Δημοφιλείς αναρτήσεις

Δευτέρα 21 Απριλίου 2008

Ένας διαγωνισμός, που γεννά απορίες

Εδώ και λίγο καιρό ο σταθμός "ΣΚΑΪ", σε συνεργασία με το βρεττανικό κανάλι "BBC", αποφάσισαν να ετοιμάσουν ένα διαγωνισμό με θέμα την ανάδειξη του πιο σημαντικού Έλληνα όλων των εποχών. Πρόκειται για την ίδιας μορφής εκπομπή, που ήδη έχει παρουσιαστεί και σε άλλες χώρες με ιδιαίτερη επιτυχία. Στόχος είναι να ψηφιστεί εκείνο το πρόσωπο, που συγκεντρώνει την αποδοχή του κοινού ως ο σημαντικότερος Έλληνας όλων των εποχών. "Θέλουμε να φωτογραφήσουμε την αντίληψη της ελληνικής κοινωνίας", δήλωσε ο κ. Γιάννης Αλαφούζος, Διευθύνων Σύμβουλος του τηλεοπτικού σταθμού "ΣΚΑΪ".
Κατ' αρχάς να σημειώσω ότι ο τηλεοπτικός σταθμός "ΣΚΑΪ" έχει κάνει μια σοβαρή προσπάθεια να ξεχωρίσει από άλλους τηλεοπτικούς σταθμούς της χώρας μας. Η πληθώρα ντοκυμαντέρ, που προβάλλει, αποτελούν ένα σοβαρό λόγο να εκτιμήσει κανείς τις προσπάθειες αυτού του σταθμού και σίγουρα η προσπάθεια να καταστεί ενημερωτικός σταθμός έχει ήδη αρχίσει να αποδίδει καρπούς. Δεν πιστεύω, άλλωστε, ότι όλοι οι Έλληνες παρακολουθούν κουτσομπολίστικες εκπομπές ή τηλεμαχίες στα παράθυρα των βραδυνών ειδήσεων.
Μόνο, που η προσπάθεια αυτή του "ΣΚΑΪ" γεννά κάποια εύλογα ερωτήματα. Και εδώ κάνω μια παρένθεση για να αναφέρω ότι έλαβα το ερέθισμα, ώστε να συντάξω το παρόν κείμενο από ανάλογο άρθρο του φιλτάτου sfrang, ιστολόγου, του οποίου τα άρθρα διαβάζω και εκτιμώ ιδιαιτέρως. Συγκεκριμένα, το ερώτημα, που έθεσε ο καλός ιστολόγος, είναι με ποιά κριτήρια θα κριθεί κάποιος ως Έλληνας.
Για να εξηγούμαι, ζούμε σε μια εποχή, στην οποία οι προσπάθειες ανατροπής κάποιων καθιερωμένων αντιλήψεων, που υπάρχουν στην Ελλάδα και αναφέρονται στην ελληνικότητα γνωρίζουν άνθιση. Προσοχή, δεν επιθυμώ να πάρω θέση στο παρόν άρθρο υπέρ των αποδομητών των αντιλήψεων, που έχουμε για το τι σημαίνει ελληνισμός, ούτε τάσσομαι αναφανδόν υπέρ των υποστηρικτών των παραδοσιακών αντιλήψεων για τον ελληνισμό. Απλά με απασχολεί το ζήτημα των αιτιών, για τις οποίες ο Α ή ο Β θα πρέπει να θεωρηθεί Έλληνας.
Θα κριθεί κάποιος ως Έλληνας, επειδή απλά και μόνο κατάγεται από Έλληνες το γένος γονείς; Και αυτό το "Έλληνες το γένος" πως ερμηνεύεται; Πως θα κριθεί κάποιος, ο οποίος μετείχε της ελληνικής παιδείας και με τη σκέψη και το έργο του ελάμπρυνε την επιστήμη του ή άφησε σημαντικό έργο στον τομέα του; Αρκεί ο χαρακτηρισμός "αυτοκράτορας των Ρωμαίων", τον οποίο προσέδιδαν στους αυτοκράτορες του Βυζαντίου οι λοιποί λαοί της εποχής εκείνης, για να χαρακτηριστούν αυτοί ως Έλληνες; Η προσφορά κάποιου στον κρατικό μηχανισμό από σημαίνουσα θέση (μιλάμε για την εποχή του Βυζαντίου, κυρίως) τον εντάσσει αυτόματα στους υποψηφίους για τον τίτλο του σημαντικότερου Έλληνα; Αν κάποιος άλλος πάλι δεν μιλούσε την ελληνική από γεννήσεώς του ή δεν τη μιλούσε καθόλου αλλά προσέφερε με τον τρόπο του στην υπόθεση της Ελλάδος, που θα τον εντάξουμε; Στα στοιχεία εκείνα, που χαρακτηρίζουν κάποιο ως Έλληνα θα εντάξουμε και το θρήσκευμα; Θα εντάξουμε και τον τόπο κατοικίας του; Αν ζούσε εντός της επικράτειας της Βυζαντινής π.χ. Αυτοκρατορίας, αυτό θα αποτελούσε τη μόνη προϋπόθεση, ώστε να χαρακτηριστεί ως Έλληνας; Η στάση τους απέναντι σε αυτό, που σήμερα χαρακτηρίζουμε ελληνικό, θα παίξει ρόλο; Ο μακεδονομάχος καπετάν Κώττας, που πολέμησε για τα συμφέροντα της ελληνικής πλευράς και δεν μιλούσε, όπως φημολογείται, λέξη ελληνικά, που θα εντασσόταν; Ο Ιωάννης ο Δαμασκηνός, Σύρος στην καταγωγή, πως μπορεί να χαρακτηριστεί; Ο Ανδρέας Κάλβος, που έζησε σχεδόν όλη του τη ζωή εκτός Ελλάδος, όπου και δημιούργησε; Ο Βίκτωρ Σαρηγιαννίδης, διακεκριμένος αρχαιολόγος, που έχει ζήσει όλη του τη ζωή στην πρώην Σοβιετική Ένωση; Ο Μέγας Κωνσταντίνος, του οποίου η ικανότητα να ομιλεί την ελληνική γλώσσα αμφισβητείται εντόνως; Ο άρτι αποδημήσας Ζυλ Ντασσέν;
Πολλά είναι τα ερωτήματα, που γεννώνται με αφορμή αυτή την εκπομπή. Οφείλω, βέβαια, να διευκρινίσω ότι η εκπομπή αυτή θα διαφωτίσει πολλούς από εμάς τους νεότερους αναφορικά με το έργο πολλών σπουδαίων Ελλήνων , που έζησαν στο μακρυνό παρελθόν και αυτή θα είναι και η σπουδαιότερη προσφορά της. Θεωρώ, ακόμα, ότι θα δώσει το έναυσμα για μια εκτεταμένη συζήτηση γύρω από το ρόλο κάποιων προσώπων της ιστορίας μας, όπως ο Μέγας Κωνσταντίνος ή ο Γρηγόριος ο Ε' και θα βοηθήσει να επανεκτιμηθεί η όποια προσφορά τους στον ελληνισμό. Θα βοηθήσει ή θα ήθελα να βοηθήσει, ώστε ο μέσος Έλληνας να μάθει στοιχεία για πρόσωπα, των οποίων το έργο παραμένει στην αφάνεια, όπως ο Μεθόδιος ο Ανθρακίτης, ο Ανδρέας Ρηγόπουλος και άλλοι. Δεν με τρομάζουν οι κραυγές όσων κρίνουν ότι θα θιγούν τα "όσια και ιερά της φυλής μας", άλλωστε ο μέσος σκεπτόμενος συνέλληνας φαντάζομαι ότι θα έχει τη δυνατότητα να εκτιμήσει ποιος παραθέτει επιχειρήματα, για να υποστηρίξει τις απόψεις του και ποιος αρκείται σε κραυγές και οιμωγές. Και όλα τα ερωτήματα, τα οποία θα προκαλέσει η εν λόγω εκπομπή είναι αρκετά, ώστε να ανυπομονώ να ξεκινήσει. Γιατί δεν έχουμε λόγο να φοβόμαστε κάποια άποψη, όταν την παρακολουθούμε χωρίς φόβο και χωρίς παρωπίδες.

Δεν υπάρχουν σχόλια: