Ο γράφων δεν ζούσε, όταν στις 21 Απριλίου του 1967 η Ελλάδα γνώρισε τη σοβαρότερη εκτροπή του πολιτεύματός της. Συνεπώς, δεν διαθέτει προσωπικές εμπειρίες ούτε φιλοδοξεί να υποδυθεί τον άριστο γνώστη των γεγονότων εκείνης της εποχής. Με αφορμή, όμως, τη συμπλήρωση 41 ετών από το πραξικόπημα των συνταγματαρχών, μπήκα στη διαδικασία να διαβάσω κάποια κείμενα προσώπων, που έζησαν την επταετία της διακυβέρνησης των συνταγματαρχών και ομολογώ ότι ουδεμία δικαιολογία εκτροπής του δημοκρατικού πολιτεύματος ανεύρα.
Ο, δήθεν, επικρεμάμενος κομμουνιστικός κίνδυνος, που επικαλέστηκε ο εκ των πρωτεργατών (αν όχι ο αρχιμάστορας) της χούντας, Γεώργιος Παπαδόπουλος, για να δικαιολογήσει την εκτροπή αυτή, είναι ένας λόγος απόλυτα ψευδής. Υπάρχει η άποψη ότι κομμουνιστικός κίνδυνος υπήρξε, όταν επροκειτο να γίνουν οι εκλογές του 1945, με ένα Κ.Κ.Ε. έτοιμο να δρέψει τις δάφνες του επιτυχούς αγώνα του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ κατά την Κατοχή. Όμως, ο Γενικός Γραμματέας του, Νίκος Ζαχαριάδης, έκρινε ότι δεν πρέπει το Κ.Κ.Ε. να κατέβει στις εκλογές αυτές αλλά, αντίθετα, έπρεπε να ξεκινήσει τον ένοπλο αγώνα για την κατάληψη της εξουσίας, παρά τις αντίθετες προσταγές της Μόσχας, την πολιτική της οποίας εφήρμοζε, κατά τα άλλα, πιστά ο Ζαχαριάδης. Εκ των υστέρων, η κίνηση αυτή του Ζαχαριάδη απεδείχθη καταστροφική για το Κ.Κ.Ε., που πλήρωσε τον ένοπλο αγώνα του αλλά και την ήττα του στον Εμφύλιο με ανείπωτες διώξεις των οπαδών του έως το 1974. Τότε, όμως, η πιθανή κάθοδος του Κ.Κ.Ε. στις εκλογές θα έφερνε σημαντικά κέρδη στο Ζαχαριάδη, ενδεχόμενα και την εξουσία. Και οι νίκες των κομμουνιστών στις γειτονικές Αλβανία και Βουλγαρία την περίοδο εκείνη δικαιολογούσαν μια τέτοια πεποίθηση. Και, φυσικά, η (μη) εξέλιξη των χωρών αυτών κατά τη διάρκεια της κομμουνιστικής διακυβέρνησης αλλά και τα σημάδια της κατά τα μετακομμουνιστικά χρόνια δικαιολογούν τις υποψίες ότι το Κ.Κ.Ε. ελάχιστα επρόκειτο να παρεκλίνει από την πολιτική, που εφάρμοσαν τα όμοι αυτού κόμματα στις χώρες αυτές.
Όμως, υπάρχει και ο αντίλογος, ότι το Ε.Α.Μ. είχε ήδη αρχίσει τις εκκαθαρίσεις των αντιπάλων του σε διάφορες περιοχές της χώρας πριν, ακόμα, αποχωρήσουν οι Γερμανοί (αρκετά γλαφυρά για την εποχή αυτή το βιβλίο ¨Ορθοκωστά" του Θανάση Βαλτινού αλλά και οι εργασίες των κ.κ. Καλύβα και Μαραντζίδη), οπότε ένα μεγάλο μέρος του ελληνικού πληθυσμού, επηρεασμένο, ασφαλώς, από τη μεσοπολεμική αντικομμουνιστική στάση πολλών εφημερίδων αλλά και την ίδια τη στάση του Κ.Κ.Ε. σε θέματα, όπως το Μακεδονικό θα ψήφιζε άλλους συνδυασμούς πλην Κ.Κ.Ε.
Εν έτει 1967 όμως, τί είδους κομμουνιστικός κίνδυνος υφίστατο; Με ένα Κ.Κ.Ε. εκτός Νόμου από το 1947 (ο περιβόητος Ν.590), με μια Ε.Δ.Α. σαφώς αποστασιοποιημένη από τις θέσεις του Κ.Κ.Ε. και με μια χώρα σε οικονομική άνθηση, και νωπές τις αγριότητες του Ε.Α.Μ. -ΕΛ.Α.Σ. κατά τον Εμφύλιο πόλεμο αλλά και θαμμένες καλά τις αντίστοιχες αγριότητες του αντιπάλου του Κ.Κ.Ε. στρατοπέδου, είναι αστείο να μιλάμε για κομμουνιστικό κίνδυνο. Άλλωστε, στις εκλογές του 1974 η Ενωμένη Αριστερή (Κ.Κ.Ε., Κ.Κ.Ε. εσ. κ.λπ.) συγκέντρωσαν ποσοστό κατώτερο του 10%, πράγμα, το οποίο αποδεικνύει ότι ουδείς κομμουνιστικός κίνδυνος υφίστατο.
Η διαπίστωση του Παπαδόπουλου περί διαφθοράς του κοινοβουλευτισμού προδίδει τη βαθύτατη περιφρόνησή του για τους κοινοβουλευτικούς θεσμούς, οι οποίοι σαφώς την εποχή πριν το πραξικόπημα δεν ετιμώντο δεόντως από τους πολιτικούς της εποχής εκείνης (εκλογές βίας και νοθείας, τριφασικό εκλογικό σύστημα, διαρκείς παρεμβάσεις του Παλατιού κ.λπ.). Ωστόσο, με τους θεσμούς αυτούς η Ελλάδα γνώρισε σημαντική οικονομική ανάπτυξη, έστω όχι ισομερώς κατανεμημένη και έγινε μέλος διεθνών οργανισμών, που ανεγνώριζαν την υπόστασή της, έστω και με πολλές διαμαρτυρίες από το εξωτερικό για την κατάσταση των πολιτικών ελευθεριών στην Ελλάδα, ιδίως κατά τα πρώτα μετεμφυλιακά χρόνια.
Οι ίδιοι οι πραξικοπηματίες φρόντισαν μετά την κατάλυση του δημοκρατικού πολιτεύματος να αναιρέσουν τους λόγους της εκτροπής, που είχαν σχεδιάσει και εφαρμόσει. Σε συνέντευξή του στη «Sunday Telegraph» της 2.8.1970, ο Παπαδόπουλος αναφέρει: «Στα χρόνια πριν από την κατάληψη της εξουσίας (από τη χούντα) η δημοκρατία στην Ελλάδα δεν εκινδύνευε ν' ανατραπεί από την άμεση δράση του κομμουνισμού»! «Ο ελληνικός λαός έχει αηδιάσει την Επανάστασιν... Δεν τους θέλει ο λαός... Η Επανάστασις στηρίζεται σε 20-30 αξιωματικούς», γράφει ο Παττακός στις 7.8.1968 προς τον Παπαδόπουλο.
Όσο για τις συνέπειες της χούντας, νομίζω πως αρκεί να σταθώ στην προδοτική στάση της στο θέμα της Κύπρου. Χωρίς να παραγνωρίζω τα σφάλματα του Μακαρίου, η απόσυρση των ελληνικών δυνάμεων τις παραμονές της τουρκικής εισβολής από τον ανατρέψαντα τον Παπαδόπουλο Ιωαννίδη άφησε την Κύπρο χωρίς άμυνα και κατέστησε την κατάληψη του 40% του νησιού εύκολη υπόθεση. Ήταν η σοβαρότερη συνέπεια της εκτροπής αυτής.
Θα μπορούσα να απαριθμήσω και πολλές άλλες συνέπειες της επταετίας αλλά θα χρειαζόμουν πολύ χώρο, ακόμα, με κίνδυνο να καταχραστώ της υπομονής όσων μπουν στον κόπο να διαβάσουν αυτό το άρθρο. Απλά ελπίζω ότι οι νεότερες γενιές θα εκτιμήσουν τι σήμανε για την Ελλάδα αυτή η επταετία και θα περιφρουρήσουν το αγαθό της δημοκρατίας. Διότι η μνήμη μας ως λαού είναι αρκετά ασθενής και η επταετία πολύ μακρυνή για να τη θυμούνται όσοι δεν την έζησαν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου