Δεν μπορώ να μετρήσω τις φορές, που άκουσα μεγαλύτερούς μου σε ηλικία ανθρώπους να μιλάνε με νοσταλγία για την Ελλάδα του παρελθόντος, τότε που ο κόσμος ζούσε πραγματικά και όλα ήταν, κατά δήλωσή τους, καλύτερα. Ίσως επειδή, όσο περνάει ο καιρός, ολοένα και περισσότεροι πιστεύουν, ότι ζούμε τις χειρότερες εποχές από καταβολής νεοελληνικού κράτους. Κάποιοι θεωρούν, ότι το παρόν είναι ό,τι χειρότερο έχει γνωρίσει το έθνος μας από καταβολής του. Για κάποιους άλλους ζούμε χειρότερα απ' ό,τι τα παιδάκια στη Λωρίδα της Γάζας.

Δεν μπορώ να κρύψω τη δυσαρέσκειά μου, όταν ακούω τέτοιες θεωρίες. Προσωπικά, θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό, που ζω στην Ελλάδα της εποχής μας. Όχι, δεν είναι ιδανικές οι συνθήκες διαβίωσης στην Ελλάδα ούτε υπήρξαν ποτέ ιδανικές. Ακόμα, όμως, και υπό τη σημερινή σκληρή ελληνική πραγματικότητα τα πράγματα είναι πολύ καλύτερα από το παρελθόν.

Ας σταθούμε, κατ' αρχάς, στο πολίτευμά μας. Συμφωνώ, ότι η Δημοκρατία μας έχει πολλά ελαττώματα και η νομή της εξουσίας ασκείται αποκλειστικά τα τελευταία χρόνια από δύο κόμματα, που, όσο περνάει ο καιρός, τόσο λιγότερο διαφέρουν μεταξύ τους. Ωστόσο, υπάρχει η δυνατότητα να αλλάξουμε την κατάσταση με την ψήφο μας, εφόσον το αποφασίσουμε. Αν ανατρέξουμε στο παρελθόν, θα δούμε επιτηρούμενες περιοχές στη Βόρειο Ελλάδα, όπου κυριαρχούσε η φτώχεια και, όμως, η ΕΡΕ, που ελάχιστα πράγματα είχε κάνει για την αντιμετώπιση της δυσπραγίας των περιοχών αυτών, έπαιρνε ασύλληπτα υψηλά ποσοστά. Θα δούμε, επίσης, πραξικοπήματα ακόμα και από πολιτικούς, που σήμερα θαυμάζουμε, όπως αυτό του 1935 του Ελευθερίου Βενιζέλου. Θα δούμε απολύσεις και κατατρεγμούς δημοσίων υπαλλήλων, λόγω φρονημάτων (αυτός ήταν ένας από τους λόγους, που ο Καρυωτάκης έφτασε στην αυτοκτονία), κυβερνήσεις κοινοβουλευτικής μειοψηφίας, δοτούς πρωθυπουργούς, ωμές παρεμβάσεις τρίτων παραγόντων κ.λπ. Όσο και αν η απαισιοδοξία οδηγεί σε παραλληλισμούς του παρόντος με το παρελθόν, ζούμε σε ασύγκριτα καλύτερες πολιτικές και πολιτειακές συνθήκες, τις οποίες, όσο και αν πολύς κόσμος κραυγάζει περί του αντιθέτου, μπορούμε να αλλάξουμε με την ψήφο μας, εφόσον εγκαταλείψουμε τον ωχαδερφισμό, τη βολή και την τάση να απέχουμε από τις εκλογές, επειδή τάχα μου αυτό αποτελεί πολιτική άποψη.

Έπειτα, με αρκετό διάβασμα οι περισσότεροι νέοι έχουν τη δυνατότητα να περάσουν στο πανεπιστήμιο, λαμβανομένης υπόψη και της τάσης του νεοέλληνα γονέα να στερείται ακόμα και το ψωμί του, προκειμένου να σπουδάσει τα παιδιά του, αλλά και της απόφασης του ελληνικού κράτους να ιδρύσει πάμπολλες σχολές σε κάθε σημείο της Ελλάδος και να αυξήσει τον αριθμό των εισακτέων γενικά. Αν γυρίσουμε πίσω το χρόνο, θα δούμε χιλιάδες παιδιά να σταματούν το σχολείο, επειδή τα οικονομικά των γονέων τους δεν το επέτρεπαν, ή επειδή τα σπίτια τους απείχαν πολλά χιλιόμετρα από το κοντινότερο σχολείο, ή να αδυνατούν να συνεχίσουν τις σπουδές τους για οικονομικούς λόγους. Δεν παραβλέπω, ότι και σήμερα υπάρχουν ανάλογα προβλήματα αλλά επ' ουδενί λόγω μπορούν να συγκριθούν με ό,τι συνέβαινε τότε.

Την ελευθερία του λόγου πού την πάτε; Δεν θα σας πω, ότι δεν έχουμε διώξεις προσώπων, που εξέφρασαν την άποψή τους, πλην, όμως, οι περισσότεροι εξ αυτών αθωώθηκαν πανηγυρικά και οι διώξεις αυτές δεν έχουν συστηματικό χαρακτήρα, όπως στο παρελθόν. Ας θυμηθούμε τον αφορισμό του Καζαντζάκη προ πενηνταφεύγα ετών, το κλείσιμο και τους βανδαλισμούς των γραφείων εφημερίδων, επειδή τόλμησαν να ενοχλήσουν την εξουσία με την άποψή τους, τις διώξεις του ΚΚΕ από τα χρόνια του Ελευθερίου Βενιζέλου κιόλας (το περιβόητο "ιδιώνυμο")και μέχρι τη Μεταπολίτευση και άλλες πολλές και παρόμοιες περιπτώσεις.Σήμερα η ελευθερία της έκφρασης των ιδεών και της διάχυσής τους με πολλούς διαφορετικούς τρόπους είναι απλά δεδομένη και ανεμπόδιστη. Θα ήταν, μάλιστα, άτοπο να ισχυρίζεται κανείς, ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχει ελευθερία του λόγου, ειδικά σήμερα, που ζούμε στην εποχή του Διαδικτύου, όπου τα πάντα (κυριολεκτικά) δημοσιεύονται.