«Συμβολή στη χαρτογράφηση του γλωσσικού ναρκοπεδίου», αποκαλεί την προσπάθειά του ο Νίκος Σαραντάκος. Τίτλος αυτής «ΓΛΩΣΣΑ ΜΕΤ’ ΕΜΠΟΔΙΩΝ» (Εκδόσεις 21ου), τίτλος πραγματικά επιτυχημένος, αν σκεφτεί κανείς τις δυσκολίες, που αντιμετωπίζουμε, όταν θέλουμε να εκφραστούμε στα ελληνικά.
Με σπουδές χημικού μηχανικού και αγγλικής φιλολογίας και εργαζόμενος εδώ και χρόνια στη μεταφραστική υπηρεσία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ο Νίκος Σαραντάκος έχει μας απασχολήσει με τις ανησυχίες του για την ελληνική γλώσσα είτε με επιστολές σε εφημερίδες είτε, περισσότερο, με την ιστοσελίδα του www.sarantakos.gr , όπου καταγράφει τις παρατηρήσεις του για τη γλώσσα μας. Μέρος αυτών των παρατηρήσεων έχει περιληφθεί στο παραπάνω βιβλίο.
Το βιβλίο ασχολείται με τους μύθους για την ελληνική γλώσσα, όπως το περιβόητο πρόγραμμα HELLENIC QUEST, το οποίο σε πρόσφατη ομιλία του ο Υπουργός Παιδείας, κ. Στυλιανίδης, ανέφερε ως υπαρκτό, επισύροντας τη μήνη πολλών δημοσιογράφων, όπως του κ. Πάσχου Μανδραβέλη. Όλους τους καταρρίπτει με ισχυρά επιχειρήματα ο κ. Σαραντάκος. Σε άλλο σημείο, ασχολείται με τους «νεοκαθαρευουσιάνους», όπως τους αποκαλεί, και με την επέλαση τύπων, που υποτίθεται ότι τους συναντούσαμε στην αρχαία ελληνική, όπως τις γενικές π.χ. μετέρχομαι τρομοκρατικών ενεργειών. Αλλού, καταρρίπτει με πειστικά επιχειρήματα τους μύθους περί, δήθεν, πραξικοπηματικής καθιερώσεως του μονοτονικού, η ψήφιση του οποίου μας γλύτωσε, κατά το συγγραφέα, από ένα επιπλέον άγχος κατά τη γραφή.
Σε αρκετά σημεία στόχος του κ. Σαραντάκου γίνεται ο κ. Μπαμπινιώτης και το λεξικό του. Δεν αρνείται τη χρησιμότητά του αλλά στέκεται στην επιμονή του να αναζητεί την ετυμολογία πολλών λέξεων, μάλιστα πολλές φορές ισχυρίζεται αρκετά πειστικά ότι η άποψη του κ. Μπαμπινιώτη για κάποιες λέξεις δεν είναι σωστή (οράτε κροκόδιλος, τσηρώτο και άλλα παράδοξα). Περισσότερο φαίνεται να αποδέχεται το λεξικό του Ιδρύματος Τριανταφυλλίδη, αν και παραδέχεται ότι δεν το έχει διαβάσει επισταμένως.
Η κυριότερη άποψη του κ. Σαραντάκου είναι αυτή, που ασπάζονται πολλοί γλωσσολόγοι. Ότι, δηλαδή, οι εσφαλμένοι γραμματικά τύποι, που συναντάμε καθημερινά και ίσως χρησιμοποιούμε και εμείς εσφαλμένα, ειδικά τα τριτόκλιτα ουσιαστικά διαμπερής, διεθνής κ.λπ., ενδέχεται να επικρατήσουν με την εσφαλμένη τους διατύπωση, όπως «το διαμπερή(ς) διαμέρισμα», που συναντάμε. Μάλιστα, φέρνει κάποια παραδείγματα, όπως την καθιέρωση του «παν μέτρον άριστον» στην καθομιλουμένη από τα χρόνια ήδη του Μεγάλου Βασιλείου (παραθέτει και το σχετικό απόσπασμα του κειμένου του), τη στιγμή, που αρχικά η φράση, όπως διατυπώθηκε από τον Κλεόβουλο το Ρόδιο, ήταν «μέτρον άριστον». Ή αλλού επισημαίνει ότι η φράση «ο πάτερ Τάδε» απαντά και σε κείμενα του Παπαδιαμάντη αλλά και του Κόντογλου.
Όσο και αν διαφωνεί κανείς με κρίσεις, όπως η αμέσως προηγούμενη, φρονώ ότι το βιβλίο του κ. Σαραντάκου είναι άκρως ενδιαφέρον όσον αφορά τη χαρτογράφηση της ελληνικής γλώσσας. Η γραφή του είναι απολαυστική και σε πολλά σημεία κωμική, όπως το σημείο, όπου υποτίθεται ότι οι Έλληνες ναυτικοί, που έφτασαν στις Φιλιππίνες, άρχισαν να κουβεντιάζουν μεταξύ τους και από διάλογό τους προήλθε το όνομα του γενάρχη των αρχαίων Φιλιππινέζων, Σι Μαλάκα (μη γελάτε, έτσι λέγεται). Αποφεύγει να στολίσει με δυσμενή σχόλια όσους διατείνονται τα αντίθετα από αυτόν, κατ’ εξαίρεση του κανόνα, που διέπει πολλά άλλα βιβλία, και περιορίζεται απλά να αντικρούσει τα επιχειρήματά τους. Τα επιχειρήματά του είναι ισχυρά, οι πηγές, που επικαλείται είναι προσιτές στον καθένα, ώστε να διακριβωθεί η ορθότητα των επιχειρημάτων του και θεωρώ ότι κάποιος, που ενδιαφέρεται να ομιλεί και να γράφει σωστά την ελληνική γλώσσα, θα ανακαλύψει τρόπους, ώστε να ομιλεί καλύτερα ελληνικά, ίσως, μάλιστα, να διαπιστώσει, ότι καθημερινά κάνει πολλά σφάλματα στο γραπτό και προφορικό λόγο του (ο γράφων το ανακάλυψε αυτό).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου