, χωρισμένος με ένα παιδί, που υποφέρει το ίδιο με τους πρωταγωνιστές των υποθέσεων, που αναλαμβάνει και προβληματίζεται με τις εν κοινωνικές εξελίξεις στη χώρα του, ενώ γύρω του ξυπνούν μνήμες από την κατοχή της Νορβηγίας από τους Γερμανούς κατά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, τη νορβηγική αντίσταση αλλά και τους Νορβηγούς, που πήγαν με το μέρος των Γερμανών (διόλου τυχαίο ότι το όνομα του κατοχικού πρωθυπουργού της Νορβηγίας Κουίσλιγκ χαρακτηρίζει από τότε τον πολιτικό, που υποτάσσεται στις δυνάμεις κατοχής της χώρας του και κυβερνά για λογαριασμό τους τη χώρα του).
Όσοι αγοράσουν το εν λόγω βιβλίο παρασυρμένοι από το γεγονός ότι διαφημίζεται ως αστυνομικό, θα νοιώσουν μια μικρή απογοήτευση, διότι αυτό είναι και αστυνομικό αλλά όχι καθαρά αστυνομικό. Τα ονειροπολήματα και οι αναμνήσεις του Βέουμ διαρκούν για αρκετές σελίδες και τούτο ίσως κουράσει τον ανυποψίαστο αναγνώστη. Αναφορικά με το αστυνομικό του σκέλος, η πλοκή κινείται με σχετικά αργούς ρυθμούς αλλά οι προβληματισμοί του πρωταγωνιστή αφήνουν τον αναγνώστη να μαντέψει την επόμενη κίνηση, πράγμα, που βάζει τον αναγνώστη στη διαδικασία να σκεφτεί, όπως ο πρωταγωνιστής, αλλά καθιστά την υπόθεση προβλέψιμη. Ο χαρακτήρας του πρωταγωνιστή δίδεται επαρκώς, η μοναξιά του σκιαγραφείται με μαεστρία από το συγγραφέα και η όλη γλώσσα αποφεύγει τις βαρύγδουπες εκφράσεις και νοήματα, ώστε να καθίσταται το όλο βιβλίο ευανάγνωστο.
Γενικά, είναι ένα ενδιαφέρον βιβλίο, που φιλοδοξεί να είναι πολυεπίπεδο και το καταφέρνει, όχι με την ίδια επιτυχία άλλων αναλόγων εγχειρημάτων, αλλά δεν κουράζει τον αναγνώστη ούτε τον απογοητεύει, αρκεί αυτός να μην το διαβάσει ως καθαυτό αστυνομικό μυθιστόρημα.